Η απότομη αύξηση του καρκίνου του παχέος εντέρου σε νεότερες ηλικίες απαιτεί νέα επιστημονική προσέγγιση.
Η ανησυχητική έξαρση του πρώιμου καρκίνου παχέος εντέρου
Η διάγνωση καρκίνου του παχέος εντέρου σε άτομα κάτω των 50 ετών (Early-Onset Colorectal Cancer – EOCRC) έχει αυξηθεί σημαντικά, παρά τα βελτιωμένα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου που οδήγησαν σε μείωση των γενικών ποσοστών κολοορθικού καρκίνου.
Προβληματισμοί και παράγοντες κινδύνου
Οι ειδικοί της Θεραπευτικής Κλινικής του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα και της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, μεταξύ των οποίων η Δρ. Μαρία Καπαρέλου και η Καθηγήτρια Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, επισημαίνουν ότι οι συνήθεις παράγοντες κινδύνου, όπως:
δεν επαρκούν για να εξηγήσουν πλήρως την αύξηση των περιπτώσεων EOCRC. Η προσοχή εστιάζεται όλο και περισσότερο στο εντερικό μικροβίωμα ως καθοριστικό παράγοντα.
Μοριακές και ιστολογικές ιδιαιτερότητες του πρώιμου καρκίνου παχέος εντέρου
Ο πρώιμος καρκίνος του παχέος εντέρου διαφέρει από αυτόν της μέσης ηλικίας, καθώς παρουσιάζει:
Αυτές οι διαφορές υπογραμμίζουν την ανάγκη στοχευμένων βιολογικών μελετών.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες και η επίδραση τους στο εντερικό μικροβίωμα
Η συνεχής έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως:
έχει αποδειχθεί ότι αλλοιώνει τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου. Η φλεγμονώδης αυτή κατάσταση δημιουργεί κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη καρκινογόνων διαδικασιών.
Μικροβιακή δυσβίωση και μεταβολικές αλλαγές
Σε ασθενείς με πρώιμο καρκίνο παρατηρείται μία ξεχωριστή μικροβιακή υπογραφή. Μελέτες αναδεικνύουν ιδιαίτερη αύξηση του βακτηρίου F. plautii, η οποία συνδέεται με την έλλειψη διατροφικών φλαβονοειδών – συστατικών που βρίσκονται σε φρούτα και λαχανικά. Επίσης, η παρουσία αμινοξέων όπως η γλυκίνη και η L-ασπαρτική φαίνεται να διαδραματίζει ρόλο στην παθοφυσιολογία της νόσου.
Ο ρόλος της γενετικής και της ανοσολογίας στην πρώιμη εμφάνιση καρκίνου
Παρόλο που οι κληρονομικές μεταλλάξεις αφορούν ένα μικρό ποσοστό των περιπτώσεων EOCRC, η μικροβιακή δυσβίωση φαίνεται να επιβαρύνει την ογκογένεση, ανεξάρτητα από το γενετικό υπόβαθρο. Η ανοσολογική εικόνα, όσον αφορά την διείσδυση Τ-λεμφοκυττάρων, δεν παρουσιάζει σημαντικές διαφορές συγκριτικά με τον καρκίνο μέσης ηλικίας.
Συμπεράσματα και προοπτικές για το μέλλον
Η ανησυχητική αύξηση του πρώιμου καρκίνου του παχέος εντέρου αποτελεί σοβαρή πρόκληση για τη δημόσια υγεία. Συνδυάζοντας την επίδραση του περιβάλλοντος και του εντερικού μικροβιώματος ανοίγονται νέες δυνατότητες για:
