Με το βλέμμα στραμμένο στις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές, οι αναλυτές στη Γερμανία πυρετωδώς εξετάζουν πιθανά σενάρια για την κυβερνητική σύνθεση. Στο επίκεντρο βρίσκεται το CDU και ο Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος θεωρείται φαβορί για τη νίκη. Βασική επιδίωξη του Μερτς είναι να αποφύγει έναν κυβερνητικό συνασπισμό τριών κομμάτων, μια εξέλιξη που θα περιέπλεκε σημαντικά την κατάσταση.
Ένας μεγάλος συνασπισμός μεταξύ CDU και Σοσιαλδημοκρατών (SPD), μια λύση που έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν για να ξεπεραστούν πολιτικά αδιέξοδα στη χώρα, φαντάζει λιγότερο πιθανός σήμερα. Η στροφή των Χριστιανοδημοκρατών του Μερτς προς τα δεξιά καθιστά πιο δύσκολο τον συμβιβασμό με την κεντροαριστερά, όπως επισημαίνεται σε άρθρο του Politico.
Σε περίπτωση μιας συμφωνίας μεταξύ του Μερτς και του SPD, το κόμμα του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς θα πρέπει να αναζητήσει νέο ηγέτη, καθώς ο ίδιος έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να συμμετάσχει σε κυβέρνηση υπό τον Μερτς. Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για στελέχη του SPD με κεντρώες τάσεις, όπως ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους ή ο αντιπρόεδρος του κόμματος Λαρς Κλίνκμπαϊλ, να διεκδικήσουν την ηγεσία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε τρία από τα 16 γερμανικά κρατίδια υπάρχουν ήδη κυβερνήσεις συνασπισμού μεταξύ Συντηρητικών και Πρασίνων, τους αποκαλούμενους συνασπισμούς “Ακτινίδιο”. Ένας τέτοιος συνασπισμός θα αποτελούσε μια σημαντική καινοτομία σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Παρά τις συγκλίσεις σε ορισμένα θέματα, όπως η κριτική στον Σολτς για τη στάση του απέναντι στην Ουκρανία, υπάρχουν σημαντικές διαφορές, ιδίως στο μεταναστευτικό. Ο Μερτς έχει δεσμευτεί για το κλείσιμο των συνόρων, μια θέση που οι Πράσινοι θεωρούν παράνομη.
Οι σχέσεις μεταξύ CDU και Πρασίνων επιδεινώθηκαν περαιτέρω όταν ο Μερτς φάνηκε να παραβιάζει το άτυπο “τείχος” ενάντια στην Ακροδεξιά, αποδεχόμενος την κοινοβουλευτική στήριξη της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) σε ένα μεταναστευτικό νομοσχέδιο. Από την άλλη πλευρά, ο Μάρκους Ζέντερ, ηγέτης του βαυαρικού CSU, έχει αποκλείσει κάθε πιθανότητα συνεργασίας με τους Πράσινους.
Παρά το γεγονός ότι οι κυβερνητικοί συνασπισμοί τριών κομμάτων δεν είναι συνηθισμένοι στη μεταπολεμική Γερμανία, ο αυξανόμενος πολιτικός κατακερματισμός και το τέλος της κυριαρχίας των δύο μεγάλων κομμάτων καθιστούν αυτές τις επιλογές όλο και πιο πιθανές.
Μια κυβέρνηση τριών κομμάτων θα γίνει αναπόφευκτη εάν τα τρία μικρότερα κόμματα που βρίσκονται σήμερα στην Μπούντεσταγκ (Πράσινοι, Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα και Die Linke) καταφέρουν να εισέλθουν και πάλι στο κοινοβούλιο. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα μπορούσαν να προκύψουν διάφοροι συνδυασμοί, όπως ο λεγόμενος “γερμανικός συνασπισμός” (CDU/CSU, SPD και Ελεύθεροι Δημοκράτες) ή ο λιγότερο πιθανός συνασπισμός “Κένυα” (CDU, SPD και Πράσινοι).
Εν τω μεταξύ, η Άνγκελα Μέρκελ, πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, άσκησε δριμεία κριτική στον Φρίντριχ Μερτς, υποστηρίζοντας ότι το κόμμα του παραβίασε μια “κόκκινη γραμμή” επιδιώκοντας την κοινοβουλευτική στήριξη της Ακροδεξιάς για ένα μεταναστευτικό νομοσχέδιο.
Σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Zeit, η πρώην καγκελάριος δήλωσε ότι “δεν μπορούσε να σιωπήσει” όταν είδε το CDU να αναζητά τη στήριξη της AfD. “Ακόμα και σε δύσκολες συνθήκες, δεν πρέπει να σχηματίζονται πλειοψηφίες με την AfD”, τόνισε η Μέρκελ. “Θέλω να θυμίσω τα λόγια του Μερτς τον Νοέμβριο, όταν δεσμεύτηκε ότι δεν θα συνεργαζόταν ποτέ με την Ακροδεξιά. Υποστήριξα θερμά αυτή τη δέσμευση. Πιστεύω ότι η υπαναχώρηση από αυτή τη δέσμευση είναι λάθος”, πρόσθεσε.
Σε ερώτηση σχετικά με το εάν η πολιτική των ανοικτών συνόρων που ακολούθησε η ίδια συνέβαλε στην άνοδο της AfD, η Μέρκελ παραδέχθηκε ότι η διαφωνία με το αδελφό κόμμα CSU κατά τη διάρκεια της θητείας της βοήθησε την Ακροδεξιά να ενισχυθεί. “Όταν αποχώρησα από την καγκελαρία, η AfD είχε ποσοστά της τάξης του 11%. Το γεγονός ότι έχουν φτάσει σήμερα στο 20% δεν είναι δική μου ευθύνη”, κατέληξε η Μέρκελ.
