Η εμμηνόπαυση επιφέρει αλλαγές που επηρεάζουν όχι μόνο την καθημερινότητα αλλά και την υγεία της καρδιάς των γυναικών.
Τι συμβαίνει στην καρδιά κατά την εμμηνόπαυση;
Καθώς οι γυναίκες πλησιάζουν την περιεμμηνόπαυση και περνούν στην μетеμμηνόπαυση, η μείωση των οιστρογόνων αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Αυτό οφείλεται στην απώλεια της προστατευτικής δράσης που είχαν τα οιστρογόνα στην καρδιά και στα αγγεία.
Οι φάσεις της εμμηνόπαυσης και οι καρδιαγγειακές επιπτώσεις
- Περιεμμηνόπαυση: Τα πρώτα σημάδια της ορμονικής αλλαγής με ακανόνιστη περίοδο και εξάψεις.
- Εμμηνόπαυση: Οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσεως και άνοδος της αρτηριακής πίεσης.
- Μετεμμηνόπαυση: Ενίσχυση των παραγόντων κινδύνου για στεφανιαία νόσο, αρρυθμίες και υπέρταση.
Ο ρόλος των οιστρογόνων στην προστασία της καρδιάς
Τα οιστρογόνα συμβάλλουν στη διατήρηση της ελαστικότητας των αιμοφόρων αγγείων και στη μείωση της φλεγμονής, προστατεύοντας από την ανάπτυξη της αθηροσκλήρωσης. Με την πτώση των επιπέδων τους, αυξάνεται η πιθανότητα υπέρτασης, αυξημένης χοληστερόλης και αντίστασης στην ινσουλίνη — παράγοντες που ενισχύουν τις καρδιακές παθήσεις.
Καρδιαγγειακές παθήσεις και εμμηνόπαυση
- Στεφανιαία νόσος: Επιδείνωση λόγω συσσώρευσης πλακών στα αγγεία.
- Υπέρταση: Απώλεια αγγειακής ελαστικότητας και αυξημένη πίεση.
- Κολπική μαρμαρυγή: Αυξημένο ρίσκο αρρυθμιών.
- Εγκεφαλικό επεισόδιο: Συνέπεια αρτηριακής υπέρτασης και σκληρύνσεων.
- Καρδιακή ανεπάρκεια: Εξασθένηση του καρδιακού μυός.
Προϋπάρχουσες καρδιαγγειακές παθήσεις και εμμηνόπαυση
Οι γυναίκες με ήδη υπάρχουσες καρδιοπάθειες μπορεί να αντιμετωπίσουν επιδείνωση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης όπως:
- Εξάψεις
- Άγχος
- Κόπωση
Η παχυσαρκία και η υπνική άπνοια αποτελούν επιπλέον παράγοντες που αυξάνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο σε αυτή τη φάση.
Πρακτικοί τρόποι μείωσης του κινδύνου καρδιοπάθειας
- Καθημερινή άσκηση όπως περπάτημα, γυμναστική ή γιόγκα.
- Διαχείριση του στρες μέσω τεχνικών χαλάρωσης και ψυχολογικής υποστήριξης.
- Υγιεινή διατροφή βασισμένη στη μεσογειακή δίαιτα, με έμφαση σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και ψάρια.
Επιπρόσθετα, η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης (HRT) μπορεί να μειώσει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, αυξάνοντας την “καλή” HDL χοληστερόλη και βελτιώνοντας την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Προτιμάται συχνά η διαδερμική μορφή χορήγησης (gel ή αυτοκόλλητο), ενώ η χρήση μόνο οιστρογόνων ενδείκνυται κυρίως μετά από υστερεκτομή λόγω κινδύνου καρκίνου ενδομητρίου.
Συμπέρασμα
Η εμμηνόπαυση δεν είναι τέλος, αλλά μια νέα αρχή που απαιτεί προσοχή στην καρδιακή υγεία. Με κατάλληλη φροντίδα, υγιεινές συνήθειες και υποστήριξη από τον γιατρό, είναι εφικτό να διατηρηθεί η καρδιά δυνατή και υγιής για πολλά χρόνια.
