Σε αυτόν τον κόσμο, θα βρείτε δύο διαφορετικούς τύπους ανθρώπων. Είναι οι «πρωινές ψυχές» που αγαπούν τη φρεσκάδα του πρωινού, και οι «βραδινές ψυχές» που προτιμούν να απολαμβάνουν την ήρεμη νύχτα. Διαλέξτε την πλευρά σας!
Συνήθως, οι πρωινοί τύποι, εκτός από το ότι σηκώνονται πιο νωρίς, πάει να πει ότι οι ώρες τους είναι γεμάτες ενέργεια τις πρωινές ώρες, ενώ καθώς το βράδυ πλησιάζει, η ζωντάνια τους τρέχει σε χαμηλούς ρυθμούς. Οι βραδινοί τύποι, αντίθετα, προτιμούν να ξυπνούν αργότερα και να γράφουν τη δική τους ιστορία τη νύχτα.
Μιλώντας για αυτές τις προτιμήσεις, οι κιρκάδιοι ρυθμοί είναι οι βιολογικοί ρυθμοί που επηρεάζουν τη ζωή μας. Λειτουργούν σαν εσωτερικό ρολόι, συντονίζοντας τις καθημερινές μας συνήθειες και τους φυσιολογικούς κύκλους μας με έναν σχεδόν 24ωρο κύκλο. Αυτοί οι ρυθμοί αναγνωρίζονται σε όλα τα έμβια όντα, από τα φυτά έως τα ζώα, και φυσικά, στους ανθρώπους.
Τι είναι οι κιρκάδιοι ρυθμοί;
Για τους ανθρώπους, αυτοί οι ρυθμοί ρυθμίζουν:
- τη θερμοκρασία του σώματος
- την όρεξη και την πέψη
- την ορμονική δραστηριότητα
- άλλες σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού.
Το κεντρικό ρολόι που ελέγχει αυτούς τους κιρκάδιους ρυθμούς βρίσκεται στον εγκέφαλο, σε μια περιοχή που ονομάζεται υπερχιασματικός πυρήνας (SCN). Αυτή η περιοχή, αποτελούμενη από γύρω στα 20.000 νευρικά κύτταρα, ρυθμίζει όλες τις βιολογικές διαδικασίες του σώματος.
Η δράση του υπερχιασματικού πυρήνα επηρεάζεται κυρίως από το ηλιακό φως, το οποίο μέσω των ματιών στέλνει σήματα σε άλλες ζώνες του σώματος εξασφαλίζοντας ότι οι κιρκάδιοι ρυθμοί παραμένουν σε ισορροπία. Όταν το φως φτάνει στα μάτια μας, αποστέλλεται σήμα στην επίφυση για να καταστείλει την παραγωγή μελατονίνης – της ορμόνης που μας προκαλεί υπνηλία. Έτσι, οι κιρκάδιοι ρυθμοί συνδέονται στενά με τον κύκλο της ημέρας και της νύχτας.
Πώς οι χρονοτύποι επηρεάζουν την υγεία;
Οι χρονοτύποι ορίζουν την φυσική προτίμηση του σώματός σας για να κοιμάται σε συγκεκριμένες ώρες. Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ποιες χρονικές στιγμές σας βοηθούν να είστε πιο παραγωγικοί και ποιες είναι καταλληλότερες για ξεκούραση.
Ειδικότερα, οι άνθρωποι του βραδινού χρονοτύπου φαίνεται να έχουν 10% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από όλους τους λόγους σε σύγκριση με τους πρωινούς τύπους, σύμφωνα με εκτενή έρευνα που έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο για 6,5 χρόνια. Αυτοί οι βραδινοί τύποι επίσης χαρακτηρίζονται από αυξημένα ποσοστά παθήσεων και διαταραχών.
«Οι βραδινοί χρονοτύποι σχετίζονται με αυξημένα ποσοστά εξαιρετικών ιατρικών προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένου του σακχαρώδους διαβήτη και άλλων ψυχικών, αναπνευστικών και γαστρεντερικών διαταραχών», ανέφερε η Kristen Knutson, ερευνήτρια της μελέτης. «Μάλιστα, οι συμμετέχοντες του βραδινού χρονοτύπου είχαν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο θανάτου, κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 63-73 ετών.»
«Είναι σημαντικό να εντοπιστούν νέοι παράγοντες κινδύνου στο τρόπο ζωής μας, καθώς αυτό μπορεί να μειώσει σημαντικά τη θνησιμότητα και να προσφέρει στρατηγικές για την προώθηση της υγείας», πρόσθεσε η Knutson.
Πώς να συνεργαστείτε με τον χρονοτύπο σας
Γνωρίζοντας τις φυσικές σας ροές μπορεί να σας βοηθήσει να προσαρμόσετε τη ρουτίνα σας και να διατηρήσετε την υγεία σας. Δείτε μερικές πρακτικές συμβουλές, όπως αυτές που προτείνει το newmoney και η Πέγκυ Μπαμπάθα:
- Εκμεταλλευτείτε το ηλιακό φως: Η έκθεση στο φυσικό φως το πρωί μπορεί να βοηθήσει τους βραδινούς τύπους να μετακινήσουν το εσωτερικό τους ρολόι νωρίτερα.
- Δώστε σημασία στη σωστή υγιεινή ύπνου: Κρατήστε σταθερές ώρες ύπνου και ξυπνήματος για να γεφυρώσετε τους κιρκάδιους ρυθμούς σας.
- Στρατηγικά προγραμματίστε τις εργασίες σας: Αντιμετωπίστε τις πιο απαιτητικές δουλειές όταν έχετε την περισσότερη ενέργεια.
- Πρακτική προσεκτικού φαγητού: Οι βραδινοί τύποι καλό είναι να αποφεύγουν τα νυχτερινά σνακ και να επιλέγουν ισορροπημένα γεύματα κατά την ημέρα.
- Προσαρμοστείτε σταδιακά: Εάν το πρόγραμμά σας δεν ταιριάζει με τον χρονοτύπο σας, κάντε μικρές αλλαγές για να βρείτε τη νέα σας ισορροπία χωρίς υπερβολικές πιέσεις.
