Ελλάδα: 5ο αίτημα εκταμίευσης 3,1 δισ. ευρώ και τα κρίσιμα ορόσημα

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, προχώρησε στην υποβολή του πέμπτου αιτήματος εκταμίευσης πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 3,1 δισ. ευρώ, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το αίτημα αυτό συνδυάζει επιχορηγήσεις και δάνεια και καλύπτει 32 σημαντικά ορόσημα.

Αναλυτικά, η Ελλάδα αιτήθηκε την εκταμίευση 1,3 δισ. ευρώ από τον τομέα επιχορηγήσεων, επιτυγχάνοντας 29 ορόσημα, καθώς και 1,8 δισ. ευρώ από το δανειακό σκέλος, βάσει 3 οροσήμων, με στόχο τη χρηματοδότηση δύο νέων προγραμμάτων στέγασης, «Σπίτι μου ΙΙ» και «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», που συνολικά προϋπολογίζονται σε 1,3 δισ. ευρώ.

Μέχρι στιγμής, η Ελλάδα έχει ολοκληρώσει επιτυχώς τέσσερα αιτήματα εξαργύρωσης, με το συνολικό ποσό που έχει εκταμιευθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης να φτάνει τα 18,2 δισ. ευρώ. Αυτό αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% του συνολικού προϋπολογισμού του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του 5^ου αιτήματος, το συνολικό ποσό που θα έχει εκταμιευθεί προς την Ελλάδα αναμένεται να φτάσει 21,3 δισ. ευρώ, ήτοι το 64% των διαθέσιμων πόρων.

Ορισμένα από τα σημαντικά ορόσημα που επιτεύχθηκαν για την υποβολή του 5^ου αιτήματος περιλαμβάνουν: τη συμβασιοποίηση έργων, όπως η εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων σε 750 δημοτικές ενότητες και η υλοποίηση πάνω από 65 στρατηγικών αστικών αναπλαστικών έργων, όπως η αναβάθμιση του Βοτανικού και της Αθηναϊκής Ριβιέρας, καθώς και το σχέδιο δασικής προστασίας για την πρόληψη πυρκαγιών («antiNERO»). Επίσης περιλαμβάνει αναδασώσεις, αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στον Έβρο και τη Ροδόπη, την πρόοδο σε επιχειρήσεις καινοτομίας στα Πανεπιστήμια, καθώς και σε συνεργασίες του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα.

Από την πλευρά των δανεικών πόρων, τα ορόσημα περιλαμβάνουν τη συμβασιοποίηση δανειακών πόρων ύψους 7,064 δισ. ευρώ και τη σύνταξη επιχειρησιακών συμφωνιών με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα για την ενεργοποίηση των προγραμμάτων στέγασης «Σπίτι μου ΙΙ» και «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου».

Προκλήσεις για τις επόμενες δόσεις του Ταμείου Ανάκαμψης

Ορισμένα ορόσημα των 6ης και 7ης δόσης, όπως οι τροποποιήσεις στο επίδομα ανεργίας και η ανάπτυξη προπληρωμένων καρτών για κοινωνικά επιδόματα, είναι ήδη σε πορεία ολοκλήρωσης. Στόχος επίσης είναι η πρόσφατη διασύνδεση ταμειακών μηχανών με POS, που έχει ολοκληρωθεί αλλά απαιτεί συγκεκριμένα αποτελέσματα. Οι ελληνικές αρχές είναι προετοιμασμένες, έχοντας εγγράψει για το 2024 έσοδα 1,8 δισ. ευρώ από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

Ωστόσο, υπάρχουν προκλήσεις σε πολλές από τις επερχόμενες δόσεις, με τη 6η και 7η δόση να περιλαμβάνουν έργα που απαιτούν την υπογραφή συμβάσεων μέχρι το 2025.

Ειδικότερα, τα δύσκολα ορόσημα για την 6η δόση περιλαμβάνουν:

• Συμβάσεις για τα νέα κέντρα πρωτοβάθμιας υγειονομικής φροντίδας.
• Θεσμοθέτηση ταχύτερων ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για την αποκατάσταση κόκκινων δανείων.
• Η σύμβαση για το έργο THORAX που αφορά την ηλεκτρονική ασφάλεια και τις επικοινωνίες των ενόπλων δυνάμεων.
• Διαγωνισμοί γύρω από την αναβάθμιση περιφερειακών λιμένων.
• Συμβάσεις για την αποκατάσταση σιδηροδρομικών δικτύων και δρόμων που επλήγησαν από φυσικά φαινόμενα.
• Έγκριση στρατηγικού σχεδίου για την ανάπτυξη υπεράκτιων ανεμογεννητριών.
• Ολοκλήρωση του κτηματολογίου σε ποσοστό 95% και δημιουργία δύο κεντρικών γραφείων.