Η πολύπλοκη σχέση μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας καταγράφεται εκ νέου στην τελευταία Έκθεση Προόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που εγκρίθηκε για τα έτη 2023-2024.
Έγκριση της Έκθεσης Προόδου για τη Βόρεια Μακεδονία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της Έκθεσης Προόδου για τη Βόρεια Μακεδονία με 461 ψήφους, καταγράφοντας σημαντικές εξελίξεις στον ενταξιακό δρόμο της χώρας.
Αφαίρεση των όρων «μακεδονική εθνική ταυτότητα» και «μακεδονική γλώσσα»
Μετά από πρόταση των κυρίαρχων πολιτικών ομάδων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, η Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και το Renew Europe, αφαιρέθηκαν όλες οι αναφορές που σχετίζονταν με τη «μακεδονική εθνική ταυτότητα» και τη «μακεδονική γλώσσα» από την Έκθεση Προόδου.
Η αφαίρεση ήταν αποτέλεσμα πιέσεων από βουλγαρικούς κύκλους, οι οποίοι θεωρούν ότι τέτοια θέματα δημιουργούν διχασμούς και δεν πρέπει να συμπεριλαμβάνονται σε έγγραφα που αφορούν την ενταξιακή πορεία μιας υποψήφιας χώρας.
Αντιδράσεις από τη Βόρεια Μακεδονία και το πολιτικό σκηνικό
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, κατήγγειλε την τροπολογία ως «επαίσχυντη» και κάλεσε τη Βουλγαρία να σταματήσει να υπονομεύει το ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας του.
Όπως δήλωσε, «η Βουλγαρία παρεμποδίζει την ευρωπαϊκή πορεία της Μακεδονίας από τη δεκαετία του 1990, με σκοπό να πλήξει την εθνική ταυτότητα και το έθνος της».
Θέση ευρωβουλευτών και διαμάχη για την πολιτική σκοπιμότητα
Ο αυστριακός ευρωβουλευτής Τόμας Βάιτς, εισηγητής για τη Βόρεια Μακεδονία, σε γραπτή δήλωσή του αναφέρθηκε σε εκμετάλλευση της έκθεσης από βουλγαρικούς πολιτικούς για εσωτερική αντιπαράθεση, ενώ κατηγορήθηκε για μεροληψία υπέρ της χώρας των Σκοπίων.
Δυσκολίες με τη Συνταγματική Μεταρρύθμιση
Η προηγούμενη κεντροαριστερή κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας είχε αποδεχθεί την απαίτηση για τροποποίηση του Συντάγματος που αφορά ζητήματα ταυτότητας, αλλά η πρόταση αυτή δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία στη βουλή, λόγω της σθεναρής αντίστασης του κυβερνώντος κόμματος VMRO-DPMNE.
Ο ηγέτης του κόμματος, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, επιμένει ότι η κυβέρνηση δεν θα συναινέσει σε τροποποίηση που ακυρώνει τη «μακεδονική» ταυτότητα.
Ευρωπαϊκή Οδηγία και η σημασία της Συνταγματικής Τροποποίησης
Βρυξέλλες και Σόφια έχουν ξεκαθαρίσει πως η Βόρεια Μακεδονία θα ξεκλειδώσει τα ενταξιακά κεφάλαια μόνο αφού ολοκληρώσει τις απαιτούμενες συνταγματικές αλλαγές.
Εθνολογική αποτύπωση και η αμφισβήτηση της βουλγαρικής μειονότητας
Η απογραφή του 2021 καταγράφει το βουλγαρικό στοιχείο στο 0,2% του πληθυσμού της Βόρειας Μακεδονίας (περίπου 3.500 άτομα), όμως η Σόφια θεωρεί ότι το πραγματικό ποσοστό είναι πολύ μεγαλύτερο και αμφισβητεί τη μεθοδολογία της απογραφής.
Η βουλγαρική πλευρά κατηγορεί τα Σκόπια για συγκάλυψη της ιστορικής παρουσίας των Βουλγάρων στην περιοχή.
Επιδείνωση διμερών σχέσεων και πολιτική δυναμική
Οι σχέσεις μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας έχουν γίνει πιο τεταμένες μετά την ανάδειξη του VMRO-DPMNE στην εξουσία, γεγονός που αναδεικνύει τις βαθιές εθνοτικές και πολιτικές προκλήσεις στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.