Η πρόσφατη υποχώρηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ προκάλεσε έντονη ανησυχία στη διεθνή κοινότητα. Ωστόσο, η Τουρκία φαίνεται να έχει διαφορετική οπτική. Αντί να ανησυχεί για το μέλλον της Συρίας, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βλέπει μπροστά του σημαντικές ευκαιρίες. Με την παρουσία της Τουρκίας στην περιοχή, σε αντίθεση με άλλους παράγοντες, είναι σαφές ότι υπάρχει μια σταθερή βάση επικοινωνίας και συνεργασίας με την ισλαμιστική ομάδα που ασκεί πλέον εξουσία στη Δαμασκό, στήνοντας έτσι τη διαδικασία για να επωφεληθεί από την αποδυνάμωση του καθεστώτος Άσαντ.
Όπως αναφέρει το Foreign Affairs, η κυρίαρχη δύναμη ανάμεσα στους αντάρτες που τερμάτισαν την κυριαρχία του Άσαντ είναι η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), μια σουνιτική μουσουλμανική ομάδα που στο παρελθόν είχε δεσμούς με την Αλ Κάιντα. Παρά την κηρυγμένη τρομοκρατική της φύση από την Τουρκία, τις ΗΠΑ και τα Ηνωμένα Έθνη, η Άγκυρα φέρεται να έχει προσφέρει έμμεση υποστήριξη στην HTS. Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στην βορειοδυτική Συρία, ειδικά στην επαρχία Ιντλίμπ, έχει διευκολύνει την ομάδα να δρα ανεξέλεγκτα και να επωφελείται από τις διεθνείς ανθρωπιστικές βοήθειες που μπορούν να διοχετευτούν μέσω των τουρκικών συνόρων, αυξάνοντας τη δημοφιλία της HTS στην τοπική κοινότητα.
Αυτές οι εξελίξεις έχουν δώσει στην Τουρκία σημαντική επιρροή επί της HTS. Μάλιστα, τον Οκτώβριο, όταν οι δυνάμεις των ανταρτών σχεδίαζαν επίθεση στο Χαλέπι, οι ενέργειές τους φαίνεται να έγιναν με την έγκριση του Ερντογάν. Η σταθερή παρουσία του Άσαντ, η πρόσφατη αποδυνάμωση των περιφερειακών συμμάχων του και οι εξελίξεις σε πιο διεθνές επίπεδο παρέχουν στον Ερντογάν μια μοναδική κατάσταση για να οδηγήσει τον Σύρο ηγέτη σε διαπραγματεύσεις.
Η κρίση στην Συρία μπορεί επίσης να επηρεάσει τις σχέσεις Τουρκίας-Ιράν. Οι δύο χώρες, παραδοσιακοί ανταγωνιστές, έχουν αντίθετες στρατηγικές στην περιοχή. Στην πραγματικότητα, οι ιρανικές δυνάμεις έχουν συντονιστεί με τις δυνάμεις YPG κατά της ISIS, με κύριο στόχο να υπονομεύσουν τις τουρκικές δυνάμεις. Επιπλέον, οι πολιτοφυλακές της Χαζαρίας και άλλες δυνάμεις προσθέτουν πολύπλοκες πτυχές στην τουρκική στρατηγική κατά του PKK, που δραστηριοποιείται στην Τουρκία και κατονομάζεται ως τρομοκρατική οργάνωση και από την Ουάσινγκτον.
Σχέσεις με τις ΗΠΑ
Η πτώση του Άσαντ μπορεί να προσφέρει στον Ερντογάν μια νέα προοπτική για αποκατάσταση των σχέσεών του με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η στρατηγική συνεργασία των ΗΠΑ με το YPG έχει προκαλέσει ρήγματα στις διμερείς σχέσεις, δεδομένων των τουρκικών επιχειρήσεων στην περιοχή. Η αναγγελία αποχώρησης των αμερικανικών δυνάμεων το 2019 και η στρατιωτική εκστρατεία της Τουρκίας κατά των Κούρδων συμμάχων της Ουάσινγκτον προκάλεσαν αντιπαραθέσεις. Μια πιθανή αποχώρηση του Άσαντ μπορεί να δώσει στην Άγκυρα τη δυνατότητα να επιτύχει τους στόχους της σχετικά με την απομάκρυνση των αμερικανικών στρατευμάτων.
Η Τουρκία θα βρεθεί ενώπιον των προκλήσεων στη Συρία. Πολλοί στην Άγκυρα δηλώνουν νικητές από την αποχώρηση του Άσαντ. Ωστόσο, η δημιουργία μιας φιλικής κυβέρνησης στη Δαμασκό μπορεί να αποδειχθεί κλειδί για την επιστροφή των προσφύγων στη χώρα και την ενίσχυση των τουρκικών κατασκευαστικών επιχειρήσεων στην ανοικοδόμηση της Συρίας. Η επιτυχία της Τουρκίας στη Συρία θα μπορούσε να προσφέρει έναν νέο κλάδο κύρους που επιδιώκει να εκμεταλλευτεί ο Ερντογάν. Ωστόσο, αν η κατάσταση κλιμακωθεί ξανά σε χάος, αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει νέα κύματα προσφύγων και να αποσταθεροποιήσει την περιοχή, κάνοντάς τον να μετανιώσει για τα βήματα που έχει κάνει.
