Στο γράφημα των διεθνών σχέσεων, ο επανεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αντιμετωπίζει ένα πλήθος προκλήσεων, όπως αναδεικνύει ένα πρόσφατο άρθρο της Wall Street Journal. Με την πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία και τη συνοδευτική επαναδιατύπωση της πολιτικής σκηνής της Μέσης Ανατολής, οι συνέπειες εκτείνονται έως την Ουκρανία.
«Η Κίνα πιέζει την Ταϊβάν. Η Βόρεια Κορέα αποστέλλει στρατεύματα στην Ουκρανία. Η Νότια Κορέα βιώνει πολιτική αστάθεια. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δείχνουν αδυναμία. Οι ΗΠΑ είναι πρακτικά χωρίς ηγεσία», επισημαίνει το δημοσίευμα.
Η ξαφνική κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ έχει προσθέσει καύσιμο στη φωτιά αυτών των κρίσεων. Αν και η φυγή του Άσαντ στη Ρωσία μπορεί να φαίνεται ευνοϊκή, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα αν οι νέοι ηγέτες της Συρίας θα επιστρέψουν σε ακραίες πρακτικές.
Οι ευκαιρίες για τις ΗΠΑ και τον νέο πρόεδρο
Η αδύναμη θέση της Ρωσίας και του Ιράν, των παραδοσιακών συμμάχων του Άσαντ, ανοίγει νέους δρόμους για τον Τραμπ. Ο νέος πρόεδρος έχει δηλώσει ότι είναι διατεθειμένος να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία «σε 24 ώρες» από την ορκωμοσία του.
Η κατάρρευση του Άσαντ έχει σχέση με την ανικανότητα της Μόσχας στην Ουκρανία, αφού ο Πούτιν ήταν απασχολημένος με τις εκεί εξελίξεις τη στιγμή που οι σουνίτες ισλαμιστές κατέλαβαν κρίσιμες περιοχές.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η αδυναμία της Ρωσίας θα οδηγήσει σε έναν πιο πρόθυμο Πούτιν για διάλογο σχετικά με την Ουκρανία ή αν, αντιθέτως, θα απαιτήσει εδαφικές παραχωρήσεις για να αποδείξει ότι η εκστρατεία του δεν ήταν μάταιη.
«Αν ο Τραμπ παραχωρήσει έναντι μεγάλων εδαφών στην Ουκρανία, πώς θα εκτιμηθεί η αξιοπιστία των ΗΠΑ από τους συμμάχους της; Όπως θα κρίνει και η Κίνα την ικανότητα του Τραμπ στην προστασία της Ταϊβάν», σημειώνει το άρθρο.
«Ίσως ο Τραμπ μπορέσει να ικανοποιήσει τον Πούτιν με την υπόσχεση ότι θα πείσει την Τουρκία να επιτρέψει στη Ρωσία να διατηρήσει τη στρατηγική της παρουσία στη Συρία», προσθέτει το δημοσίευμα.
Το Ιράν και οι επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή
Το Ιράν έχει υποστεί μεγάλες ήττες μετά την πτώση του Άσαντ. Οι ταραχές στην πρεσβεία του στη Δαμασκό ενδέχεται να αναγκάσουν την Τεχεράνη να αποδεχθεί την πραγματικότητα.
Μάλιστα, οι δύο πρόσφατες επιθέσεις του Ισραήλ σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ιράν έχουν υποβαθμίσει την άμυνά του.
«Αυτό που συνέβη στη Συρία είναι το αποτέλεσμα μιας συνωμοσίας κατά του Ιράν από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ», ανέφερε πρόσφατα ο Χαμενεΐ. Ωστόσο, αν οι κυρώσεις «μέγιστης πίεσης» από τον Τραμπ συνεχιστούν, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο κατάρρευσης του καθεστώτος του Ιράν, το οποίο ήδη πλήττεται από οικονομικά προβλήματα.
Αντίθετα, η αδύναμη κατάσταση του Ιράν μπορεί να ωφελήσει τη Σαουδική Αραβία. Η ανασφάλεια που έχει προκληθεί από τις σχέσεις με τις ΗΠΑ έχει οδηγήσει το Ριάντ σε πιθανά συνεργασίες με την Τεχεράνη.
Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, είναι αποφασισμένος να αναδείξει τη χώρα του σε σημαντικό διεθνή παίκτη και συνεχίζει να αναπτύσσει σχέσεις με μεγάλες δυνάμεις όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Ωστόσο, ο μπιν Σαλμάν είναι μέγας σύμμαχος του Τραμπ, διατηρώντας κρίσιμο ρόλο στην ανοικοδόμηση της Γάζας. Οι ΗΠΑ προσβλέπουν σε συνεργασία μαζί του για τη δημιουργία σταθερότητας στη Συρία.
«Υπάρχει ελπίδα ότι ο Τραμπ μπορεί να απομονώσει περαιτέρω το Ιράν και να προστατεύσει τους συμμάχους του, και η πρόοδος αυτή μπορεί να επιτρέψει στις ΗΠΑ να εστιάσουν πιο αποτελεσματικά στην Κίνα και τις προθέσεις της», καταλήγει το άρθρο.
Ωστόσο, οι κίνδυνοι παραμένουν. Η πιθανότητα μιας κλιμάκωσης των συγκρούσεων ενδέχεται να δημιουργήσει νέες προκλήσεις για τις ΗΠΑ, οι οποίες ίσως δεν είναι προετοιμασμένες για μια τέτοια εξέλιξη.