Πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του στις 20 Ιανουαρίου, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε προειδοποιήσει τους Ευρωπαίους για την πιθανότητα επιβολής υψηλών δασμών, παγώματος της υποστήριξης προς την Ουκρανία και επαναδιαπραγμάτευσης της χρηματοδότησης του ΝΑΤΟ. Όσο πλησιάζουμε την ορκωμοσία του, οι χώρες της ΕΕ, και ιδιαίτερα οι «27», θα έπρεπε να παρουσιάσουν ενότητα και να εκφράζουν την κοινή τους φωνή. Ωστόσο, με την έλευση του Τραμπ στο Λευκό Οίκο την ερχόμενη Δευτέρα, Γερμανία και Γαλλία βρίσκονται σε πολιτική αβεβαιότητα.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, στις εκλογές της Γερμανίας που θα διεξαχθούν στις 23 Φεβρουαρίου, κανένα κόμμα δεν φαίνεται να εξασφαλίζει σαφή πλειοψηφία. Αυτό σημαίνει ότι οι μετεκλογικές διαδικασίες θα είναι χρονοβόρες και περίπλοκες, αφού η σύσταση κυβερνητικού συνασπισμού θα χρειαστεί τουλάχιστον δύο μήνες μετά την ορκωμοσία του Τραμπ.
Η ανάγκη ενίσχυσης της εγχώριας οικονομίας στην ΕΕ
Αντίστοιχα, η Γαλλία προβλέπεται να ζήσει μία ακόμη μεγαλύτερη περίοδο πολιτικής αστάθειας. Με βάση την γαλλική συνταγματική τάξη, οι επόμενες εκλογές θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν το νωρίτερο τον Ιούλιο του 2025. Η Κλερ Ντεμεσμέ, καθηγήτρια στην Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού, εκφράζει την ανησυχία της: «Η κατάσταση είναι εξαιρετικά ασταθής, καθώς δεν υπάρχει πλειοψηφία στην εθνοσυνέλευση». Σε αυτή την πολιτική αντιπαράθεση, οι Γερμανοί θα καταφεύγουν σε διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού, ενώ η Γαλλία εκδηλώνει έναν πιο συγκρουσιακό πολιτισμό που καθιστά την εξεύρεση κυβερνητικής πλειοψηφίας πολύ πιο δύσκολη.
Όσον αφορά την ευρωπαϊκή οικονομία, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ING Bank, Κάρστεν Μπζέσκι, πιστεύει πως οι Ευρωπαίοι έχουν σήμερα καλύτερη κατάσταση από ό,τι πριν από οκτώ χρόνια, κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ. Ερωτώμενος για το πώς μπορεί η Ευρώπη να προετοιμαστεί καλύτερα, απαντά: «Η Ευρώπη πρέπει να επικεντρωθεί στην ενίσχυση της εγχώριας οικονομίας και να μην περιορίζεται σε αντιδράσεις απέναντι σε ό,τι προκύπτει από τον Λευκό Οίκο. Αν η Γερμανία και η Ευρώπη επικεντρωθούν σε εσωτερικές επενδύσεις και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, θα είναι πιο αποτελεσματικές από το να περιμένουν απλώς πρωτοβουλίες που θα έρθουν από τις ΗΠΑ ή να αντιδρούν με επιβολή δασμών.» Κατά συνέπεια, η ενίσχυση της εγχώριας οικονομίας παραμένει το κλειδί για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της εποχής.
