Αν μπορούσαμε να δούμε τον πλανήτη από μια απόσταση, ποια θα ήταν η εικόνα που θα συναντούσαμε; Ένας πλανήτης με 8 δισεκατομμύρια κατοίκους και διαρκώς αυξανόμενο πληθυσμό, με ραγδαία ανάπτυξη και νέες ευκαιρίες, που προέκυψαν ύστερα από χιλιάδες χρόνια stagnation. Αυτό είναι το συμπέρασμα της ετήσιας έκθεσης του Eurasia Group, αναφορικά με τους μεγαλύτερους κινδύνους της χρονιάς που μόλις ξεκίνησε, όπως αναφέρει η Ιωάννα Βαρδαλαχάκη στη ναυτεμπορική.
Αυτή η κατάσταση, σε συνδυασμό με την υποχώρηση των συγκρούσεων στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, έχει προκαλέσει ένα αίσθημα μετριοπαθούς αισιοδοξίας για το 2025. Ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποιούν για την επιστροφή σε μια εποχή όπου ο «νόμος της ζούγκλας» μπορεί να κυριαρχήσει.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Eurasia Group, πολλές δυνάμεις απειλούν τη γεωπολιτική ισορροπία φέτος. Ένας από τους παράγοντες που αναφέρουν είναι ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, του οποίου η πιθανή επανεμφάνιση μπορεί να δημιουργήσει επικίνδυνες προ precedentes πολιτικού βανδαλισμού.
Η επιρροή του Τραμπ στο παγκόσμιο σκηνικό είναι διπλή, καθώς οι αναλυτές εκφράζουν έντονες ανησυχίες για τις economische policies που μπορεί να υιοθετήσει, γνωστές ως Trumponomics.
Μία ακόμη πηγή ανησυχίας αφορά τη σχέση ΗΠΑ-Κίνας, όπου η πιθανή επιστροφή του Τραμπ μπορεί να εντείνει τις ανησυχίες και να δημιουργήσει περαιτέρω αναταραχές σε αυτήν την κρίσιμη γεωπολιτική σχέση. Μαζί, οι δύο χώρες αναμένεται να προκαλέσουν επιπλοκές που θα επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη, συνεισφέροντας στην γεωοικονομική διαίρεση.
Στη λίστα των κινδύνων συμπεριλαμβάνεται και η Ρωσία, η οποία αναμένεται να αποτελέσει κύριο παράγοντα ανατροπής της παγκόσμιας τάξης το 2025, ενώ το Ιράν συνεχίζει να δημιουργεί αποσταθεροποιητικές συνθήκες στη Μέση Ανατολή.
Άλλα σημαντικά στοιχεία στους κινδύνους περιλαμβάνουν την τεχνητή νοημοσύνη και το Μεξικό, το οποίο αναμένεται να αντιμετωπίσει προκλήσεις στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες – είτε ως αποτέλεσμα είτε ως αιτία – οδηγούν στον βασικό γεωπολιτικό κίνδυνο της χρονιάς. Η έλλειψη μιας ισχυρής παγκόσμιας ηγεσίας αποτελεί τον κύριο κίνδυνο για το 2025, καθώς δεν φαίνεται να υπάρχει μια χώρα ή μια ομάδα δυνάμεων ικανών και πρόθυμων να κατευθύνουν την παγκόσμια ατζέντα και να διασφαλίσουν διεθνή τάξη.
Οι αναλυτές τονίζουν ότι η κρίση αυτή δεν είναι καινούργια. «Ζούμε σε κατάσταση έλλειψης διεθνούς ηγεσίας πάνω από μια δεκαετία, αλλά το 2025 η κατάσταση ενδέχεται να γίνει ακόμα πιο επιδεινωμένη». Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να δημιουργήσει γεωπολιτική αστάθεια σε εκτενές επίπεδο, αποδυναμώνοντας την παγκόσμια ασφάλεια και οδηγώντας σε νέα κενά ισχύος.
