Σχεδόν το 50% των κρατών μελών της ΕΕ δεν έχει υποβάλει έγκαιρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το εθνικό σχέδιο δράσης για τη διαχείριση της μετανάστευσης.
Οι χώρες της Ένωσης είχαν προθεσμία να υποβάλουν τα σχέδιά τους έως τις 12 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τους κανονισμούς του Συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο, μια κρίσιμη μεταρρύθμιση που εγκρίθηκε το Μάιο του 2024 μετά από έντονες διαπραγματεύσεις.
Κάθε κράτος μέλος είναι υποχρεωμένο να περιγράψει τις ενέργειες και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των νέων κανόνων, παραθέτοντας λεπτομερώς τις σχετικές δαπάνες.
Ωστόσο, μετά την εκπνοή της προθεσμίας, μόνο τα μισά από αυτά τα σχέδια έχουν κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Μέχρι στιγμής, 14 κράτη μέλη έχουν υποβάλει τα εθνικά τους σχέδια», δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν, προσθέτοντας πως «διατηρούμε στενή επικοινωνία με όλα τα κράτη μέλη και προσφέρουμε υποστήριξη για την έγκαιρη υποβολή των σχεδίων τους».
Ο εκπρόσωπος τόνισε πως θα ληφθούν μέτρα αν οι χώρες καθυστερήσουν στο μέλλον. «Τα μέτρα θα είναι αναλογικά, λαμβάνοντας υπόψη τις προσεχείς υποβολές και το γενικό πλαίσιο των προσπαθειών για την εφαρμογή του Συμφώνου μέχρι τα μέσα του 2026».
Επιφυλακτικότητα από την Πολωνία
Η Πολωνία δεν σκοπεύει να υποβάλει το σχέδιό της τις επόμενες ημέρες, καθώς η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τουσκ διατηρεί επιφυλάξεις σχετικά με το Συμφωνία Μετανάστευσης, θεωρώντας το ανεπαρκές, όπως δήλωσε πηγή στο euronews. Η Πολωνία προγραμματίζει να εστιάσει στα ανατολικά της σύνορα, όπου οι εντάσεις λόγω των παράτυπων διελεύσεων από τη Λευκορωσία παραμένουν υψηλές.
«Είμαστε θετικά διακείμενοι μετά την αναγνώριση της Κομισιόν για τα ζητήματα που αφορούν την προστασία των συνόρων,» δήλωσε ο Πολωνός υπουργός Εσωτερικών Τόμας Σιεμόνιακ στις Βρυξέλλες.
Οι Βρυξέλλες ενέκριναν πολιτικά το σχεδιο της Πολωνίας για περιορισμένη εδαφική αναστολή του δικαιώματος ασύλου, ως απάντηση στις προσφυγικές ροές από τη Ρωσία και την Λευκορωσία.
Η αντίθεση της κυβέρνησης Τουσκ στο Σύμφωνο παρατηρείται από την προηγούμενη διακυβέρνηση υπό τον Ματέους Μοραουιέτσκι.
Η Πολωνία αντιτίθεται σε πολλές πρόνοιες που αφορούν τη μετεγκατάσταση τουλάχιστον 30.000 αιτούντων άσυλο από ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με το νέο Σύμφωνο, οι κυβερνήσεις μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε τρεις υποχρεώσεις για την υποστήριξη αυτής της διαδικασίας: είτε να μετεγκαταστήσουν έναν συγκεκριμένο αριθμό προσφύγων, είτε να καταβάλουν 20.000 ευρώ για κάθε άτομο που δεν δέχονται ή να χρηματοδοτήσουν επιχειρήσεις που υποστηρίζουν χώρες με μεταναστευτική πίεση.
Η Πολωνία εμφανίζεται αντίθετη σε όλες αυτές τις επιλογές και έχει προσπαθήσει να μπλοκάρει τη διαδικασία, συμπορευόμενη με την Ουγγαρία στο Συμβούλιο.
Σύμφωνα με την Frontex, τον οργανισμό της ΕΕ για τη φύλαξη των συνόρων, στα σύνορα της Ανατολικής Ευρώπης – συμπεριλαμβανομένων των Πολωνίας, Λιθουανίας, Λετονίας και Εσθονίας – έχουν καταγραφεί 16.530 παράτυπες διελεύσεις το 2024, εκ των οποίων σχεδόν 14.000 αφορούν Ουκρανούς πολίτες που δικαιούνται προσωρινής προστασίας στην ΕΕ.