Η Μεσόγειος θάλασσα βιώνει πρωτοφανή αύξηση θερμοκρασίας, με σοβαρές επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα και το κλίμα της περιοχής.
Η απότομη άνοδος της θερμοκρασίας στη Μεσόγειο
Η Μεσόγειος θάλασσα υπερθερμαίνεται με ρυθμό ρεκόρ, όπως ανακοίνωσε η γαλλική Μετεωρολογική Υπηρεσία. Τη Δευτέρα 30 Ιουνίου, η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στις γαλλικές ακτές κατέγραψε το υψηλότερο ιστορικό επίπεδο για τον μήνα Ιούνιο, φτάνοντας τους 26,04°C.
Αυτή η θερμοκρασία είναι σχεδόν 2°C υψηλότερη από τον μέσο όρο τριάντα ετών (1991-2020), ενώ σε περιοχές όπως η Κυανή Ακτή, η Κορσική, ο Κόλπος των Λεόντων και οι Βαλεαρίδες Νήσοι, η άνοδος φτάνει ακόμα και τους 5°C.
Επιπτώσεις στην θαλάσσια βιοποικιλότητα και το περιβάλλον
Τα ενδημικά είδη που είναι περιορισμένα σε συγκεκριμένες περιοχές αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο, διότι δεν μπορούν να μετακινηθούν σε πιο δροσερά νερά, εξηγεί ο Τζουστίνο Μαρτίνεθ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Θαλάσσιων Επιστημών της Βαρκελώνης και στο ICATMAR. Η άνοδος της θερμοκρασίας μειώνει το διαθέσιμο οξυγόνο στο νερό, επηρεάζοντας αρνητικά τους οργανισμούς, ενώ ήδη παρατηρείται πρόωρη ωοτοκία στα οστρακοειδή, γεγονός που κάνει πιο ευάλωτες τις αναπαραγωγικές τους διαδικασίες.
Τροπικοποίηση της Μεσογείου και κλιματικά ακραία φαινόμενα
Σύμφωνα με τον ωκεανογράφο Ζαν Πιέρ Γκατουζό, η Μεσόγειος θερμαίνεται κατά 0,4°C ανά δεκαετία, γεγονός που προκαλεί έντονη τροπικοποίηση της περιοχής. Τα τελευταία 20 χρόνια, περισσότερα από 1.200 είδη, όπως τα λεοντόψαρα, οι μέδουσες και διάφορα είδη πλαγκτόν, έχουν εισέλθει από την Ερυθρά Θάλασσα, εγκαθιστώντας μόνιμα πληθυσμούς κυρίως κατά μήκος των τουρκικών και ελληνικών ακτών, μερικές φορές ακόμη και μέχρι τις γαλλικές ακτές.
Η αύξηση της θερμοκρασίας συνδέεται με περισσότερα κλιματικά ακραία φαινόμενα: αυξημένες τροπικές νύχτες, πιο έντονες καταιγίδες και μεσογειακά επεισόδια – ξαφνικές και σφοδρές βροχοπτώσεις που πλήττουν κυρίως το φθινόπωρο. Ο θερμός και υγρός αέρας δημιουργεί συνθήκες που αυτοτροφοδοτούν αυτές τις καταρρακτώδεις βροχές, ενώ η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει την ένταση και τη συχνότητά τους.
Προβληματισμοί και προτάσεις για την αντιμετώπιση
Η συνεχόμενη υπερθέρμανση της Μεσογείου αποτελεί σοβαρή πρόκληση για τη διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, την αλιεία και τον παράκτιο τουρισμό. Απαιτείται άμεση δράση τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο για τη μείωση των εκπομπών ρύπων και την προώθηση βιώσιμης διαχείρισης των θαλάσσιων πόρων.
