Ένα πρωτοφανές κύκλωμα απάτης, που εκμεταλλευόταν τα ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια για αγροτικές επιδοτήσεις, έφερε στο φως η πρόσφατη επιχείρηση της Ελληνικής Αστυνομίας, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αναδεικνύει τις χρόνιες παθογένειες του συστήματος ελέγχου και διανομής των επιδοτήσεων, προκαλώντας σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών προστασίας του δημοσίου χρήματος και επισημαίνοντας την ανάγκη για άμεσες και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις.
Η Μεγάλη «Κομπίνα»: Πώς Λειτουργούσε το Κύκλωμα
Η εξάρθρωση της εγκληματικής οργάνωσης αποκάλυψε ένα καλοστημένο σύστημα που δρούσε από το 2018, αποσπώντας εκατομμύρια ευρώ μέσω ψευδών δηλώσεων για αγροτικές επιδοτήσεις. Οι συλλήψεις ανήλθαν στις 37, με τη δικογραφία να περιλαμβάνει πάνω από 100 άτομα, πολλά εκ των οποίων ουδεμία σχέση είχαν με τον αγροτικό τομέα.
Βασικά χαρακτηριστικά της δράσης του κυκλώματος:
- Εντοπισμός Ακαλλιέργητων Εκτάσεων: Ο αρχηγός της οργάνωσης, εκμεταλλευόμενος την εμπειρία του από Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων (Κ.Υ.Δ.), εντόπιζε αγροτεμάχια και βοσκοτόπια που δεν είχαν δηλωθεί.
- Εικονικοί Αγρότες: Τα εν λόγω αγροτεμάχια δηλώνονταν στο όνομα ατόμων που, στην πραγματικότητα, εργάζονταν ως μάγειρες, οδηγοί, ηλεκτρολόγοι, DJ και σερβιτόροι, χωρίς καμία αγροτική δραστηριότητα.
- Παράνομη Είσπραξη Επιδοτήσεων: Μέσω αυτής της πρακτικής, οι «εικονικοί αγρότες» εισέπρατταν παράνομα επιδοτήσεις, με χαρακτηριστική περίπτωση κατηγορουμένου που έλαβε 450.000 ευρώ για αγροτεμάχιο στη Λίμνη Κάρλα, εκ των οποίων 350.000 ευρώ το 2024 για δήθεν ζημιές από την κακοκαιρία Daniel. Σημειώνεται ότι η Λίμνη Κάρλα επλήγη πράγματι από τον Daniel, αλλά η περίφραξη συγκεκριμένων εκτάσεων και η σύνδεσή τους με μη-αγρότες δείχνει την εκμετάλλευση της φυσικής καταστροφής.
Ρόλοι και Συνεργοί: Ένα Δομημένο Δίκτυο
Η εγκληματική οργάνωση διέθετε μια ιεραρχική δομή και σαφείς ρόλους, εξασφαλίζοντας την εύρυθμη λειτουργία της απάτης:
- Ο 38χρονος εγκέφαλος, με εξειδικευμένη γνώση στις αιτήσεις ενίσχυσης, συντόνιζε τη δράση και προέβαινε σε νομιμοποίηση εσόδων.
- Μια 30χρονη διέθετε τους τραπεζικούς της λογαριασμούς για κινήσεις νομιμοποίησης εσόδων.
- Ένας 68χρονος λειτουργούσε ως ενδιάμεσος για τη μεταφορά χρημάτων.
- Ένας 36χρονος υπάλληλος Κ.Υ.Δ. καταχωρούσε εικονικά συμφωνητικά μίσθωσης και διακινούσε χρήματα.
- Ένας 54χρονος λογιστής είχε κομβικό ρόλο, εμφανιζόμενος σε δηλώσεις εμπλεκομένων και διενεργώντας μεταφορές χρημάτων.
- 11 βασικά μέλη εμφανίζονταν ως ιδιοκτήτες/εκμισθωτές ακινήτων, ενώ 26 λοιπά μέλη υπέβαλαν ψευδή στοιχεία.
Νομιμοποίηση Εσόδων: Ένα Σύστημα «Ξεπλύματος»
Πέρα από την απάτη, το κύκλωμα είχε αναπτύξει ένα πολύπλοκο σύστημα νομιμοποίησης των παράνομων εσόδων, με στόχο την απόκρυψη της προέλευσής τους και την ενσωμάτωσή τους στην οικονομία:
- Διακίνηση μέσω λογαριασμών: Τα χρήματα διοχετεύονταν σε λογαριασμούς συγγενικών ή συνεργαζόμενων προσώπων.
-
Εικονικά τιμολόγια: Εκδόθηκαν 393 εικονικά τιμολόγια, συνολικής αξίας άνω των 1,7 εκατ. ευρώ, για να δικαιολογηθούν τα ποσά ως επιχειρηματικά έσοδα.
(Ανάλυση: Αυτή η πρακτική υποδηλώνει μια εξελιγμένη προσπάθεια φοροδιαφυγής και νομιμοποίησης, καθώς η έκδοση εικονικών τιμολογίων αποτελεί σοβαρό οικονομικό αδίκημα, που χρησιμοποιείται συχνά για να δοθεί “νόμιμη” κάλυψη σε παράνομα κέρδη.) - Στοιχηματικοί λογαριασμοί και κρυπτονομίσματα: Χρησιμοποιήθηκαν για καταθέσεις και εσωτερικές μεταφορές, δυσχεραίνοντας την ιχνηλάτηση.
- Αγορά περιουσιακών στοιχείων: Τα «καθαρισμένα» χρήματα επενδύονταν σε αυτοκίνητα, δίκυκλα, αγροτικά μηχανήματα, κοσμήματα και ρολόγια.
- Εικονικές μεταβιβάσεις: Ακόμη και αλλαγές διευθύνσεων ή λύσεις γάμου καταγράφηκαν, προκειμένου να αποφευχθεί η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων.
Η Ζημιά και οι Κατασχέσεις
Η προκληθείσα ζημία σε βάρος της Ε.Ε. και του Ελληνικού Δημοσίου εκτιμάται σε τουλάχιστον 5.017.662 ευρώ, με την πρόβλεψη να ξεπεράσει τα 10.000.000 ευρώ μετά τον πλήρη έλεγχο.
Κατά τις έρευνες, κατασχέθηκαν:
- 14 Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητα, 4 δίκυκλα και θεριζοαλωνιστική μηχανή.
- Κάρτες κρυπτονομισμάτων, κοσμήματα, ρολόγια.
- Πλήθος ηλεκτρονικών συσκευών, σφραγίδων, ενωτίων ζώων και εγγράφων.
- Το χρηματικό ποσό των 34.720 ευρώ.
Εν τω μεταξύ, η Αρχή Νομιμοποίησης Εσόδων προχώρησε σε δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών 29 ατόμων, συνολικού περιεχομένου 120.000 ευρώ, τραπεζικής θυρίδας και στοιχηματικών λογαριασμών.
Οι Επιπτώσεις και η Ανάγκη για Αυστηρότερους Ελέγχους
(Ανάλυση: Το σκάνδαλο αυτό, ειδικά καθώς αφορά επιδοτήσεις που προορίζονται για τον πρωτογενή τομέα, αναδεικνύει την ανάγκη για σημαντική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών του ΟΠΕΚΕΠΕ. Οι ευρωπαϊκές αγροτικές επιδοτήσεις (ΚΑΠ) αποτελούν ζωτικής σημασίας πόρο για την ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία, συμβάλλοντας στην επισιτιστική ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη της υπαίθρου. Η καπηλεία αυτών των κονδυλίων από κυκλώματα απάτης όχι μόνο στερεί πολύτιμους πόρους από τους πραγματικούς αγρότες, αλλά υπονομεύει και την εμπιστοσύνη των πολιτών στους δημόσιους θεσμούς. Η περίπτωση αγροτών από την Κρήτη που φέρονται να πήραν αποζημίωση για την κακοκαιρία Daniel (που στην ουσία έπληξε τη Θεσσαλία) δείχνει όχι μόνο κακοδιαχείριση αλλά και πλήρη έλλειψη διασταύρωσης δεδομένων.)
Οι συλληφθέντες θα οδηγηθούν ενώπιον του αρμόδιου Ευρωπαίου Εντεταλμένου Εισαγγελέα, αντιμετωπίζοντας κατηγορίες όπως σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, απάτη σχετική με επιχορηγήσεις, υφαρπαγή ψευδούς βεβαίωσης, και νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Η συγκεκριμένη υπόθεση αποτελεί μια ηχηρή υπενθύμιση ότι οι εντατικοί και διαρκείς έλεγχοι είναι απαραίτητοι για την προστασία των πόρων της Ε.Ε. και του εθνικού προϋπολογισμού, διασφαλίζοντας ότι τα κονδύλια φτάνουν σε αυτούς για τους οποίους προορίζονται: τους πραγματικούς αγρότες και την παραγωγική οικονομία της χώρας.
Μπορείτε να δείτε το σχετικό δελτίο τύπου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας εδώ.
