Για να ενταχθούν οι χώρες στην ΕΕ, είναι υποχρεωμένοι να ενσωματώσουν στους εθνικούς τους νόμους τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με την χωρητικότητα των δικτύων.
Ωστόσο, οι διαχειριστές των δικτύων στις βαλκανικές χώρες δεν έχουν καταφέρει να φτάσουν σε συμφωνία για τη δημιουργία μιας ενιαίας ζώνης ανταλλαγής ενέργειας.
Αν και προτείνουν τη δημιουργία δύο ξεχωριστών ζωνών, η νέα αυτή πρόταση θα χρειαστεί την έγκριση από την Κομισιόν και τον ACER, με στόχο να είναι σε εφαρμογή μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2026.
Τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων που επιδιώκουν την ένταξή τους στην ΕΕ έχουν προτείνει μία εναλλακτική λύση για την κατανομή της χωρητικότητας, μια διαδικασία που έχει αναδείξει εμπόδια στη σύνδεση των αγορών ενέργειας τους με αυτές της Ένωσης, σύμφωνα με πληροφορίες από τη Montel.
Η γραμματεία της Ενεργειακής Κοινότητας, που υποστηρίζει τις υποψήφιες χώρες στην υιοθέτηση των κανόνων της ΕΕ, ανέφερε ότι η προτεινόμενη λύση θα επιταχύνει την κατανομή χωρητικότητας σε όλα τα σύνορα των ζωνών υποβολής προσφορών.
Οι Τεχνικοί Διαχειριστές Συστημάτων (TSO)
Οι TSO από τις βαλκανικές χώρες είχαν σχεδιαστεί να εφαρμόσουν έναν κοινό κανόνα υπολογισμού χωρητικότητας στη νοτιοανατολική Ευρώπη (CCR), που ορίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και περιλάμβανε τα σύνορα της ζώνης υποβολής προσφορών με την ΕΕ. Ωστόσο, οι TSO τώρα προτείνουν δύο διαφορετικούς κανόνες, με σκοπό να διαχωριστούν σε δύο υποπεριοχές.
Οι Χώρες
Η Σερβία και η Βοσνία Ερζεγοβίνη αναμένεται να αποτελέσουν τον πυρήνα της CCR, συνδεόμενοι με την κεντρική και δυτική Ευρώπη. Η Αλβανία, το Κόσοβο και η Βόρεια Μακεδονία θα συνδεθούν με την Ελλάδα, ενώ το Μαυροβούνιο θα προσαρμοστεί στη ρυθμιστική εποπτεία της Ιταλίας.
Όλες οι χώρες εκτός από τη Σερβία συμμετέχουν ήδη στην περιφερειακή πλατφόρμα δημοπρασιών SEE CAO και στην ενδοημερήσια κατανομή, η οποία υλοποιείται μέσω διμερών συμφωνιών.
Η πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου έχει καταστεί εμπόδιο στην πρόοδο της σύζευξης των αγορών στην περιοχή, μαζί με τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ στους εθνικούς νόμους των Σερβίας, Κοσσυφοπεδίου, Αλβανίας, Μαυροβουνίου, Βόρειας Μακεδονίας και Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Οι Επόμενες Κινήσεις
Η νέα πρόταση που παρουσιάστηκε αργά την Πέμπτη πρέπει να εγκριθεί από όλους τους TSO της ΕΕ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ρυθμιστική αρχή ενέργειας της ΕΕ, ACER. Η πρώτη σύζευξη της αγοράς θα μπορούσε να υλοποιηθεί το τέταρτο τρίμηνο του 2026.
Έως τον Νοέμβριο, η Σερβία είχε προχωρήσει στην ενσωμάτωση της απαραίτητης νομοθεσίας της ΕΕ, προκειμένου να διευκολύνει την ενοποίηση των ημερήσιων και ενδοημερήσιων αγορών ηλεκτρικής ενέργειας με την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, στόχος της οποίας είναι η βελτίωση της απόδοσης και η διευκόλυνση του διασυνοριακού εμπορίου ηλεκτρικής ενέργειας. Το Μαυροβούνιο αναμένεται να ακολουθήσει με παρόμοια βήματα σύντομα.
