Με φόντο τις αυξανόμενες γεωπολιτικές προκλήσεις στην εποχή Τραμπ 2.0, οι ηγέτες των «27» συζήτησαν χθες για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας κατά τη διάρκεια μιας άτυπης, αλλά πρωτοφανούς συνόδου κορυφής της ΕΕ που εστίαζε αποκλειστικά σε αυτό το ζήτημα, η οποία πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.
Η σύνοδος αυτή επηρεάστηκε σημαντικά από την ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου Τραμπ περί επιβολής δασμών στην ΕΕ, καθώς και από τις συνεχείς απαιτήσεις του για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ στο ΝΑΤΟ. Η κατάσταση επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο από τον σχεδόν τριετή πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος έχει εκθέσει τις αδυναμίες της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας απέναντι στον ρωσικό αναθεωρητισμό. Η σύνοδος, η οποία προετοιμάζει την «Λευκή Βίβλο» για την άμυνα που αναμένεται να παρουσιαστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάρτιο, εστίασε στη ενίσχυση των αμυντικών ικανοτήτων της Ευρώπης, στη διερεύνηση νέων χρηματοδοτικών πηγών και στην εμβάθυνση των συνεργασιών.
Στο πλαίσιο αυτό, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, παρακάθισε σε γεύμα εργασίας με τους «27», ενώ για πρώτη φορά συμμετείχε και ο βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, μετά το Brexit. Ωστόσο, ο Τραμπ παρέμεινε στο επίκεντρο των συζητήσεων, αν και δεν έδωσε το παρόν. Η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας τόνισε ότι «δεν υπάρχουν νικητές στους εμπορικούς πολέμους». Ανέφερε μάλιστα ότι αν οι ΗΠΑ αρχίσουν εμπορικό πόλεμο κατά της ΕΕ, οι μόνοι που θα επωφεληθούν θα είναι οι Κινέζοι.
Η Γαλλία επιμένει ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι πρέπει να επενδυθούν σε στρατιωτικά συστήματα που σχεδιάζονται και κατασκευάζονται στην Ευρώπη, ενώ πολλές άλλες χώρες προειδοποιούν ότι η απομάκρυνση των αμερικανικών κατασκευαστών όπλων από τις επιδοτήσεις της ΕΕ θα μπορούσε να προκαλέσει την αντίδραση της Ουάσινγκτον, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, όπως αναφέρει το Politico, ενισχύοντας τη συσχέτιση της ευρωπαϊκής άμυνας με τους ενδεχόμενους δασμούς που θα επιβάλει ο Τραμπ.
Πριν από τη σύνοδο, η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής δημοσιοποίησαν μια πρόταση ζητώντας από την ΕΕ να επενδύσει τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια ευρώ στην άμυνα μέχρι το 2027, περιλαμβάνοντας και προμήθειες όπλων από συμμάχους του ΝΑΤΟ εκτός της ΕΕ. Σε μια ξεχωριστή διμερή συνάντηση που πραγματοποιήθηκε χθες στις Βρυξέλλες, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ επεσήμανε ότι η ευρωπαϊκή άμυνα δεν μπορεί να είναι βιώσιμη χωρίς τη συμβολή των ΗΠΑ, ενώ ο βρετανός πρωθυπουργός Στάρμερ δήλωσε ότι η Βρετανία «δεν επιλέγει μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ».
