«Η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και οι πρόωρες εκλογές έχουν προκαλέσει περισσότερες διαιρέσεις στην Εθνοσυνέλευση, παρά πραγματικές λύσεις για τον γαλλικό λαό», παραδέχτηκε ο Εμμανουέλ Μακρόν. Ήταν μια πρωτόγνωρη στιγμή για τους Γάλλους, καθώς άκουσαν τον πρόεδρό τους να ενστερνίζεται την έννοια του mea culpa στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του.
Ο Εμμανουέλ Μακρόν δείχνει να έχει μετανιώσει για την απόφασή του να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, μία κίνηση που προήλθε μετά την απογοητευτική εικόνα που παρουσίασε η παράταξή του στις ευρωεκλογές. Αυτές οι εκλογές οδήγησαν σε πολιτικό αδιέξοδο, δυσκολίες στην υπερψήφιση προϋπολογισμού, υποβάθμιση της γαλλικής οικονομίας και ενίσχυση της κοινωνικής δυσαρέσκειας εναντίον του ιδίου και της πολιτικής κατάστασης στη χώρα.
Μια μισή μετάνοια
Αυτό που παραμένει ασαφές είναι αν πιστεύει ότι και άλλες επιλογές του ήταν λανθασμένες, όπως η προσπάθεια του να σχηματίσει μια κυβέρνηση που δεν αντικατοπτρίζει τις εξελίξεις των εκλογών, ελπίζοντας μάταια να σπάσει τις δυνάμεις του Λαϊκού Μετώπου της Αριστεράς.
Ωστόσο, το πιο ανησυχητικό είναι ότι και πάλι ο φιλόδοξος μεταρρυθμιστής δεν αποκάλυψε τα επόμενα βήματα του για να ξεπεραστεί η τρέχουσα κρίση στη Γαλλία. Η περιγραφή του για το αύριο φάνηκε περισσότερο ως μία συλλογή ιδεών, γεμάτη από αόριστους όρους όπως «συλλογική ανάκαμψη» και «σταθερότητα», ενώ δεν έλειπαν οι δόσεις κλασικού πατριωτισμού, συνδυασμένες με την απαραίτητη δόση ευρωπαϊκής ευαισθητοποίησης.
Τα λόγια είναι φτηνά
«Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή αφύπνιση», δήλωσε ο Μακρόν, αναφέροντας και πάλι τις διατυπώσεις που έχουν γίνει σχεδόν σλόγκαν στην πολιτική κουλτούρα της Ευρώπης: «Μεταρρυθμίσεις, απλούστερη διαδικασία, περισσότερες επενδύσεις». Ωστόσο, το πραγματικό ερώτημα παραμένει στον τομέα του «πώς» θα υλοποιηθούν όλοι αυτοί οι ωραίοι στόχοι.
Η επιμονή του Μακρόν στον «ευρωπαϊσμό», στον οποίο ποντάρισε από την πρώτη κιόλας θητεία του, αποδεικνύεται ανέφικτη ως ενωτική δύναμη σε μια κοινωνία που είναι διαιρεμένη και αντιμετωπίζει προκλήσεις από την παγκόσμια οικονομία. Είναι αδιανόητο να μην έχει στο νου του τις ιστορικές αντιδράσεις των Γάλλων, όπως την απόρριψη του «Ευρωπαϊκού Συντάγματος» και τις μαζικές αγροτικές διαμαρτυρίες κατά των πολιτικών της ΕΕ. Σαφώς, δεν μπορεί να αγνοεί ότι σχεδόν ένας στους τρεις Γάλλους έχει στραφεί προς το ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν.
Μια αποτυχημένη συνταγή
Η προσπάθεια του Μακρόν να συσχετίσει τον «υγιή πατριωτισμό» με την «ευρωπαϊκή πρωτοκαθεδρία» ως στρατηγική σωτηρίας για τον κεντρώο χώρο δεν αποδίδει. Ο διορισμός του Φρανσουά Μπαϊρού ως πρωθυπουργού φαίνεται να αναπαράγει αυτή την ψευδαίσθηση, πιστεύοντας ότι ένας κεντρώος πολιτικός θα μπορούσε να προσελκύσει ψήφους από τις δυο πλευρές. Ωστόσο, οι ενδείξεις μάλλον προμηνύουν αποτυχία, όπως συνέβη και με το «πείραμα Μπαρνιέ».
Γυαλίζοντας την επιφάνεια
Η «άποψη του Μακρόν», την οποία προσπαθεί να παρουσιάσει ως νέο αφήγημα, φαίνεται μάλλον ελλιπής, αν όχι και προσχηματική. Η αλήθεια είναι ότι δεν φαίνεται να μετανιώνει για το βασικό του πιστεύω: ότι όλα τα ζητήματα μπορούν να λυθούν με μια διαχειρίσιμη και επικοινωνιακή προσέγγιση. Η κοινωνία δεν απορρίπτει τον Μακρόν επειδή ζυγίζει πολιτικές απόψεις, αλλά διότι φαίνεται να αποφεύγει τις σοβαρές λύσεις, γνωρίζοντας την επώδυνη διαδικασία τους.
Η Γαλλίδα συγγραφέας Μάριον Μεσίνα απεικονίζει σε ένα από τα μυθιστορήματά της μια δυστοπική Γαλλία όπου οι αντιθέσεις οξύνονται, η μεσαία τάξη καταρρέει και τελικά η εξουσία καταφεύγει σε ένα αυταρχικό καθεστώς. Το βιβλίο αυτό, αν και υπερβολικό, διατηρεί στοιχεία που αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα της σημερινής Γαλλίας.
