Η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να αποχωρήσουν ξανά από τον πολιτιστικό οργανισμό UNESCO προκαλεί διεθνή αίσθηση και εγείρει ερωτήματα για το μέλλον της συνεργασίας στον τομέα της πολιτιστικής και επιστημονικής διπλωματίας.
Η ξαφνική αποχώρηση των ΗΠΑ από την UNESCO
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσύρθηκαν για δεύτερη φορά από τον οργανισμό UNESCO, αυτήν τη φορά υπό τη διακυβέρνηση που ακολούθησε μετά την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ. Ενώ είχαν επιστρέψει το 2023 με την ηγεσία του Τζο Μπάιντεν, η πρόσφατη απόφαση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ καθιστά σαφές ότι η συμμετοχή στην UNESCO δεν εξυπηρετεί πλέον τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Τα επιχειρήματα της αμερικανικής κυβέρνησης
Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τάμι Μπρους, τόνισε ότι ο οργανισμός έχει γίνει φορέας που προωθεί διχαστικές κοινωνικές και πολιτιστικές προσεγγίσεις και εστιάζει υπερβολικά σε παγκοσμιοποιημένες ατζέντες, όπως οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Αυτή η κατεύθυνση συγκρούεται με την αμερικανική εξωτερική πολιτική που θέτει ως προτεραιότητα τη διαφύλαξη των εθνικών συμφερόντων – γνωστή και ως «Πρώτα η Αμερική».
Η αντίδραση της γενικής διευθύντριας της UNESCO
Η γενική διευθύντρια της UNESCO εξέφρασε τη λύπη της για την απόφαση, υπογραμμίζοντας πως η αποχώρηση θα ισχύσει πλήρως στα τέλη του 2026. Η UNESCO, ως ο Οργανισμός του ΟΗΕ για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό, έχει μακρά ιστορία στην προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και ειρήνης μέσω των τεχνών και της επιστήμης.
Ο ρόλος της UNESCO στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά
Ιδρυθείσα το 1945, η UNESCO έχει συνδέσει το όνομά της με την αναγνώριση και προστασία πολυάριθμων μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς. Παραδείγματα αυτών αποτελούν το επιβλητικό Στόουνχεντζ στο Ηνωμένο Βασίλειο και το διαχρονικά σημαντικό Εθνικό Πάρκο Γέλοουστοουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, που προσελκύουν εκατομμύρια επισκέπτες και συμβάλλουν στην παγκόσμια κατανόηση πολιτισμών.
Συμπεράσματα και προοπτικές
Η εξέλιξη αυτή εγείρει σοβαρά ερωτήματα για το μέλλον των διεθνών πρωτοβουλιών στον τομέα της εκπαίδευσης και του πολιτισμού, καθώς ένας από τους ισχυρότερους παίκτες στον παγκόσμιο χάρτη επιλέγει την απομάκρυνση από τον οργανισμό. Η αναζήτηση νέων δρόμων για τη συνεργασία και την προώθηση των παγκόσμιων αξιών παραμένει επιτακτική.