Η πρόσβαση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν γίνεται κρίσιμη για τη διαφάνεια και την ασφάλεια στην περιοχή.
Ζήτημα επιθεώρησης του εμπλουτισμένου ουρανίου στην Τεχεράνη
Ο Ραφαέλ Γκρόσι, γενικός διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA), ζήτησε από την Τεχεράνη να επιτρέψει άμεση πρόσβαση στα πυρηνικά της εργοστάσια για να επαληθευτεί η κατάσταση του εμπλουτισμένου ουρανίου, ειδικά του αποθέματος των 400 κιλών που είναι εμπλουτισμένο στο 60%. Αυτή η κίνηση θεωρείται καθοριστική για την αξιολόγηση της πυρηνικής δραστηριότητας της χώρας.
Εξαιρετικά μέτρα ασφαλείας και επιπτώσεις των επιθέσεων
Στις 13 Ιουνίου, την ημέρα της ισραηλινής επίθεσης, η Τεχεράνη ενημέρωσε την IAEA για την εφαρμογή ειδικών μέτρων προστασίας του πυρηνικού εξοπλισμού και υλικού της. Από την άλλη πλευρά, οι λεγόμενοι αμερικανικοί βομβαρδισμοί στο κέντρο εμπλουτισμού του Φορντό και στις εγκαταστάσεις της Νατάνζ και του Ισπαχάν έχουν προκαλέσει έντονο διάλογο σχετικά με την έκταση των ζημιών.
Αξιολόγηση ζημιών και δορυφορικές παρατηρήσεις
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν πως η ακριβής έκταση των καταστροφών παραμένει αβέβαιη, με τις υπόγειες εγκαταστάσεις του Φορντό να είναι ιδιαίτερα ευάλωτες λόγω των χιλιάδων συσκευών φυγοκέντρισης για εμπλουτισμό ουρανίου που φιλοξενούν. Δορυφορικές εικόνες πριν από τις επιθέσεις κατέγραψαν κινητικότητα, υποδηλώνοντας πιθανή μεταφορά μέρους του εμπλουτισμένου ουρανίου σε άλλες, μη παρακολουθούμενες εγκαταστάσεις.
Δηλώσεις Γκρόσι για το μέλλον των επιθεωρήσεων
«Κρατήρες είναι πλέον ορατοί στο Φορντό» σημείωσε ο Γκρόσι, επισημαίνοντας ότι η ευαισθησία των φυγοκεντρίσεων στις δονήσεις καθιστά τις ζημιές σοβαρές, αν και προς το παρόν δεν μπορεί να εκτιμηθεί πλήρως η κατάσταση. Επιπλέον, για το Ισπαχάν, οι πρόσφατες αμερικανικές επιθέσεις φαίνεται να έχουν πλήξει τις εισόδους των τούνελ που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση εμπλουτισμένου ουρανίου.
Η ανάγκη για διαφάνεια και διεθνή έλεγχο στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν παραμένει επιτακτική, καθώς η περιοχή διατηρεί υψηλή γεωπολιτική ευαισθησία.
