Αρχικά ο Καναδάς, έπειτα η Διώρυγα του Παναμά και τώρα η Γροιλανδία – ο Ντόναλντ Τραμπ, νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, έχει προκαλέσει διεθνή ανησυχία πριν ακόμα αναλάβει τα επίσημα καθήκοντά του. Το τελευταίο του ενδιαφέρον προσανατολίζεται στη Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου που απολαμβάνει αυτονομία αλλά ανήκει στη Δανία.
«Για την εθνική ασφάλεια και την παγκόσμια ελευθερία, οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι η κατοχή και ο έλεγχος της Γροιλανδίας είναι αναγκαίοι», δήλωσε ο Τραμπ μέσω της πλατφόρμας Truth Social. Ωστόσο, δεν παρουσίασε λεπτομέρειες για το πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό.
Γι’ αυτόν τον λόγο, διόρισε νέο πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Δανία: τον Κεν Χάουρι, συνιδρυτή της PayPal και πρώην πρεσβευτή στις Σουηδία κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ.
Αντιδράσεις εμφανίζονται συνεχώς: «Η Γροιλανδία είναι δική μας. Δεν είμαστε προς πώληση και δεν θα γίνουμε ποτέ», ανέφερε ο Μούτε Εγκεντε, ηγέτης της αυτοδιοικούμενης περιοχής.
Η Γροιλανδία έχει στρατηγική αξία για πολλές χώρες. Οι ΗΠΑ διατηρούν στρατιωτική βάση εκεί, σημαντική λόγω της γειτονίας με τη Ρωσία.
Η πρόταση του Τραμπ τονίζει την αυξανόμενη σημασία της Αρκτικής για τους φυσικούς πόρους, όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καθώς και για τον στρατηγικό έλεγχο των νέων εμπορικών οδών που διαμορφώνονται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Ο Τραμπ υποστήριξε ότι μια πιθανή εξαγορά θα προσέφερε στις ΗΠΑ πλεονέκτημα σε σύγκριση με άλλες παγκόσμιες δυνάμεις, όπως η Κίνα και η Ρωσία, που ήδη επενδύουν στην περιοχή. Στη διάρκεια μιας πρόσφατης συνέντευξής του, χαρακτήρισε το έδαφος της Δανίας «στρατηγικά κρίσιμο για το μέλλον των Ηνωμένων Πολιτειών», προσθέτοντας ότι «οι χώρες που παραμελούν τους φυσικούς τους πόρους χάνουν ευκαιρίες». Αυτή η δήλωση προκάλεσε ειρωνικές και ανησυχητικές αντιδράσεις και από τη Δανία και από διεθνείς παρατηρητές.
Επιπλέον, ο Τραμπ θέτει εδαφικές αξιώσεις σχετικά με τη Διώρυγα του Παναμά, η οποία κατασκευάστηκε σε μεγάλο ποσοστό από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εξέφρασε έντονη κριτική στην κυβέρνηση του Παναμά, κατηγορώντας την για υπερβολικά υψηλούς δασμούς διέλευσης σε αμερικανικά πλοία. «Οι φόροι που επιβάλλονται από τον Παναμά είναι εξωφρενικά υψηλοί», έγραψε στο Truth Social. «Εάν οι ηθικές και νομικές αρχές αυτής της γενναιόδωρης προσφοράς δεν τηρηθούν, θα απαιτήσουμε την πλήρη επιστροφή της Διώρυγας του Παναμά».
Στο πλαίσιο αυτό, προειδοποίησε για την αύξηση της επιρροής της Κίνας, η οποία επενδύει σε δύο λιμάνια της διώρυγας, τόσο στον Ειρηνικό όσο και στον Ατλαντικό.
Ο πρόεδρος του Παναμά, Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, απάντησε ξεκάθαρα στο αίτημα του Τραμπ: «Κάθε τετραγωνικό μέτρο της διώρυγας του Παναμά ανήκει στον Παναμά και θα παραμείνει έτσι».
Ειδικοί που ασχολούνται με το διεθνές δίκαιο συμφωνούν ότι ο Τραμπ δεν έχει νομική βάση για να απαιτήσει τίποτα. Ιδιαίτερη είναι επίσης η αναφορά του σχετικά με την έντονη πιθανότητα ένταξης του Καναδά στις ΗΠΑ ως 51ο πολιτεία. Είναι ασαφές εάν αυτή η δήλωση ήταν σοβαρή ή απλώς αστεία.
