Μόλις λίγες μέρες μας χωρίζουν από την ανάληψη των καθηκόντων του Ντόναλντ Τραμπ, και η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με προκλήσεις που απαιτούν άμεση δράση. Πέρα από τον κίνδυνο ενός εμπορικού πολέμου, η ΕΕ καλείται να αντιμετωπίσει και πιθανές απειλές που εκπορεύονται από την νέα αμερικανική κυβέρνηση, όπως μια ενδεχόμενη στρατιωτική «εισβολή» στη Δανία.
Η Γροιλανδία στο επίκεντρο της διαμάχης
Ο Ντόναλντ Τραμπ, λίγο πριν επιστρέψει στο Λευκό Οίκο, επανέφερε στο προσκήνιο την ιδέα μιας στρατιωτικής παρέμβασης με στόχο την απόκτηση της Γροιλανδίας, σε περίπτωση που η Δανία αρνηθεί να την «πουλήσει». Το ενδιαφέρον του για τη Γροιλανδία, που χρονολογείται από το 2019, φαίνεται να συνδέεται άμεσα με ζητήματα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.
Εθνική Ασφάλεια: Το κλειδί της στρατηγικής Τραμπ
«Χρειαζόμαστε τη Γροιλανδία για λόγους που αφορούν την εθνική ασφάλεια», τόνισε ο Τραμπ, αναφερόμενος στις αυξανόμενες θαλάσσιες «απειλές» από τη Ρωσία και την Κίνα. Η στρατηγική τοποθεσία της Γροιλανδίας, καθώς και τα πλούσια κοιτάσματα φυσικών πόρων, καθιστούν την περιοχή ιδιαίτερα ελκυστική για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επιπλέον, η τήξη των πάγων στην Αρκτική δημιουργεί νέες εμπορικές και ενεργειακές προοπτικές, μετατρέποντας την περιοχή σε πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ μεγάλων δυνάμεων.
Αντιδράσεις και Σιωπή
Η άμεση απειλή του Τραμπ για στρατιωτική δράση εναντίον μιας νατοϊκής χώρας, όπως η Δανία, έχει προκαλέσει αντιδράσεις από πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς και του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί τηρούν μια στάση αναμονής. Εκπρόσωπος της Κομισιόν απέφυγε να καταδικάσει τα σχόλια του Τραμπ, εμμένοντας στη δέσμευση της Ε.Ε. για συνεργασία με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.
«Μιλάμε για υποθετικά σενάρια ενός κυβερνώντος σώματος που δεν έχει ακόμη αναλάβει θέσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος της Κομισιόν. Παράλληλα, υπενθύμισε ότι το κοινό αμυντικό σύμφωνο της Ε.Ε. θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση στρατιωτικής απειλής κατά της Γροιλανδίας.
Η ιδιαιτερότητα της Γροιλανδίας
Αν και η Γροιλανδία δεν είναι μέλος της Ε.Ε., απολαμβάνει αυτονομία ως περιοχή της Δανίας, γεγονός που της επιτρέπει την πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια. Οι κάτοικοί της είναι Ευρωπαίοι πολίτες. Επιπλέον, η Γροιλανδία καλύπτεται από τη συνθήκη του ΝΑΤΟ, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε επίθεση εναντίον της θα ενεργοποιήσει τις αμυντικές συμφωνίες της συμμαχίας, στις οποίες συμμετέχουν και οι ΗΠΑ.
Ερωτήματα και Προκλήσεις για την Ενότητα της Ε.Ε.
Ενώ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παραμένει υπό ιατρική παρακολούθηση λόγω πνευμονίας, γεγονός που ίσως εξηγεί τη σιωπή της, άλλοι αξιωματούχοι όπως η νέα επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής Κάγια Κάλας και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα αποφεύγουν επίσης να κάνουν δηλώσεις. Η ενότητα της Ε.Ε. δοκιμάζεται ενόψει της επερχόμενης διοίκησης Τραμπ, δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής και την ικανότητα της Ένωσης να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις που έρχονται.
