Σοκ με τις αρνητικές τιμές ενέργειας για επενδυτές και πολιτικούς

Ο κανιβαλισμός στην αγορά ενέργειας είναι ένα φαινόμενο που σπάνια προκύπτει κάτω από ιδανικές συνθήκες, είτε πρόκειται για ευρωπαϊκές αγορές είτε για άλλες περιοχές. Με την άνοδο των φθηνών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι τιμές ηλεκτρικού ρεύματος έχουν συχνά καταλήξει να πέφτουν κάτω από το μηδέν, προκαλώντας σοβαρές ανησυχίες στους επενδυτές και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.

Η εμφάνιση αρνητικών τιμών δεν είναι κάτι καινούργιο, καθώς συμβαίνει όταν οι καιρικές συνθήκες δημιουργούν υπερβολική παραγωγή ενέργειας από αιολικές και ηλιακές εγκαταστάσεις. Αν και στο παρελθόν η συχνότητα των αρνητικών τιμών ήταν περιορισμένη – π.χ. στο Ηνωμένο Βασίλειο πέρυσι οι αρνητικές τιμές αντιστοιχούσαν σε λιγότερο από το 3% – τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν σύντομα.

Τα πρώτα οκτώ μήνες του τρέχοντος έτους, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη καταγράφηκαν σε αρνητικό έδαφος για 7.841 ώρες, σύμφωνα με την ICIS. Η βιομηχανική ζήτηση παραμένει χαμηλή, ιδιαίτερα μετά την ενεργειακή κρίση του 2022, ενώ η διαδικασία ανάπτυξης τεχνολογιών αποθήκευσης υστερεί, καθώς οι κυβερνήσεις εστιάζουν στην επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτει φιλόδοξους στόχους, επιδιώκοντας να φτάσει το 42,5% του μεριδίου ανανεώσιμων πηγών στην κατανάλωση έως το 2030. Αυτό αναμφίβολα θα επιφέρει μεγαλύτερες πιέσεις και κανιβαλισμό στις τιμές της ενέργειας.

Ωστόσο, η κατάσταση αυτή μπορεί να ανοίξει ευκαιρίες για επενδύσεις σε αποθήκευση ενέργειας, όπως αναφέρει ο Matthew Deitz της LCP Delta. Εταιρείες όπως η Iberdrola από την Ισπανία και η Ørsted από τη Δανία ήδη ενσωματώνουν μπαταρίες σε αιολικά και ηλιακά πάρκα.

Από την άλλη, οι επενδυτές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα αντιμετωπίσουν προκλήσεις με την αύξηση των αρνητικών τιμών. Για να προστατευτούν, μπορούν να υπογράψουν μακροπρόθεσμες συμβάσεις εξαγοράς με επιχειρήσεις ή λιανοπωλητές ενέργειας, κάτι που γίνεται ολοένα πιο διαδεδομένο. Ωστόσο, κάποιοι παραγωγοί εκφράζουν ανησυχίες για την αργή διαδικασία απορρόφησης των ανανεώσιμων πηγών.

Ένα αμφιλεγόμενο πολιτικά ενδεχόμενο είναι ότι η μόνιμη κρατική υποστήριξη ίσως γίνει αναγκαία στις αγορές ενέργειας. Μηχανισμοί όπως οι «συμβάσεις για διαφορά» προσφέρουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα, διασφαλίζοντας μια τιμή ανά μεγαβατώρα παραγωγής για περίοδο έως 15 χρόνια, παρέχοντας έτσι στους επενδυτές την αναγκαία σταθερότητα.

Η μεταβαλλόμενη δυναμική στην αγορά ενέργειας έχει ήδη οδηγήσει σε πολλές προσπάθειες μεταρρύθμισης, ενώ οι προτάσεις για πιο ριζοσπαστικές αλλαγές συχνά εμποδίζονται από την πολυπλοκότητα των διαδικασιών και τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις. Καθώς η αρνητική τιμολόγηση γίνεται ολοένα και πιο συχνή, η ανάγκη για μεταρρύθμιση των αγορών ενέργειας ενισχύεται με ακόμα μεγαλύτερη επιτακτικότητα.

δειτε ακομα

δειτε ακομα