Η αέναη σύγκρουση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την πολιτική εξουσία παίρνει νέες διαστάσεις με την πτώση του Έλον Μασκ, που αποκαλύπτει πως ούτε ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου μπορεί να υπερισχύσει της πολιτικής εξουσίας.
Η πτώση του Έλον Μασκ και η πραγματική εξουσία
Ο όρος «άρχοντες του σύμπαντος», που πρωτοχρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει ειρωνικά τους χρηματιστές της Wall Street, γίνεται σήμερα πραγματικότητα από τον Έλον Μασκ. Ωστόσο, παρά τις φιλόδοξες αποστολές του για την αποίκιση του Άρη, ο Μασκ έχει καταλάβει πως η πραγματική εξουσία δεν βρίσκεται στα χρήματα αλλά στην πολιτική επιρροή. Η αποκοπή των σχέσεών του με τον Ντόναλντ Τραμπ και η συνέχεια της πολιτικής αντιπαράθεσης στην Ουάσινγκτον δείχνουν πως ούτε καν εκεί αποτέλεσε άρχοντα.
Παγκόσμιο φαινόμενο: το χρήμα εναντίον της πολιτικής
Η πτώση του Μασκ είναι μέρος ενός ευρύτερου φαινομένου όπου η δύναμη του χρήματος συγκρούεται με την πολιτική εξουσία. Σε χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και οι ΗΠΑ, οι ολιγάρχες που διανοήθηκαν να αμφισβητήσουν την πολιτική κυριαρχία, βρέθηκαν αντιμέτωποι με την αδυσώπητη πραγματικότητα – η πολιτική έχει πάντα την τελευταία λέξη.
Εξουσία μέσα από το κράτος: το παράδειγμα της Ρωσίας
Η περίπτωση της Ρωσίας είναι χαρακτηριστική: ο Βλαντίμιρ Πούτιν ανέλαβε την εξουσία με τη στήριξη των πλουσιότερων επιχειρηματιών της χώρας, αλλά μόλις εξασφάλισε τον έλεγχο, κατέστησε σαφές πως ο έλεγχος του κράτους είναι ανώτερος του πλούτου. Η σύλληψη του Μιχαήλ Χοντορκόφσκι και η εξορία του Μπόρις Μπερεζόφσκι αποδεικνύουν πόσο αμείλικτη είναι η πολιτική κυριαρχία έναντι των επιχειρηματικών φιλοδοξιών.
Η ουδέτερη πολιτική στάση ως μέσο επιβίωσης
Αντίθετα, ο Κάρλος Σλιμ στο Μεξικό έχει διαχειριστεί προσεκτικά την πολιτική του εικόνα, αποφεύγοντας ανοιχτές συγκρούσεις. Η ουδέτερη στάση του απέναντι σε διαφορετικές κυβερνήσεις τον έχει καταστήσει ικανό να διατηρεί τη στρατηγική του επιρροή και να συμμετέχει σε μεγάλα κρατικά έργα.
Η σύγκριση ΗΠΑ με αυταρχικά καθεστώτα
Πολλοί δυσκολεύονται να φανταστούν πως οι ΗΠΑ, μια δημοκρατία με σταθερά δικαιώματα ιδιοκτησίας, μπορεί να μοιράζεται χαρακτηριστικά με καθεστώτα όπως η Κίνα και η Ρωσία. Όμως, το παράδειγμα του Έλον Μασκ δείχνει ότι ακόμα και εκεί έχει αρχίσει να διαφαίνεται μια σύγκρουση χρήματος και πολιτικής εξουσίας, με απειλές να χάσει ο Μασκ ομοσπονδιακά συμβόλαια και να αντιμετωπίσει «πολύ σοβαρές συνέπειες» για την πολιτική του στήριξη.
Ακραίες προτάσεις και η αμερικανική πραγματικότητα
Οι υπέρμαχοι του Τραμπ, όπως ο Στιβ Μπάνον, έχουν φτάσει στο σημείο να ζητούν εθνικοποίηση της SpaceX και έλεγχο της μετανάστευσης του Μασκ. Παρά το σοκαριστικό χαρακτήρα αυτών των προτάσεων, δείχνουν πως η αμερικανική πολιτική δεν απέχει πολύ από τα μοντέλα συγκέντρωσης εξουσίας που συναντάμε σε πιο αυταρχικά καθεστώτα.
Η ιστορία του Έλον Μασκ μάς υπενθυμίζει ότι, τελικά, η πολιτική κυριαρχία παραμένει ο πυρήνας της εξουσίας — πάνω από πλούτο, φήμη και τεχνολογικές φιλοδοξίες.
