Η Γιορτή των Θεοφανίων: Η Βάπτιση του Ιησού Χριστού
Μια από τις σημαντικότερες γιορτές της χριστιανοσύνης είναι τα Θεοφάνεια, που εορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου, αναδηλώνοντας την Βάπτιση του Ιησού στο ποτάμι του Ιορδάνη από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή. Αυτή η θεϊκή αποκάλυψη τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας αποκαλείται Θεοφάνεια, ενώ συναντάμε και τους όρους Επιφάνεια και Φώτα.
Στις ευαγγελικές διηγήσεις, στα μέσα της τρίτης δεκαετίας του Ιησού, ο Ιωάννης, γιος του Ζαχαρία και της Ελισάβετ, αναλαμβάνει το ρόλο του Βαπτιστή. Αν και ήταν έξι μήνες μεγαλύτερος από τον Χριστό, παρουσίασε στον κόσμο τη Βάπτισή του στον Ιορδάνη. Στη στιγμή αυτής της σπουδαίας πράξης, το Άγιο Πνεύμα κατέβηκε από τον ουρανό υπό μορφή περιστεράς και ακούστηκε η φωνή του Θεού που δήλωσε:
Οὗτος ἐστίν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα.
Αυτή η δήλωση περιλαμβάνεται στα ευαγγέλια του Ματθαίου, του Μάρκου, και του Λουκά, ενώ διαλείπει από το ευαγγέλιο του Ιωάννη. Είναι η μοναδική στιγμή που η Αγία Τριάδα εμφανίζεται πλήρως στη γη, υπογραμμίζοντας την «μυστική» παρουσία της Θεότητας.
Η ακριβής ημερομηνία καθιέρωσης της γιορτής των Θεοφανίων δεν είναι γνωστή, αν και φαίνεται πως η γιορτή αυτή γιορτάστηκε πολύ νωρίς στην πρώιμη Εκκλησία. Ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς αναφέρει τους Γνωστικούς του 2ου αιώνα που γιόρταζαν τη Βάπτιση του Κυρίου, με κάποιους να την εορτάζουν στις 6 Ιανουαρίου και άλλους στις 10 Ιανουαρίου. Ήδη από τον 3ο αιώνα, η γιορτή φαίνεται να είναι ευρέως αναγνωρίσιμη σε ολόκληρη τη Χριστιανική Εκκλησία.
Γιορτάζοντες την ημέρα αυτή
- Φώτιος, Φώτης, Φωτεινός, Φώτις, Φωτεινή, Φαίη, Φωφώ, Φωτία.
- Θεοφάνης, Φάνης, Θεοφανία, Θεανώ, Φανή, Φένια, Φανούλα.
- Ιορδάνης, Δάνης, Ιορδανία, Ιορδάνα, Ντάνα, Δάνα.
- Ουρανία, Ράνια, Ουράνιος.
- Περιστέρα, Περιστέρης.
- Θεοπούλα, Θεόπη, Θεοπία.
- Φαίδων.
- Φωτίκα, Φωτίκω.