Μια κρυμμένη ελπίδα για το μέλλον της γεωργίας βρίσκεται βαθιά μέσα σε ένα βουνό στην Αρκτική. Το Svalbard Global Seed Vault, μια πραγματική “κιβωτός” σπόρων, φύλαξε πρόσφατα χιλιάδες νέες ποικιλίες, ενισχύοντας την ικανότητά του να προστατεύσει την παγκόσμια διατροφική μας κληρονομιά.
Το Svalbard Global Seed Vault: Ένα Καταφύγιο Σπόρων στην Αρκτική
Η ιδέα ενός “καταφυγίου” σπόρων σε ένα απομακρυσμένο νησί της Αρκτικής φαντάζει επιστημονική φαντασία, αλλά το Svalbard Global Seed Vault είναι μια πραγματικότητα. Αυτή η “παγκόσμια τράπεζα σπόρων”, κρυμμένη σε μια πλαγιά βουνού στο Spitsbergen, τμήμα του νορβηγικού αρχιπελάγους Svalbard στην Αρκτική Θάλασσα, αποθηκεύει “αντίγραφα ασφαλείας” από περισσότερες από 1,3 εκατομμύρια ποικιλίες σπόρων.
Οι σπόροι διατηρούνται σε θερμοκρασίες -18°C. Το μόνιμο ψύχος και ο συμπαγής βράχος που περιβάλλει το καταφύγιο εξασφαλίζουν τη διατήρησή τους, ακόμα και σε περίπτωση διακοπής ρεύματος. Σε περίπτωση παγκόσμιας κρίσης, το Seed Vault μπορεί να προσφέρει πρόσβαση σε κρίσιμες ποικιλίες καλλιεργειών.
Εμπλουτισμός της Συλλογής: Νέες Ποικιλίες στην “Κιβωτό”
Πρόσφατα, η αποθήκη φιλοξένησε περισσότερους από 14.000 νέους σπόρους, που περιλαμβάνουν σπάνια δέντρα από τη Σουηδία και εκλεκτό ρύζι από την Ταϊλάνδη.
Ο Στέφαν Σμιτζ, Εκτελεστικός Διευθυντής του Crop Trust, τόνισε: “Οι σπόροι που κατατέθηκαν αυτή την εβδομάδα αντιπροσωπεύουν τη βιοποικιλότητα, τη γνώση, τον πολιτισμό και την ανθεκτικότητα των κοινοτήτων που τους διαχειρίζονται.”
Γιατί το Svalbard; Η Ιδανική Τοποθεσία
Η επιλογή του Svalbard για τη δημιουργία της αποθήκης σπόρων δεν είναι τυχαία:
- Απομακρυσμένο αλλά προσβάσιμο: Το Svalbard είναι το βορειότερο σημείο προσβάσιμο με προγραμματισμένη πτήση.
- Γεωλογική σταθερότητα: Η περιοχή είναι γεωλογικά σταθερή με χαμηλά επίπεδα υγρασίας.
- Προστασία από ακραία καιρικά φαινόμενα: Η αποθήκη βρίσκεται ψηλά πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, προστατευμένη από τις παλίρροιες και την άνοδο της στάθμης.
- Φυσική κατάψυξη: Ο μόνιμος παγετός και ο πυκνός βράχος εξασφαλίζουν τη συντήρηση των σπόρων με φυσικό τρόπο.
Ένα Παγκόσμιο Αποθετήριο για τη Γεωργία
Η Αρκτική αποθήκη μπορεί να αποθηκεύσει έως και 500 σπόρους από 4,5 εκατομμύρια ποικιλίες καλλιεργειών, δηλαδή 2,5 δισεκατομμύρια σπόρους συνολικά. Στο τέλος Μαΐου 2024, φιλοξενεί περισσότερες από 1,3 εκατομμύρια ποικιλίες από σχεδόν κάθε χώρα.
Η Χιδελίσα Ντε Τσάβες από το Πανεπιστήμιο των Φιλιππίνων δήλωσε: “Η ταχεία απώλεια γενετικής ποικιλότητας στο πεδίο και η απώλεια ποικιλότητας στη διατροφή μας καθιστούν τη συντήρηση και την προσβασιμότητα πιο σημαντικές από ποτέ.” Πρόσθεσε ότι η ποικιλία των καλλιεργειών “είναι η ραχοκοκαλιά της γεωργίας σε όλο τον κόσμο.” Φράσεις-κλειδιά όπως “βιοποικιλότητα σπόρων”, “ανθεκτικές ποικιλίες” και “διατήρηση γενετικού υλικού” είναι οι πύλες για βαθύτερη κατανόηση.
