Ο ρόλος του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία έχει πλέον ατονήσει, ενώ παραμένει ολόκληρο το ζήτημα της μελλοντικής ηγεσίας της χώρας ασαφές, με την ελπίδα να επιτευχθεί κάποια μορφή σταθερότητας.
«Ακόμα δεν έχουμε δει το τέλος της ιστορίας που εκτυλίσσεται στη Συρία», τονίζουν πηγές από τον διπλωματικό και ακαδημαϊκό κόσμο που παρακολουθούν με προσοχή τις εξελίξεις.
Οι τζιχαντιστές της Hayat Tahrir al Sham (HTS), υπό την ηγεσία του Αμπού Μουχάμαντ αλ Τζολάνι, οι οποίοι υποστηρίζονται από την Τουρκία και άλλες δυνάμεις, διατείνονται ότι έχουν απομακρυνθεί από τις ρίζες τους στην αλ Νούσρα και την αλ Κάιντα. Ωστόσο, παραμένει το ερώτημα αν μπορούν να αποδεσμευτούν από τη συμπεριφορά τους και να ενστερνιστούν μια πολιτική προσέγγιση που να τους καθιστά αποδεκτούς στη Δύση, παρά την επιτυχία τους στην ανατροπή του Άσαντ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να κατηγοριοποιεί την HTS ως τρομοκρατική οργάνωση, τονίζοντας ότι η επαναξιολόγησή της εξαρτάται από τις μελλοντικές τους ενέργειες.
Ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με τη στάση των Ηνωμένων Πολιτειών στην επόμενη φάση που θα περάσει η Συρία, δεδομένου του αν το Ισλαμικό Κράτος επιδιώξει να επανακαταλάβει την εξουσία.
Διπλωμάτες στην Αθήνα ανησυχούν για την επιρροή της HTS, υπογραμμίζοντας την πολυδιάσπαση των δυνάμεων στη Συρία και καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ίσως ο μόνος που θα μπορούσε να τις ενοποιήσει είναι ο Τζολάνι.
Όμως, οι αναλυτές στην Αθήνα αναζητούν απαντήσεις για το αν η επόμενη ημέρα στη Συρία θα καταλήξει σε ένα κράτος που θα αντικατοπτρίζει τα χαρακτηριστικά του Μουσουλμανικού κόσμου, στοχεύοντας σε μια οικονομική αναμόρφωση και μια λογική απονομή κάποιων δικαιωμάτων, ή αν θα προκύψει ένα κράτος με χαρακτηρίσματα τρομοκρατίας.
Η συζήτηση προχωρά στο αν ένα τρομοκρατικό δίκτυο μπορεί πραγματικά να εξασφαλίσει τη σταθερότητα και σε ποιο κόστος, αναδεικνύοντας τον αντίκτυπο αυτής της προοπτικής.
Οι αναλυτές θίγουν τις προκλήσεις που θα παρουσιαστούν στο μέλλον, αν οι τζιχαντιστές αναλάβουν τον έλεγχο της χώρας, θέτοντας ερωτήματα σχετικά με το είδος της κυβέρνησης που επιθυμούν να δημιουργήσουν, είτε αυτή θυμίζει χαλιφάτο είτε τα παραδοσιακά συστήματα των αραβικών κρατών της Μέσης Ανατολής. Αυτές οι εξελίξεις θα κρίνουν αν ο Άσαντ θα αντικατασταθεί από μια διοίκηση που ίσως είναι εξίσου καταπιεστική αλλά έστω με διαφορετική φρασεολογία.
Εξάλλου, σκληροπυρηνικοί ισλαμιστές που κληρονομήσουν τη δόξα της αλ Κάιντα φαίνεται να προσπαθούν να δώσουν μια πιο μετριοπαθή εικόνα, αλλά μένει να αποδειχθεί η ειλικρίνεια αυτής τους της δήλωσης.
Το επίκαιρο ερώτημα της εξουσίας
Ακόμα και αν η HTS καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη της Δύσης, δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορέσει να επιβληθεί στη Συρία, μια χώρα που παραμένει διαιρεμένη. Οι διαφωνίες ανάμεσα σε διάφορες ομάδες θα κρίνουν την κατάσταση και την κατανομή της εξουσίας.
Αυτή τη στιγμή, όλοι αναρωτιούνται ποιος θα ασκήσει τελικά τον έλεγχο στη Συρία.
Κλείνοντας, παραμένει αβέβαιο αν θα διεξαχθεί ξανά κάποια διάσκεψη για τη Συρία, και αν ναι, αν θα μπορέσει να δώσει πραγματικές λύσεις στην υπάρχουσα κρίση.
