Με αφορμή τη δημιουργία πράσινων ενεργειακών διαδρόμων που συνδέουν τον Νότο με τον Βορρά μέσω Ελλάδας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναχωρεί σήμερα για τη Σαουδική Αραβία, στην πόλη Αλ Ούλα, για τη συμμετοχή του στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Σαουδικής Αραβίας, SaudiHellenic Strategic Partnership Council.
Αυτή είναι η πρώτη συνεδρίαση του οργάνου που συμφώνησαν να ιδρύσουν ο Έλληνας Πρωθυπουργός και ο πρίγκιπας-διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, κατά την επίσκεψή τους στην Αθήνα το 2022.
Στην Αλ Ούλα, ο Πρωθυπουργός θα συνοδευτεί από επτά υπουργούς, οι οποίοι θα υπογράψουν συμφωνίες συνεργασίας με τους Σαουδάραβες ομολόγους τους. Οι υπουργοί είναι: Γιώργος Γεραπετρίτης, Νίκος Δένδιας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, Τάκης Θεοδωρικάκος, Λίνα Μενδώνη, Όλγα Κεφαλογιάννη, Γιάννης Βρούτσης.
Κεντρικό θέμα της συνάντησης είναι οι νέες γεωπολιτικές ισορροπίες, καθώς υπάρχουν κοινές ανησυχίες για τα τουρκικά σχέδια σχετικά με τη δημιουργία κοινής τουρκοσυριακής ΑΟΖ. Στην προσπάθεια αυτή, η Ελλάδα επιδιώκει να εδραιώσει τις περιφερειακές συμμαχίες της με την Αίγυπτο και τη Σαουδική Αραβία, δυνάμεις που δεν επιθυμούν την τουρκική κυριαρχία στη Μεσόγειο.
Εκτός από τις κοινές ανησυχίες, οι δύο χώρες προγραμματίζουν φιλόδοξα ενεργειακά έργα, όπως το υποθαλάσσιο καλώδιο East to Med data Corridor (EMC), το οποίο θα καταστήσει την Ελλάδα πύλη εισόδου δεδομένων προς την Ε.Ε. και θα τη συνδέσει με τη Μέση Ανατολή και την Ασία, καθώς και το Saudi Greek Interconnection, καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από τη Σαουδική Αραβία στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας.
Στόχος είναι επίσης η προσέλκυση σαουδαραβικών επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας, ενώ υπάρχουν σχέδια για εξαγωγές καθαρού υδρογόνου προς την Ελλάδα και στη συνέχεια στην Βόρεια Ευρώπη. Το Ριάντ σκοπεύει να εξάγει στην Ευρώπη, πιθανώς μέσω Ελλάδας, το πράσινο υδρογόνο που θα παράγεται από τη μεγαλύτερη μονάδα στον κόσμο, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει παραγωγή στα τέλη του 2026.
Σε μία περίοδο που οι γεωπολιτικές σχέσεις στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο είναι τεταμένες, τα κοινά ενεργειακά προγράμματα ενισχύουν τη συνεργασία και δημιουργούν σταθερότητα μέσω κοινού στρατηγικού και οικονομικού σχεδίου.
Saudi Greek Interconnection
Το Saudi Greek Interconnection είναι ένα έργο που σχεδιάζεται από τον κοινό φορέα ΑΔΜΗΕ – National Grid και έχει αναθέσει μελέτες σκοπιμότητας, οι οποίες αναμένονται μέχρι τον Αύγουστο 2025.
Η διασύνδεση μήκους άνω των 2.000 χιλιομέτρων θα επιτρέψει τη μεταφορά τεράστιων ποσοτήτων «πράσινης» ενέργειας από τη Μεσόγειο προς την κεντρική Ευρώπη, όπου βρίσκονται οι κύριες αγορές κατανάλωσης. Ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, δήλωσε ότι στόχος είναι η ένταξή της στα Έργα Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PCI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, οι Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς υπέγραψαν στις 27 Σεπτεμβρίου 2023 στην Αθήνα τη Συμφωνία Μετόχων (Shareholders Agreement – SHA).
Ο ΑΔΜΗΕ και η National Grid θα κατέχουν από 50% μερίδιο στην «Saudi Greek Interconnection”.
Η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της «Saudi Greek Interconnection” περιλαμβάνει τους εξής:
1. Waleed Al-Saadi, Πρόεδρος Δ.Σ.
2. Μάνος Μανουσάκης, Διευθύνων Σύμβουλος
3. Abulaziz Almuhaiza, Οικονομικός Διευθυντής – Μέλος Δ.Σ.
Η Σαουδική Αραβία, όπως και οι άλλες χώρες του Αραβικού Κόλπου, προετοιμάζεται για την εποχή μετά το πετρέλαιο, επιδιώκοντας να παραμείνει ισχυρή εξαγωγική δύναμη ενέργειας, επενδύοντας σε νέους τομείς όπως η ανανεώσιμη ενέργεια. Το Ριάντ φιλοδοξεί να αναδειχθεί σε διεθνές κέντρο παραγωγής πράσινης ενέργειας, με στόχους μέχρι το 2030, ώστε τουλάχιστον το 50% της ενέργειας που καταναλώνεται στη χώρα να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
Ο CEO της National Grid, Eng. Waleed Abdullah Al-Saadi, αναφέρθηκε σε αυτά τα σχέδια κατά τη διάρκεια του 13ου Arab – Hellenic Economic Forum τον Νοέμβριο στην Αθήνα. Το σχέδιο περιλαμβάνει την κατασκευή 800 νέων σταθμών διανομής στη Σαουδική Αραβία και την επέκταση των γραμμών μεταφοράς κατά 300 χιλιόμετρα, καθώς και νέα έργα που θα υποστηρίξουν την αυξανόμενη ζήτηση.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι τιμές ενέργειας στην περιοχή είναι διαρκώς χαμηλές. Σε πρόσφατο διαγωνισμό για 3,7 GW φωτοβολταϊκών στη Σαουδική Αραβία, οι χαμηλότερες προσφορές ανήλθαν σε 0,0129 $/kWh, σύμφωνα με το περιοδικό pv magazine International.
East to Med data Corridor
Ο East to Med data Corridor αφορά την ανάπτυξη ενός καλωδίου οπτικής ίνας που θα συνδέσει την Ευρώπη με τη Σαουδική Αραβία, το οποίο αναλαμβάνει η ΔΕΗ. Το Joint Venture περιλαμβάνει την εγκατάσταση ενός καλωδίου δεδομένων μεταξύ Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας, λειτουργώντας ως Περιφερειακό Ψηφιακό Κόμβο για Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Αφρική και Ασία.
Η ΔΕΗ, σε συνεργασία με τις εταιρείες TTSA CY και Centers, ίδρυσαν το κοινοπρακτικό σχήμα EMC Subsea Cable Company Ltd, το οποίο θα υλοποιήσει το έργο διασύνδεσης δεδομένων. Η ΔΕΗ θα συμμετάσχει στο κεφάλαιο της εν λόγω εταιρείας κατά 25%, παρέχοντας παράλληλα απαιτήσεις ασφαλείας για την εμπρόθεσμη χρηματοδότηση του έργου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν ήδη γίνει βήματα χρηματοδότησης με τράπεζες, όπως η Εθνική, Πειραιώς και Alpha στην Ελλάδα, καθώς και με τη σαουδαραβική Bank Aljazira.
