Η σύγκρουση Ισραήλ–Ιράν εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς, ενώ ευρύ φάσμα σεναρίων αποκαλύπτει το μέλλον αυτής της πολυεπίπεδης διαμάχης στη Μέση Ανατολή.
Πιθανά σενάρια εξέλιξης της σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν
Οι ακαδημαϊκοί Iselin Brady και Daniel Byman αναλύουν στο περιοδικό Foreign Policy τις πιο ρεαλιστικές προοπτικές για την εξέλιξη των στρατιωτικών και διπλωματικών ενεργειών μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, όπου έχουν σημειωθεί ήδη τέσσερις διαδοχικές ημέρες επιθέσεων.
1. Συνεχιζόμενες στρατιωτικές συγκρούσεις με κατάπαυση πυρός
Ένα από τα επικρατέστερα σενάρια είναι το Ιράν να διατηρήσει τις επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ για ένα χρονικό διάστημα, προκαλώντας απώλειες, αλλά στη συνέχεια να αποδεχθεί τις διεθνείς προσπάθειες, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, για κατάπαυση του πυρός. Αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να αποτελέσει το πρώτο βήμα προς μια χρονική αποκλιμάκωση.
2. Ιρανικά πλήγματα και αυξημένη διεθνής πίεση
Η πιθανότητα το Ιράν να καταφέρει σημαντικά στρατιωτικά πλήγματα στο Ισραήλ, μέσω είτε πυραυλικών επιθέσεων είτε τρομοκρατικών ενεργειών, αυξάνει τη διεθνή πίεση για τερματισμό της σύγκρουσης. Παρά τις ζημιές στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Νατάνζ, η Τεχεράνη θα προσπαθήσει για γρήγορη αποκατάσταση λειτουργιών.
Οι σχέσεις Ισραήλ-ΗΠΑ φαίνεται ανθεκτικές, με αρχική υποστήριξη, αλλά και γρήγορες εκκλήσεις για ειρήνευση, ιδιαίτερα αν υπάρξει ενεργός παρέμβαση από τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ.
3. Εμπλοκή άλλων περιφερειακών δυνάμεων
Ενδεχομένως να εμπλακούν και οι Αραβικές χώρες-σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως η Ιορδανία, που έχει ήδη αναχαιτίσει ιρανικούς πυραύλους και drones. Αν οι ΗΠΑ ενεργοποιηθούν πιο ενεργά, μπορεί να χρησιμοποιήσουν στρατιωτικές βάσεις στην περιοχή ή άλλους μηχανισμούς υποστήριξης.
4. Ένας διαρκής πόλεμος φθοράς χωρίς επίσημη λήξη
Μια πιο ανησυχητική εξέλιξη είναι η διαρκής, χαμηλής έντασης σύγκρουση όπου εκτοξεύονται πυραύλοι, διεξάγονται αεροπορικές επιδρομές, στοχευμένες δολοφονίες και σαμποτάζ εκατέρωθεν. Το Ιράν θα εξαπολύει περιοδικά αντιποίνους, ενώ παράλληλα ενδέχεται να αναπτύξει μυστικό πυρηνικό πρόγραμμα χωρίς διεθνείς επιθεωρήσεις, χρησιμοποιώντας τις ισραηλινές επιθέσεις ως δικαιολογία.
Προς το παρόν: ένας συνδυασμός σεναρίων και στρατηγικών
Η πραγματικότητα μπορεί να είναι ένας συνδυασμός όλων των παραπάνω. Η διπλωματία υπό αμερικανική αιγίδα μπορεί να επιφέρει προσωρινό πάγωμα των εχθροπραξιών, ενώ η Τεχεράνη ενδέχεται να κλιμακώσει τις επιθέσεις τους επόμενους μήνες, διατηρώντας μια συνεχή κατάσταση σύγκρουσης χωρίς τελικό συμβιβασμό.
Η κατάσταση στην Μέση Ανατολή παραμένει ρευστή, με την παγκόσμια κοινότητα σε ετοιμότητα για πιθανές ανατροπές που θα καθορίσουν την ειρήνη ή την κλιμάκωση μιας από τις πιο σύνθετες αντιπαραθέσεις της εποχής.