Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για την Ασφάλεια της Ευρώπης: Μια ευκαιρία ενότητας ή πεδίο αντιπαραθέσεων;
Οι ηγέτες της ΕΕ συγκεντρώνονται εκτάκτως με φόντο γεωπολιτικές αλλαγές και αμυντικές προκλήσεις. Στο επίκεντρο, βρίσκεται η ενίσχυση της ασφάλειας της Ευρώπης, όμως διαφαίνονται διαφωνίες για τον τρόπο και τον έλεγχο των αμυντικών δαπανών.
Ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Άμυνας: Εθνική Ευθύνη ή Κοινή Προσπάθεια;
Η ενδεχόμενη αποχώρηση στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ από την Ευρώπη έχει πυροδοτήσει συζητήσεις για την ανάληψη μεγαλύτερης ευθύνης από την πλευρά της ΕΕ στον τομέα της άμυνας. Ωστόσο, η Κομισιόν φέρεται να επιδιώκει να επεκτείνει την επιρροή της, προκαλώντας αντιδράσεις από κράτη μέλη που επιθυμούν να διατηρήσουν τον έλεγχο των αμυντικών τους πολιτικών.
Ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ τόνισε χαρακτηριστικά: «Η άμυνα εξακολουθεί να είναι κυρίως εθνική ευθύνη». Χώρες όπως η Πολωνία και η Φινλανδία επιθυμούν να αποτρέψουν μια ενδεχόμενη «υπερβολή» της Επιτροπής, προκρίνοντας λύσεις εκτός του πλαισίου της Κομισιόν.
Οι Προτάσεις και οι Διαφωνίες
Στο επίκεντρο της Συνόδου Κορυφής θα βρεθεί το «ολοκληρωμένο σχέδιο για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης» που θα παρουσιάσει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Το προσχέδιο της συνάντησης περιλαμβάνει προτάσεις για μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία στα κράτη μέλη και εξεύρεση «επιπλέον πηγών χρηματοδότησης» για την άμυνα, ενδεχομένως μέσω ανακατεύθυνσης κονδυλίων περιφερειακής ανάπτυξης.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Politico, η δημιουργία ενός κοινού ταμείου για την άμυνα αποτελεί ένα ακανθώδες ζήτημα. Κυβερνήσεις χωρών με υψηλό χρέος, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, υποστηρίζουν την έκδοση κοινών ομολόγων της ΕΕ. Αντίθετα, χώρες όπως η Πολωνία προτιμούν μια ξεχωριστή χρηματοδότηση ή μια τράπεζα ανάπτυξης εκτός του πλαισίου της ΕΕ.
Οι Επιλογές Χρηματοδότησης
Ο Επίτροπος Οικονομίας Βάλντις Ντομπρόβσκις έχει προτείνει την ανακατεύθυνση 93 δισεκατομμυρίων ευρώ από αχρησιμοποίητα δάνεια μετά την Covid προς τη χρηματοδότηση της άμυνας.
Οι διαφορετικές προσεγγίσεις για τη χρηματοδότηση της άμυνας αντανακλούν βαθύτερες διαφωνίες μεταξύ των κρατών μελών για το ρόλο της ΕΕ στην άμυνα και την ανάγκη για κοινή δράση. Η επίτευξη ομοφωνίας μεταξύ των 27 κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, του ηγέτη της οποίας Βίκτορ Όρμπαν θεωρείται φιλορώσος, αποτελεί μια σημαντική πρόκληση.
- Εξεύρεση κοινού τόπου για τη χρηματοδότηση της άμυνας
- Διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας στον τομέα της άμυνας
- Αντιμετώπιση των γεωπολιτικών προκλήσεων
Η Σύνοδος Κορυφής αναμένεται να είναι καθοριστική για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας και την ικανότητα της ΕΕ να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του 21ου αιώνα.
