Ο Γάλλος Πρωθυπουργός Μισέλ Μπαρνιέ προχώρησε στη χρήση του άρθρου 49.3 του Συντάγματος για να εγγυηθεί την έγκριση του νομοσχεδίου που αφορά τη χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης, bypassing την Εθνοσυνέλευση. Η συγκεκριμένη παράγραφος επιτρέπει σε αυτόν να παραβλέψει τη διαδικασία ψηφοφορίας στη Βουλή, μετά από συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Αφού ανακοινωθεί αυτή η διαδικασία, οι βουλευτές έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν πρόταση μομφής εντός 24 ωρών. Σε περίπτωση που η πρόταση κερδίσει την αποδοχή της πλειοψηφίας, αυτό οδηγεί στην απόρριψη του νομού και την ανατροπή της κυβέρνησης.
Αν, αντίθετα, δεν υποβληθεί καμία πρόταση μομφής ή η πρόταση δεν συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία, τότε το νόμο εγκρίνεται στην πρώτη ανάγνωση και οδεύει στη Γερουσία. Μετά από αυτό, επιστρέφει στην Εθνοσυνέλευση για δεύτερη ανάγνωση, όπου η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να επαναφέρει το άρθρο 49.3 αν κρίνει ότι χρειάζεται.
Πάντως, η πολιτική παράταξη «Ανυπότακτη Γαλλία» έχει ήδη ανακοινώσει τις προθέσεις της να καταθέσει πρόταση μομφής, για την οποία θα έχει και τη στήριξη της Εθνικής Συσπείρωσης της Μαρίν Λεπέν. Αυτό αναμένεται να επιφέρει την πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ, μόλις 90 ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της.
Η χρήση του άρθρου 49.3
Αξιοσημείωτο είναι ότι το άρθρο 49, παράγραφος 3 έχει χρησιμοποιηθεί 113 φορές από την ίδρυση της Πέμπτης Δημοκρατίας το 1958. Μάλιστα, κατά την πρωθυπουργία της Ελιζαμπέτ Μπορν, η συγκεκριμένη διάταξη ενεργοποιήθηκε 23 φορές μεταξύ 2022–2024.
Ο πιο ενεργός στη χρήση του ήταν ο σοσιαλιστής Μισέλ Ροκάρ, ο οποίος το επικαλέστηκε 28 φορές. Εντύπωση προκαλεί ότι αρκετοί Πρωθυπουργοί δεν έχουν κάνει χρήση αυτής της διάταξης ποτέ, κυρίως λόγω της ισχυρής πλειοψηφίας που χαίρονταν.
Αξιοσημείωτη είναι και η μοναδική περίπτωση ανατροπής του Πρωθυπουργού Ζορζ Πομπιντού το 1962, που προήλθε από βουλευτές μέσω του άρθρου 49.2.
Εάν η κυβέρνηση του Μπαρνιέ ανατραπεί τελικά, αυτό θα αποτελέσει την πρώτη περίπτωση στην ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας όπου θα συμβεί κάτι τέτοιο μέσω του άρθρου 49.3.
