Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να δώσει μεγαλύτερη ευελιξία στις χώρες της ΕΕ στη χρήση των κονδυλίων τους, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και ανοίγοντας μια νέα εποχή δαπανών για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας μέσω Ευέλικτης Χρήσης Κονδυλίων
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, η νέα πολιτική έχει ως στόχο την αξιοποίηση των ανεκμετάλλευτων περιφερειακών κονδυλίων της ΕΕ για την τόνωση των ευρωπαϊκών βιομηχανιών και τη γεφύρωση του χάσματος με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η πρωτοβουλία αυτή σηματοδοτεί μια προσπάθεια αντιμετώπισης των οικονομικών προκλήσεων και του αυξανόμενου ανταγωνισμού.
Διττός Σκοπός και Οικονομική Αυτονομία
Ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ανώνυμα ότι η προσπάθεια αυτή στοχεύει στην επίτευξη δύο στόχων ταυτόχρονα. Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επιδιώκει να αξιοποιήσει το κοινό ταμείο της ΕΕ, ύψους 1,2 τρισ. ευρώ, για την ενίσχυση της οικονομικής αυτονομίας του μπλοκ και την επαναφορά της Ευρώπης σε μια πιο δυναμική οικονομική τροχιά.
Νέες Κατευθύνσεις για τη Χρήση Κονδυλίων
Το σχέδιο της φον ντερ Λάιεν προτείνει ευρύτερες κατευθύνσεις για τη χρήση των κονδυλίων, συμπεριλαμβάνοντας:
- Τεχνολογικές καινοτομίες
- Στρατιωτική ανάπτυξη
- Υποστήριξη στέγασης
Αυτή η μετατόπιση εστιάζει λιγότερο στις παραδοσιακές υποδομές, όπως σχολεία και γέφυρες, και περισσότερο σε τομείς που προάγουν την ανταγωνιστικότητα και την ασφάλεια.
Επιπλέον Κίνητρα και Στρατηγικές Επενδύσεις
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει τη δυνατότητα στις χώρες να επιδιώξουν χρηματοδότηση για την αποκατάσταση μετά την κρίση του Κοσόβου, ακόμη και μετά την προθεσμία του Αυγούστου 2026. Αυτός ο σχεδιασμός στοχεύει στην ενθάρρυνση στρατηγικών επενδύσεων με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, επιτρέποντας τη συνέχιση των έργων και μετά το 2026.
Μεταρρυθμίσεις και Δημόσια Χρηματοδότηση
Οι νέες κατευθύνσεις αναμένεται να επιφέρουν αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης των προϋπολογισμών της ΕΕ. Η φον ντερ Λάιεν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τη δημόσια χρηματοδότηση κατά την επόμενη περίοδο προϋπολογισμού, από το 2028 έως το 2034, για να πιέσει τα κράτη να κινηθούν προς συγκεκριμένες οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Ανενεργά Κονδύλια και Καθυστερήσεις
Κατά τη διάρκεια του τρέχοντος προϋπολογισμού που διαρκεί μέχρι το 2027, η Επιτροπή έχει προτείνει την αποδέσμευση κονδυλίων που παραμένουν ανενεργά. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Επιτροπής, μόλις το 30,6% των κονδυλίων Συνοχής έχει διατεθεί, με τις δαπάνες να είναι χαμηλότερες από αυτό το ποσοστό. Η Επιτροπή αποδίδει αυτή την καθυστέρηση στην πανδημία και στις καθυστερήσεις στη διαδικασία έγκρισης νομικών κειμένων, τονίζοντας ότι οι δαπάνες Συνοχής συνήθως αυξάνονται στα τελευταία έτη του κύκλου.
Επιτάχυνση της Εφαρμογής και Ενδιάμεση Επανεξέταση
Ο Επίτροπος Συνοχής, Raffaele Fitto, επιθυμεί να ενισχύσει τις δαπάνες και να επιταχύνει την εφαρμογή των τρεχόντων προγραμμάτων, ώστε να πείσει τις δύσπιστες χώρες της Βόρειας Ευρώπης ότι τα περιφερειακά κονδύλια αποδίδουν καρπούς. Στόχος του είναι οι ενδιάμεσες αλλαγές στα σχέδια Συνοχής να ολοκληρωθούν πριν από την τελική προθεσμία της 31ης Μαρτίου.
Προϋποθέσεις και Στρατηγικοί Τομείς
Η προσφορά των Βρυξελλών για μεγαλύτερη ευελιξία συνοδεύεται από ορισμένες προϋποθέσεις. Η νέα Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ επιτρέπει στις χώρες να κατευθύνουν περισσότερα κονδύλια σε στρατηγικούς τομείς, προσφέροντας ανακούφιση στις κυβερνήσεις που επιθυμούν να κινητοποιήσουν επιπλέον δαπάνες για την άμυνα, χρηματοδοτώντας εξοπλισμό και υποδομές που έχουν τόσο στρατιωτική όσο και πολιτική σημασία.
