Η πρόσφατη προεδρική απόφαση του Τζο Μπάιντεν σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς αυτή εντάσσεται σε τρία σημαντικά αμυντικά προγράμματα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η συμμετοχή της Κύπρου στα προγράμματα αυτά αναμένεται να εξελίξει τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, ενισχύοντας τη συνεργασία τους με το ΝΑΤΟ και με ταυτόχρονη εμβάθυνση των σχέσεων ασφάλειας ανάμεσα στη Λευκωσία και την Ουάσιγκτον.
Συγκεκριμένα, η απόφαση αυτή επιτρέπει για πρώτη φορά την ένταξη στην Κύπρο στα παρακάτω προγράμματα:
- Πρόγραμμα Διεθνών Πωλήσεων Στρατιωτικού Υλικού (FMS)
- Πρόγραμμα παροχής Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (EDA)
- Προγράμματα που προβλέπουν εκπαίδευση και εξοπλισμό στις δυνάμεις ασφαλείας ξένων χωρών (Title 10 Security Assistance Programs)
Όπως επισημαίνει η ειδησεογραφία από την Κύπρο, πηγές στην Ουάσιγκτον υπογραμμίζουν ότι η συγκεκριμένη απόφαση είναι μια αναγνώριση της στρατηγικής σημασίας που έχει η Κύπρος στην περιοχή. Είναι ένα ιστορικό βήμα που ενισχύει τις αμυντικές σχέσεις HΠΑ και Κύπρου.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Κύπρος δεν είχε άμεση δυνατότητα συμμετοχής στα προαναφερθέντα προγράμματα, κυρίως λόγω των περιορισμών που συνδέονται με την πώληση όπλων (ITAR). Ωστόσο, οι νομικοί συμβουλάτορες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχουν εγκρίνει τη δυνατότητα της εισαγωγής της Κύπρου στην αμυντική συνεργασία μέσω αυτής της προεδρικής απόφασης.
Πρόγραμμα Διεθνών Πωλήσεων Στρατιωτικού Υλικού (FMS)
Το πρόγραμμα αυτό αφορά στη διακυβερνητική πώληση αμυντικού εξοπλισμού από την αμερικανική κυβέρνηση προς ξένες χώρες. Με αυτόν τον τρόπο, προσφέρονται αμυντικά προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ οι περιπτώσεις πωλήσεων εξετάζονται και εγκρίνονται από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο πρόεδρος έχει τον τελικό λόγο για την επιλεξιμότητα ενός κράτους στο πρόγραμμα FMS, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών επικυρώνει την πώληση και καθορίζει τις λεπτομέρειες.
Η διαδικασία περιλαμβάνει την υπογραφή μιας Επιστολής Προσφοράς και Αποδοχής (LOA) μεταξύ των κυβερνήσεων των ΗΠΑ και της ξένης χώρας.
Πρόγραμμα Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (EDA)
Αυτό το πρόγραμμα επιτρέπει σε ξένες χώρες να αποκτούν πλεονάζοντα αμυντικά υλικά από τις ΗΠΑ, τα οποία δεν είναι πλέον απαραίτητα για την αμερικανική στρατιωτική χρήση. Τα υλικά αυτά μπορούν να παραχωρούνται με μειωμένο ή και μηδενικό κόστος, προκειμένου να εξυπηρετούν τα αμερικανικά συμφέροντα εθνικής ασφάλειας.
Στόχος είναι να στηριχθούν οι σύμμαχοι στην αναβάθμιση των στρατιωτικών τους δυνατοτήτων.
Προγράμματα Βοήθειας Ασφαλείας του Τίτλου 10
Αυτά τα προγράμματα προσφέρουν εκπαίδευση και στρατιωτικό εξοπλισμό σε ξένες χώρες με σκοπό την ενδυνάμωση των δυνάμεών τους σε εθνικό επίπεδο. Διαχειρίζονται από το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ και αποσκοπούν στην ενίσχυση των αμερικάνικων στρατηγικών συμφερόντων.
Τέλος, οι πρωτοβουλίες αυτές στοχεύουν στη στήριξη χωρών ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένες απέναντι σε εκκλήσεις ασφάλειας, υπερασπίζοντας παράλληλα τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή.
