Μια νέα ευρωπαϊκή έρευνα αποκαλύπτει ανησυχητικές παρανοήσεις σχετικά με τα αντιβιοτικά. Ας δούμε τι πρέπει να γνωρίζουμε για να προστατεύσουμε την υγεία μας.
Ευρωπαϊκή Έρευνα για τα Αντιβιοτικά: Τι Αποκαλύφθηκε
Πρόσφατη έρευνα σε ευρωπαϊκό επίπεδο έδειξε ότι σχεδόν οι μισοί Ευρωπαίοι εξακολουθούν να πιστεύουν εσφαλμένα ότι τα αντιβιοτικά είναι αποτελεσματικά κατά των ιών, όπως η γρίπη ή το κοινό κρυολόγημα. Επίσης, ένας στους τέσσερις (23%) ανέφερε ότι έχει λάβει αντιβιοτικά τους τελευταίους 12 μήνες, σύμφωνα με την έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Παρόλο που αυτό είναι το χαμηλότερο ποσοστό από το 2009, καταδεικνύοντας ότι οι προσπάθειες ενημέρωσης του κοινού αποδίδουν, υπάρχουν ακόμα σημαντικά περιθώρια βελτίωσης.
Μικροβιακή Αντοχή: Μια Παγκόσμια Απειλή
Η μικροβιακή αντοχή (AMR) αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία και μια από τις τρεις κορυφαίες προκλήσεις για τη δημόσια υγεία, σύμφωνα με την Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (HERA). Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ΕΚΠΕΝ), εκτιμάται ότι περισσότεροι από 35.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο στην ΕΕ, την Ισλανδία και τη Νορβηγία λόγω λοιμώξεων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά. Αυτές οι λοιμώξεις προκαλούν επίσης επιπλέον κόστος υγειονομικής περίθαλψης ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ και απώλειες παραγωγικότητας.
Σημαντικά Ευρήματα για την Κατανόηση των Αντιβιοτικών
Μια ειδική έκθεση Eurobarometer ανάλυσε τις αντιλήψεις των Ευρωπαίων για τα αντιβιοτικά. Μερικά από τα πιο σημαντικά ευρήματα είναι:
- Η χρήση αντιβιοτικών έχει μειωθεί σημαντικά, με το 23% των Ευρωπαίων να αναφέρουν ότι έλαβαν αντιβιοτικά από το στόμα τον τελευταίο χρόνο, το χαμηλότερο ποσοστό από το 2009.
- Περίπου το 8% αυτών των αντιβιοτικών χορηγήθηκαν χωρίς ιατρική συνταγή.
- Ένα ανησυχητικό ποσοστό Ευρωπαίων λαμβάνουν αντιβιοτικά χωρίς ιατρική βάση, για παράδειγμα για ιογενείς λοιμώξεις.
Διαφώτιση του Κοινού για την Ορθή Χρήση των Αντιβιοτικών
Η έρευνα αναδεικνύει την έλλειψη ενημέρωσης του κοινού σχετικά με την ορθή χρήση των αντιβιοτικών:
- Μόνο το 50% των συμμετεχόντων γνωρίζουν ότι τα αντιβιοτικά δεν είναι αποτελεσματικά για την καταπολέμηση των ιών.
- Μόλις το 30% των Ευρωπαίων γνωρίζουν ότι η αχρείαστη χρήση αντιβιοτικών μπορεί να τα καταστήσει αναποτελεσματικά και ότι η θεραπεία πρέπει να ολοκληρώνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού.
- Επιπλέον, αρκετοί αγνοούν ότι τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως διάρροια, και ότι δεν ενδείκνυνται για το κοινό κρυολόγημα.
Αύξηση της Μικροβιακής Αντοχής: Ένα Ανησυχητικό Φαινόμενο
Τα στοιχεία του ΕΚΠΕΝ δείχνουν ότι από το 2016 έως το 2020, οι λοιμώξεις και οι θάνατοι που οφείλονται στην αντιμικροβιακή αντοχή αυξήθηκαν. Υπάρχει επίσης αύξηση στις αναφορές για διηθητικές λοιμώξεις, όπως η *Klebsiella pneumoniae* και άλλα είδη *Acinetobacter* ανθεκτικά στις καρβαπενέμες, ένα είδος αντιβιοτικού τελευταίας γραμμής άμυνας.
Παρά τη συνολική μείωση στην κατανάλωση αντιμικροβιακών για την υποστήριξη της υγειονομικής περίθαλψης κατά 23% από το 2012 έως το 2021, υπήρξε αύξηση στην κατανάλωση πιο ευρέως φάσματος αντιβιοτικών, κυρίως σε νοσοκομειακό περιβάλλον. Η χρήση καρβαπενεμών αυξήθηκε κατά 34% την ίδια περίοδο.
Πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Μικροβιακής Αντοχής
Η αυξανόμενη απειλή της AMR απαιτεί μια ισχυρότερη αντίληψη «Μία Υγεία», που συνδέει την ανθρώπινη υγεία, την υγεία των ζώων και το περιβάλλον. Η ΕΕ έχει εισαγάγει νέους κανονισμούς για να διασφαλίσει ότι τα κρίσιμα αντιμικροβιακά διατηρούν την αποτελεσματικότητά τους, απαγορεύοντας τη χρήση τους στην κτηνιατρική.
Η Επιτροπή εξετάζει τα εθνικά σχέδια δράσης των κρατών μελών σχετικά με την AMR και προτείνει μια πιο ολιστική προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των αντιβιοτικών. Μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2023, θα αναληφθούν δράσεις για την αντιμετώπιση της AMR μέσω προτάσεων και νέων κανονισμών για τη φαρμακευτική νομοθεσία της ΕΕ.
Έχει προγραμματιστεί χρηματοδότηση 50 εκατομμυρίων ευρώ για κοινές δράσεις με τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων της Νορβηγίας, της Ισλανδίας και της Ουκρανίας, μέσω του προγράμματος EU4Health.
Μέσω του ερευνητικού προγράμματος «Ορίζων 2020», έχουν διατεθεί πάνω από 690 εκατομμύρια ευρώ για έρευνα και καινοτομία στην AMR. Για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», έχουν ήδη διατεθεί 32,5 εκατομμύρια ευρώ για 13 ερευνητικά έργα που επικεντρώνονται σε αυτήν την κρίσιμη πρόκληση.
