Αντιμέτωπη με την πιθανή αλλαγή στάσης των ΗΠΑ, η Ευρώπη αναζητά αυτόνομες λύσεις στην άμυνα. Οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σηματοδοτούν μια νέα εποχή, όμως η υλοποίησή τους εγείρει προκλήσεις.
Η Ευρώπη στην Εποχή της Αυτονομίας: Νέες Στρατηγικές Άμυνας
Μετά τις τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, η Ευρώπη βρίσκεται σε μια κρίσιμη στροφή. Η ανάγκη για στρατιωτική αυτονόμηση από τις ΗΠΑ γίνεται επιτακτική, πυροδοτώντας μια προσπάθεια για αύξηση των εξοπλισμών, η οποία, σύμφωνα με αναλυτές, θυμίζει την στρατηγική της Σοβιετικής Ένωσης κατά τον «Ψυχρό Πόλεμο».
Όπως ανέφερε η Le Monde, η πρόσφατη σύνοδος κορυφής της ΕΕ άνοιξε τον δρόμο για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, επιτρέποντας μεγαλύτερα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Γερμανία: Πρωτοπόρος στις Αμυντικές Επενδύσεις
Η Γερμανία αναμένεται να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο μελλοντικός καγκελάριος Μερτς εξετάζει σχέδιο για τη διάθεση 500 δισεκατομμυρίων ευρώ σε αμυντικά και άλλα έργα, αυξάνοντας το εθνικό χρέος.
Ο απώτερος στόχος είναι η ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας, η μείωση της εξάρτησης από τις Ηνωμένες Πολιτείες και η παροχή βοήθειας προς την Ουκρανία.
Προκλήσεις και Αντιφάσεις στην Ευρωπαϊκή Άμυνα
Ωστόσο, η ευρωπαϊκή οικονομία αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαίων παραγωγών μειώνεται σταθερά λόγω υψηλών φόρων, κόστους εργασίας, γραφειοκρατίας και ενεργειακού κόστους. Αυτό έχει οδηγήσει σε αποβιομηχάνιση και μεταφορά παραγωγής σε άλλες χώρες.
Επιπλέον, μεγάλο μέρος των κονδυλίων για στρατιωτικούς σκοπούς δαπανώνται εκτός ΕΕ, κυρίως στις ΗΠΑ. Η Ursula von der Leyen ανέφερε ότι το 80% των ευρωπαϊκών δαπανών για όπλα κατευθύνονται εκτός ΕΕ. Σχεδόν τα δύο τρίτα των όπλων που αγόρασαν τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη του ΝΑΤΟ την περίοδο 2020-2024 προέρχονταν από την Αμερική.
Η στροφή σε ευρωπαϊκά όπλα απαιτεί χρόνο και σημαντικές επενδύσεις, καθιστώντας δύσκολο τον άμεσο επανεξοπλισμό. Επιπλέον, η παραγωγή όπλων αυξάνει την ανάγκη για εισαγωγή πρώτων υλών, επιδεινώνοντας το εμπορικό ισοζύγιο της ΕΕ.
Οι Επιπτώσεις στην Κοινωνία και την Πολιτική
Η χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών μέσω αύξησης του χρέους ή μείωσης κοινωνικών δαπανών ενέχει κινδύνους. Η μείωση των κοινωνικών παροχών ή το «πάγωμα» των μισθών θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αποσταθεροποίηση της ΕΕ.
Δεδομένων αυτών των συνθηκών, η Ευρώπη θα δυσκολευτεί να αυξήσει την αμυντική της παραγωγή και να επιτύχει «στρατηγική ανεξαρτησία» από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως παραδέχονται και οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες.