Γνωρίστε τα «χημικά για πάντα»: Ουσίες που κρύβονται σε καθημερινά προϊόντα και παραμένουν στο περιβάλλον και το σώμα μας για δεκαετίες.
Τι είναι οι PFAS και πού βρίσκονται;
Οι υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες ενώσεις (PFAS) είναι μια κατηγορία χημικών που χρησιμοποιούνται ευρέως από τη δεκαετία του 1940, χάρη στις ιδιότητές τους να απωθούν το νερό, το λάδι και τους λεκέδες. Τις συναντάμε σε μια πληθώρα προϊόντων, όπως:
- Αντικολλητικά τηγάνια (παλαιότερης τεχνολογίας)
- Αδιάβροχα ρούχα και παπούτσια
- Συσκευασίες τροφίμων (π.χ. fast food)
- Καλλυντικά (lip gloss, σαμπουάν)
- Σπρέι κατά της θαμπάδας
- Έπιπλα και χαλιά ανθεκτικά σε λεκέδες
Η ανθεκτική χημική τους δομή τις καθιστά ιδιαίτερα επίμονες, τόσο στο περιβάλλον όσο και στον ανθρώπινο οργανισμό, εξ ου και η ονομασία «χημικά για πάντα».
Πώς επηρεάζουν οι PFAS την υγεία;
Η έκθεση σε PFAS μπορεί να συμβεί μέσω επαφής με προϊόντα που τις περιέχουν, μέσω της κατανάλωσης μολυσμένου νερού ή τροφής, ακόμη και μέσω της εισπνοής. Αν και η επιστημονική έρευνα βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη, οι PFAS έχουν συνδεθεί με διάφορα προβλήματα υγείας, όπως:
- Καρδιακές παθήσεις
- Νευροτοξικότητα
- Αυξημένο κίνδυνο για κάποιες μορφές καρκίνου
- Προεκλαμψία
- Διαταραχές του θυρεοειδούς
- Ηπατικές και νεφρικές βλάβες
- Καθυστερημένη ανάπτυξη
Πρακτικά βήματα για να μειώσετε την έκθεση στις PFAS
Αν και είναι δύσκολο να εξαλειφθεί πλήρως η έκθεση στις PFAS, υπάρχουν μέθοδοι για να την περιορίσετε στην καθημερινότητά σας. Σύμφωνα με ειδικούς από το Health, μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές:
1. Επενδύστε σε ένα φίλτρο νερού υψηλής ποιότητας.
Η χρήση φίλτρου νερού που είναι πιστοποιημένο για την απομάκρυνση PFAS θεωρείται ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέτρα.
2. Αντικαταστήστε τα παλιά αντικολλητικά σκεύη.
Παλαιότερα αντικολλητικά τηγάνια ενδέχεται να περιέχουν PFAS. Προτιμήστε κεραμικά, χυτοσίδηρο ή νεότερα αντικολλητικά σκεύη με σήμανση PFAS-free.
3. Επιλέξτε PFAS-free προϊόντα για το σπίτι.
Προτιμήστε έπιπλα, χαλιά και σπρέι προστασίας που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία με PFAS.
4. Μειώστε την κατανάλωση τροφίμων σε αδιάβροχες συσκευασίες.
Πολλές πλαστικές ή άλλες αδιάβροχες συσκευασίες τροφίμων περιέχουν PFAS. Επιλέξτε προϊόντα σε γυάλινες, μεταλλικές συσκευασίες ή αγοράστε χύμα.
5. Περιορίστε την κατανάλωση fast food.
Συσκευασίες γνωστών αλυσίδων fast food έχουν βρεθεί να περιέχουν PFAS. Η αποφυγή τους μπορεί να μειώσει σημαντικά την έκθεση.
6. Προτιμήστε ρούχα χωρίς PFAS.
Προϊόντα όπως αδιάβροχα ρούχα και παπούτσια από συνθετικά υλικά μπορεί να περιέχουν PFAS. Αναζητήστε την ένδειξη «PFAS-free» ή επιλέξτε φυσικά υλικά.
