Από τον Μουαμάρ Καντάφι στη Λιβύη και τον Μπεν Αλί στην Τυνησία μέχρι τον Χόσνι Μουμπάρακ στην Αίγυπτο και τον Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ στην Υεμένη, η ιστορία της Αραβικής Άνοιξης φαίνεται να καλύπτει πολλές «αυτοκρατορίες» που έχουν πέσει. Τώρα, ο «τελευταίος» δικτάτορας της Μέσης Ανατολής, ο Μπασάρ αλ Άσαντ, πληρώνει το τίμημα της εξουσίας του δεκατρία χρόνια μετά τα γεγονότα της Αραβικής Άνοιξης.
Ο Μπασάρ υπηρέτησε ως πρόεδρος της Συρίας για 24 χρόνια, κληρονομώντας το καθεστώς του πατέρα του, Χαφέζ αλ Άσαντ. Αφήνοντας τη Δαμασκό, αποχώρησε με αεροπλάνο μόλις μία ώρα πριν οι ισλαμιστές αντάρτες καταλάβουν την πόλη.
Η είδηση αυτή διαδόθηκε με τη στήριξη πηγών από τη Μόσχα, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις στις διεθνείς ειδήσεις.
«Είναι εν ζωή ο Μπασάρ αλ Άσαντ;» αναρωτήθηκαν πολλά Δυτικά μέσα, ενώ η απουσία σαφών απαντήσεων δημιούργησε έντονη αβεβαιότητα. Λίγο πριν τις 8 χθες το βράδυ, ωστόσο, ρωσικά ειδησεογραφικά πρακτορεία ανακοίνωσαν πως ο Μπασάρ αλ Άσαντ και η οικογένειά του βρίσκονται στη Μόσχα, όπου τους έχει παραχωρηθεί «άσυλο για ανθρωπιστικούς λόγους».
Αυτή η κίνηση καταδεικνύει την στρατηγική επιθυμία της Ρωσίας να διατηρήσει την εικόνα του ισχυρού συμμάχου του Άσαντ. Αλλά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τον παραγκωνισμό του Άσαντ από τη ρωσική υποστήριξη τις τελευταίες ημέρες της προεδρίας του.
Επί του παρόντος, η Ρωσία αναζητά τρόπους επικοινωνίας με τη νέα ηγεσία στη Συρία, ανησυχώντας παράλληλα για τη διατήρηση των στρατηγικών στρατιωτικών βάσεών της στην περιοχή.
Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ
Σε διάστημα μόλις 11 ημερών, οι αντάρτες κατόρθωσαν να αιφνιδιάσουν τον Άσαντ, ο οποίος δεν μπόρεσε να ανακόψει την επιτυχία τους. Η Συρία, μετά από τέσσερα χρόνια εμφυλίου πολέμου, φαινόταν να ανακτά εδαφικά κέρδη, ωστόσο μεγάλος μέρος της χώρας παρέμενε εκτός ελέγχου.
Στις 27 Νοεμβρίου, η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, κομμάτι της Αλ Κάιντα, συνενώθηκε με άλλες ομάδες ανταρτών και επιτέθηκε στο καθεστώς Άσαντ, κατηγορώντας το για επιθέσεις σε αμάχους. Στο μεταξύ, η υποστήριξη από τη Μόσχα και το Ιράν φαινόταν να εξαντλείται λόγω των εσωτερικών προκλήσεων αυτών των χωρών.
Η ζωή του Άσαντ δεν ήταν επιλογή του
Προτού αναλάβει την προεδρία, ο Μπασάρ αλ Άσαντ ήταν απλώς ο δεύτερος γιος της οικογένειας Άσαντ, ενώ ο μεγαλύτερος αδελφός του είχε υποσχεθεί τη θέση. Με τον θάνατο του Μπασέλ, ο Χαφέζ αλ Άσαντ κάλεσε τον Μπασάρ να επιστρέψει από τις σπουδές του στη Βρετανία, και από εκείνη τη στιγμή, το μέλλον του ήταν προδιαγεγραμμένο.
Μετά από 24 χρόνια εξουσίας, μια νέα era ξεκινά
Χθες, οι πολίτες της Δαμασκού γιόρτασαν την ανατροπή του καθεστώτος, με ένα κάτοικο να δηλώνει: «Οι καρδιές μας χορεύουν από χαρά. Δεν ξέρουμε πώς θα είναι το μέλλον, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι απαλλαγήκαμε από αυτό το καταπιεστικό καθεστώς».
Το πρώτο κεφάλαιο μόλις άρχισε, αλλά το επόμενο παραμένει γεμάτο αβεβαιότητα, καθώς κανείς δεν έχει απαντήσεις για το πώς θα διαμορφωθεί η μελλοντική πορεία της Συρίας. Σίγουρα, ωστόσο, ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζουλάνι, επικεφαλής της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, θα είναι μεταξύ των αναδυόμενων προσώπων στη νέα αυτή εποχή.