Τα φάρμακα για την απώλεια βάρους, όπως το Ozempic, δείχνουν να προσφέρουν καθοριστικά οφέλη, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης έως και 42 παθήσεων, αλλά ενδεχομένως και αυξάνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης 19 άλλων ασθενειών, σύμφωνα με μια πρόσφατη και εκτενή μελέτη. Οι αγωνιστές του υποδοχέα γλυκαγόνης 1 τύπου (GLP-1RAs) έχουν κερδίσει δημοτικότητα τα τελευταία δέκα χρόνια, κυρίως για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 και της παχυσαρκίας.
Αυτά τα φάρμακα βοηθούν στη διαχείριση του διαβήτη προάγοντας την απελευθέρωση ινσουλίνης και συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Παράλληλα, έχουν συνδεθεί και με την απώλεια βάρους, πιθανώς μέσω της επιβράδυνσης της διαδικασίας πέψης και της μείωσης της όρεξης. Το 2024, το Wegovy έλαβε έγκριση για τη θεραπεία καρδιοπαθειών, αν και ο ακριβής μηχανισμός δράσης του παραμένει ασαφής.
Νέα ευρήματα υποδεικνύουν ότι αυτά τα φάρμακα μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη παθήσεων όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και να βοηθήσουν στη διαχείριση άλλων, όπως οι διαταραχές κατάχρησης ουσιών. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τις παρενέργειες από τη χρήση των GLP-1RAs, ιδιαίτερα αναφορικά με γαστρεντερικά προβλήματα.
Η πρόσφατη μελέτη, που συμπεριέλαβε 215.000 άτομα με διαβήτη τύπου 2 και διαρκούσε περίπου τέσσερα χρόνια, συνέκρινε τα αποτελέσματα της λήψης GLP-1RA με μια ομάδα ελέγχου που περιλάμβανε περισσότερα από ένα εκατομμύριο άτομα που ακολουθούσαν άλλες θεραπείες για τον διαβήτη, σύμφωνα με την ενημέρωση από το ertnews και την Εύη Τσιριγωτάκη.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι χρήστες αυτών των φαρμάκων είχαν μειωμένα ποσοστά εμφάνισης καρδιακών προσβολών (9%), εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης (8%) και Αλτσχάιμερ (12%), σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Επιπλέον, παρουσίασαν λιγότερες πιθανότητες ανάπτυξης διαταραχών κατάχρησης ουσιών, καθώς και 12% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης βακτηριακών λοιμώξεων.
Ο Δρ. Ζιγιάντ Αλ-Αλί, επικεφαλής της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, εξηγεί ότι οι ευεργετικές αυτές επιδράσεις μπορούν να σχετίζονται τόσο με τα οφέλη από την απώλεια βάρους όσο και με άλλες επιδράσεις των GLP-1RAs στον οργανισμό, όπως είναι η μείωση της φλεγμονής.
Ωστόσο, υπάρχει και ένας σημαντικός αριθμός κινδύνων. Για παράδειγμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα GLP-1RA αύξαναν τις πιθανότητες εμφάνισης κοιλιακού άλγους (12%), χαμηλής αρτηριακής πίεσης (6%) και αρθρίτιδας (11%).
«Τα φάρμακα δεν δημιουργούνται πάντοτε με προδιαγραφές να επιφέρουν μόνο ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα», αναφέρει ο ερευνητής.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature Medicine» και βασίστηκε κυρίως σε δεδομένα που προέρχονται από ηλικιωμένους λευκούς άνδρες, γεγονός που σημαίνει ότι τα ευρήματα ενδέχεται να μην είναι αντιπροσωπευτικά για άλλες δημογραφικές ομάδες.
Επιπλέον, καθώς πρόκειται για μια παρατηρησιακή μελέτη, δεν μπορεί να αποδείξει αιτιατές σχέσεις μεταξύ των φαρμάκων και των προβλημάτων υγείας. Για αυτό απαιτούνται περισσότερες έρευνες, ιδιαίτερα τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που είναι σε εξέλιξη. Κατά την εκτίμηση του Δρ. Ναβίντ Σατάρ, καθηγητή καρδιομεταβολικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι διαθέσιμα σε ένα έως τέσσερα χρόνια.