«Η αντιπολίτευση είναι ποίηση, ενώ η διακυβέρνηση είναι βαρετή πρόζα» λέει ένα ευρέως γνωστό ρητό. Από την ίδρυσή του το 19ο αιώνα, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας (SPD) έχει προωθήσει τις αξίες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας και της συμπερίληψης. Στην σημερινή πολιτική πραγματικότητα, ωστόσο, η κατακερματισμένη πολιτική σκηνή της Γερμανίας και οι αναγκαστικοί συμβιβασμοί σε κυβερνητικές συμμαχίες, αναγκάζουν τους Σοσιαλδημοκράτες να κάνουν συχνά παραχωρήσεις στα μεταρρυθμιστικά τους σχέδια.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι το SPD συχνά υποκρύπτει αριστερές προθέσεις, αλλά τελικά ακολουθεί δεξιές πολιτικές. Στον προεκλογικό τους αγώνα, οι Σοσιαλδημοκράτες επιστρέφουν στις ρίζες τους, κάνοντας εκκλήσεις για ελαφρύνσεις στους «μη προνομιούχους» και για μεγαλύτερη φορολόγηση των πλουσίων. Όπως τόνισε και ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς κατά την παρουσίαση του προγράμματος για τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, «οι άνθρωποι με υψηλά εισοδήματα πρέπει να συμβάλλουν περισσότερα».
Περισσότεροι ή λιγότεροι φόροι;
Μια από τις κλασσικές διεκδικήσεις του SPD είναι ο φόρος περιουσίας, ο οποίος ίσχυε για έναν αιώνα στην Γερμανία πριν καταργηθεί το 1997. Παρ’ όλα αυτά, η επιχειρηματική ελίτ δεν έχασε την ευκαιρία να μεταναστεύσει προς την Ελβετία. Στο προεκλογικό πρόγραμμα του SPD το 2021 υπήρχε δέσμευση για την επαναφορά αυτού του φόρου για περιουσίες άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ, όμως η μη υλοποίησή του σχετίζεται με τις αντιρρήσεις του φιλελεύθερου υπουργού Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ.
Από την πλευρά τους, οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν εμποδίσει την πλήρη κατάργηση της «εισφοράς αλληλεγγύης» στην πρώην Ανατολική Γερμανία, η οποία είχε επιβληθεί προσωρινά μετά την Επανένωση. Σήμερα, αυτή η εισφορά πλήττει το 10% των υψηλότερων εισοδημάτων. Οι Φιλελεύθεροι (FDP) έχουν προτείνει τη σταδιακή κατάργηση της μέχρι το 2027, αλλά φαίνεται ότι η πρόταση αυτή καθυστερεί.
Οι προεκλογικές υποσχέσεις που τηρούνται
Στη διάρκεια της θητείας του Όλαφ Σολτς, οι Σοσιαλδημοκράτες εκπλήρωσαν ορισμένες από τις υποσχέσεις τους, παραμένοντας πιστοί στην ιδέα των «εισοδηματικών ανακουφίσεων» για τους χαμηλόμισθους με αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και υψηλότερα αφορολόγητα όρια που θα εφαρμοστούν από τον Δεκέμβριο του 2024. Ωστόσο, οι πρόσφατες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές φαίνεται να μειώνουν το καθαρό διαθέσιμο εισόδημα, αντί να το αυξάνουν. Πλέον, το προεκλογικό πρόγραμμα του SPD υπόσχεται “ελαφρύνσεις για το 95% των φορολογουμένων”, χωρίς πάντως να παρατίθενται λεπτομέρειες.
Οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν επίσης προχωρήσει σε σημαντικές παραχωρήσεις απέναντι στους Πράσινους του υπουργού Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. Για παράδειγμα, η απαγόρευση θέρμανσης με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο σε νέες κατοικίες αναγκάζει πολλούς ιδιοκτήτες να στραφούν σε εναλλακτικές λύσεις, όπως οι αντλίες θερμότητας. Ο καγκελάριος Σολτς δήλωσε πρόσφατα ότι διαφωνεί με τον υπουργό του, υπογραμμίζοντας ότι «ένας νόμος όπως αυτός δεν θα ψηφιζόταν από μια σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση με απόλυτη πλειοψηφία».
Βέβαια, το σενάριο μιας μονοκομματικής κυβέρνησης με απόλυτη πλειοψηφία στη μεταπολεμική Γερμανία είναι απίθανο, εκτός από την περίοδο που ήταν στην εξουσία ο Χριστιανοδημοκράτης Κόνραντ Αντενάουερ, τη δεκαετία του 1960.
