Μια πρωτοφανής καταδίκη σε φυλάκιση ενός έτους φοιτητή στο Μαρόκο, μετά από τη συμμετοχή του σε κινητοποίηση της συλλογικότητας νέων «GenZ 212», αναδεικνύει την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των αρχών και των νέων που ζητούν κοινωνικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Η υπόθεση αυτή, η πρώτη του είδους της που γίνεται γνωστή, εγείρει σοβαρά ερωτήματα για το δικαίωμα της ειρηνικής διαμαρτυρίας και την ελευθερία της έκφρασης στη χώρα, θέτοντας σε δοκιμασία το νομικό πλαίσιο και τις πρακτικές επιβολής του νόμου.
Η Καταδίκη και οι Κατηγορίες
Ο φοιτητής καταδικάστηκε χθες, στην Καζαμπλάνκα, για «συμμετοχή σε συγκέντρωση που δεν είχε λάβει άδεια να πραγματοποιηθεί» και για «προσβολή της δικαστικής αστυνομίας μέσω της δήλωσης ψευδών πληροφοριών». Σύμφωνα με τον δικηγόρο του, Μοχάμεντ Νουινί, το δικαστήριο «επέβαλε τη μέγιστη ποινή» για τις συγκεκριμένες κατηγορίες, οι οποίες επισύρουν ποινές φυλάκισης από 1 μήνα έως 1 έτος. Η υπεράσπιση έχει ήδη δηλώσει ότι θα ασκήσει έφεση, επικαλούμενη νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου που θεωρεί την καθιστική διαμαρτυρία ως δραστηριότητα που δεν απαιτεί την άδεια των αρχών.
Ανάλυση: Η εφαρμογή της μέγιστης ποινής σε μια τέτοια υπόθεση μπορεί να ερμηνευθεί ως μήνυμα αποτροπής προς όσους σκέφτονται να συμμετάσχουν σε παρόμοιες διαμαρτυρίες. Η δικαιοσύνη στο Μαρόκο φαίνεται να στέλνει ένα αυστηρό μήνυμα, θέτοντας εν αμφιβόλω το εύρος της ανεκτικότητας προς τις κοινωνικές κινητοποιήσεις.
Το Κίνημα GenZ 212: Αιτήματα και Αντιδράσεις
Η συλλογικότητα “GenZ 212”, της οποίας οι ιδρυτές παραμένουν ανώνυμοι, διοργάνωνε σχεδόν καθημερινά, από τις 27 Σεπτεμβρίου έως τις 9 Οκτωβρίου, ειρηνικές συγκεντρώσεις σε ολόκληρο το Μαρόκο. Τα κύρια αιτήματά τους περιλαμβάνουν:
- Μεταρρυθμίσεις στην υγεία
- Μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση
- Καταπολέμηση της διαφθοράς
- Παραίτηση της κυβέρνησης
Στις αρχικές ημέρες των κινητοποιήσεων, οι οποίες είχαν αρχικά απαγορευτεί, η αστυνομία προχώρησε σε εκατοντάδες συλλήψεις. Η μαροκινή Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναφέρει ότι περίπου 550 άτομα που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων έχουν διωχθεί, με ορισμένους να παραμένουν υπό κράτηση. Δύο από τις συγκεντρώσεις σημαδεύτηκαν από συγκρούσεις, με τραγικό απολογισμό τρεις νεκρούς και εκτεταμένους βανδαλισμούς.
Συγκριτική Ανάλυση: Το κίνημα GenZ 212 θυμίζει έντονα ανάλογες νεανικές κινητοποιήσεις που έχουν παρατηρηθεί σε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής τα τελευταία χρόνια, με την Γενιά Ζ να αναζητά δυναμικά τον ρόλο της στην πολιτική και κοινωνική ζωή. Η χρήση ανώνυμων ιδρυτών και η ταχεία διάδοση μέσω σύγχρονων μέσων επικοινωνίας αποτελούν κοινά χαρακτηριστικά. [Πρόσθετο Στοιχείο 1: Η τάση των “ανώνυμων” κινημάτων] Η απάντηση των αρχών στο Μαρόκο, η οποία περιλαμβάνει μαζικές συλλήψεις και τώρα ποινές φυλάκισης, βρίσκεται σε αντίθεση με ορισμένες ευρωπαϊκές προσεγγίσεις που τείνουν να αντιμετωπίζουν πιο ήπια τις ειρηνικές διαμαρτυρίες, ακόμη κι αν αυτές δεν έχουν λάβει άδεια.
Η Υπόθεση του Φοιτητή: Μια “Ατυχής Σύμπτωση;”
Ο φοιτητής συνελήφθη στις 30 Σεπτεμβρίου «έπειτα από» την κινητοποίηση. Σύμφωνα με τον ενημερωτικό ιστότοπο Hespress, ο οποίος επικαλείται έναν άλλο δικηγόρο της υπεράσπισης, τον Μοχάμεντ Λακντάρ, η παρουσία του φοιτητή στο σημείο της συγκέντρωσης ήταν μια «ατυχής σύμπτωση», καθώς βρισκόταν στην Καζαμπλάνκα για οικογενειακή επίσκεψη. Ο Λακντάρ υποστήριξε ενώπιον του δικαστηρίου ότι ο νεαρός «απλά δήλωσε πως ήταν φοιτητής» και δεν «εξύβρισε ούτε παραπλάνησε τη δικαστική αστυνομία».
Σημασία για τους Πολίτες: Η συγκεκριμένη λεπτομέρεια, αν αληθεύει, υπογραμμίζει την ευθραυστότητα της κατάστασης για τους πολίτες που βρίσκονται απλώς κοντά σε μια διαμαρτυρία. Η καταδίκη ενός ατόμου που φέρεται να μην είχε ενεργό ρόλο στην οργάνωση ή στις συγκρούσεις, μπορεί να δημιουργήσει ένα κλίμα φόβου και αυτολογοκρισίας, αποθαρρύνοντας ακόμα και την απλή παρουσία σε δημόσιες συγκεντρώσεις. [Πρόσθετο Στοιχείο 2: Η επίδραση στον δημόσιο διάλογο] Αυτή η εξέλιξη είναι ιδιαίτερα κρίσιμη σε χώρες όπου η ελευθερία του συνέρχεσθαι και της έκφρασης μπορεί να υπόκειται σε στενούς περιορισμούς.
Επόμενα Βήματα: Νέα Κινητοποίηση και Δικαστική Διαμάχη
Η συλλογικότητα GenZ 212 έχει ήδη απευθύνει κάλεσμα για καθιστική διαμαρτυρία αύριο Σάββατο, αξιώνοντας από τις αρχές την απελευθέρωση όλων όσων κρατούνται μετά τη συμμετοχή τους στις ειρηνικές διαδηλώσεις. Η δικαστική διαμάχη αναμένεται να συνεχιστεί με την έφεση της υπεράσπισης, και η έκβασή της θα αποτελέσει ένα σημαντικό δείκτη για την κατεύθυνση των σχέσεων μεταξύ κράτους και κοινωνίας των πολιτών στο Μαρόκο.
