Σάλος στα κοινωνικά δίκτυα έχει προκληθεί από τον επίμαχο χαιρετισμό του Έλον Μασκ, πυροδοτώντας συζητήσεις περί πιθανών ναζιστικών υποδηλώσεων. Ας εξετάσουμε την υπόθεση βαθύτερα.
Ο Χαιρετισμός του Μασκ και οι Αντιδράσεις
Η κίνηση του Έλον Μασκ, του γνωστού επιχειρηματία και ιδιοκτήτη της Tesla και του X (πρώην Twitter), κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Πολλοί χρήστες των κοινωνικών δικτύων αμφισβητούν αν ο χαιρετισμός αυτός περιείχε ναζιστικά στοιχεία. Ο ίδιος ο Μασκ προσπάθησε να αμυνθεί, εκφράζοντας την επιθυμία του να ξεπεράσει τον χαρακτηρισμό “όλοι είναι Χίτλερ”, ένας ισχυρισμός που φαίνεται να τον έχει κουράσει. Παράλληλα, η πρόσφατη συνέντευξή του με την Άλις Βάιντελ, από το ακροδεξιό AfD στη Γερμανία, εντείνει τις ανησυχίες.
Η Σύνδεση με τον Νίκο Μιχαλολιάκο
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν μπορούμε να μην θυμηθούμε ανάλογους χαιρετισμούς από τον Νίκο Μιχαλολιάκο, πρώην ηγέτη της Χρυσής Αυγής.
Το Παράδειγμα του Γουδή (2013)
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο χαιρετισμός του Μιχαλολιάκου στο Γουδί το 2013, όπου, μετά από ομιλία προς τη νεολαία της Χρυσής Αυγής, χαιρέτησε ναζιστικά. Η κοινωνική κατακραυγή ήταν άμεση, με τον Μιχαλολιάκο να προσπαθεί να δικαιολογηθεί, λέγοντας ότι “τα χέρια μπορεί να χαιρετάνε ναζιστικά, αλλά είναι καθαρά χέρια” και “δεν είναι βρόμικα”.
Η Αδυναμία των Δικαιολογιών
Η δικαιολογία του Μασκ μοιάζει εξίσου ανεπαρκής. Επιπλέον, η συνέντευξή του με την Άλις Βάιντελ, υποψήφια καγκελάριο του ακροδεξιού AfD στη Γερμανία, ενισχύει τις ανησυχίες. Η παθητικότητά του απέναντι στους αβάσιμους ισχυρισμούς της για τον Χίτλερ, τον οποίο χαρακτήρισε αριστερό και κομμουνιστή, είναι προβληματική. Η στήριξη σε τέτοιες θέσεις και η προβολή ιδεολογιών που συνδέονται, έστω και έμμεσα, με τον ναζισμό, δημιουργεί εύλογα ερωτήματα.
Η Ρητορική του “Αντισυστημισμού”
Η ρητορική του Μιχαλολιάκου, όπως και η τακτική “αντισυστημισμού” που χρησιμοποιούν διάφοροι ηγέτες, είναι ένα εργαλείο που μπορεί να φανεί χρήσιμο σε διάφορους “Μασκ” αυτού του κόσμου. Αυτή η στρατηγική συχνά περιορίζεται σε προεκλογικές υποσχέσεις που σπάνια υλοποιούνται.
Η Υποτιθέμενη “Ελευθερία του Λόγου”
Η ιδέα ότι ο Έλον Μασκ ενδιαφέρεται πραγματικά για την “ελευθερία του λόγου” φαντάζει τουλάχιστον αστεία. Οι επενδύσεις του στην προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ δεν φαίνεται να πηγάζουν από φιλοσοφικές ανησυχίες για την ποιότητα της δημοκρατίας, αλλά πιθανότατα από επιχειρηματικά συμφέροντα.
Η Σχέση Τραμπ-Μασκ και τα Διατάγματα
Άλλωστε, τα πρώτα διατάγματα του Ντόναλντ Τραμπ, κατά την έναρξη της προεδρίας του, είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τον Έλον Μασκ. Ένα από αυτά, για παράδειγμα, ακύρωνε μέτρα πληροφόρησης και ασφάλειας που είχαν εισαχθεί επί προεδρίας Μπάιντεν σε σχέση με την Τεχνητή Νοημοσύνη, ένα γεγονός που ωφέλησε τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες.
Το Σύμβολο του Άρη
Η αναφορά του Τραμπ στην ορκωμοσία του ότι οι Αμερικανοί “θα φτάσουν στον Άρη” ήταν ένα σαφές μήνυμα στήριξης προς τον Μασκ, ο οποίος έχει σχεδιάσει το φιλόδοξο ταξίδι με τα διαστημόπλοια της SpaceX, έναν στόχο που θεωρεί ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την επιβίωση του ανθρώπινου είδους.
Η Ηθική Διάσταση και η Εξοικείωση με την Ακροδεξιά
Η σύνδεση του Μασκ με την κοινωνία δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικά ζητήματα, αλλά έχει και ηθική διάσταση. Οι κανόνες και οι προφυλάξεις που σχετίζονται με τον τομέα της τεχνολογίας έχουν περιθωριοποιηθεί.
Σε πολιτικό επίπεδο, το γεγονός ότι ένας ναζιστικός χαιρετισμός δεν προκαλεί πλέον έκπληξη δείχνει ότι η ακροδεξιά έχει καταφέρει να εδραιωθεί στην κοινωνία. Η ακροδεξιά δεν είναι πλέον ο “μπαμπούλας”, αλλά ένας mainstream πολιτικός φορέας, τον οποίο πολλοί αγνοούν, ιδίως όσοι δεν ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
