Έντονη ανησυχία επικρατεί στη Σαντορίνη λόγω των συνεχιζόμενων σεισμών. Μάθετε για τις ψυχολογικές επιπτώσεις στους κατοίκους και τις δράσεις υποστήριξης που προτείνονται.
Ψυχολογική Κόπωση και Ανασφάλεια στη Σαντορίνη μετά τους Σεισμούς
Οι κάτοικοι της Σαντορίνης βρίσκονται αντιμέτωποι με αυξημένη ψυχολογική κόπωση, αισθήματα ανασφάλειας και αβεβαιότητας, λόγω της παρατεταμένης σεισμικής δραστηριότητας. Μια πρώτη εκτίμηση από την Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ) και το Ερευνητικό Εργαστήριο «Κέντρο Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Κρίσεων» του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ), αποκαλύπτει τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις που βιώνει ο πληθυσμός. Σκοπός της επίσκεψης ήταν η καταγραφή και η εκτίμηση των ψυχοκοινωνικών αναγκών του πληθυσμού.
Οι καθηγητές Χ. Ασημόπουλος (ΕΠΑΨΥ) και Β. Ιωακειμίδης (ΠΑΔΑ) συναντήθηκαν με εκπροσώπους υγειονομικών και κοινωνικών υπηρεσιών, επαγγελματίες ψυχικής υγείας και στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Κυρίαρχα Συναισθήματα: Κόπωση, Ανασφάλεια και Αβεβαιότητα
Όπως τόνισαν οι ειδικοί, η κόπωση, η έλλειψη αισθήματος ασφάλειας και η αβεβαιότητα είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν. “Η παρατεταμένη αυτή κατάσταση αυξάνει τον κίνδυνο ψυχολογικών επιπτώσεων.”
Ενώ πολλοί άνθρωποι ανακάμπτουν, ένα ποσοστό 10-15% ενδέχεται να αντιμετωπίσει προβλήματα ψυχικής υγείας.
Η Διαρκής Αγωνία των Κατοίκων
“Σε αντίθεση με άλλες καταστροφές, στη Σαντορίνη βιώνουμε μια έντονη σεισμική διέγερση που χαρακτηρίζεται από μεγάλη διάρκεια,” ανέφερε ο κ. Ασημόπουλος. Οι κάτοικοι βρίσκονται σε διαρκή αγωνία και βιώνουν ένα επίμονο συναίσθημα ανασφάλειας. Αυτή η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε μια διαρκή πρόκληση για την ψυχοκοινωνική ευημερία των κατοίκων.
Η έλλειψη ψυχικής ανθεκτικότητας σε συνδυασμό με την παρατεταμένη περίοδο αισθήματος ανασφάλειας μπορεί να οδηγήσει σε έντονη ψυχική δυσφορία και προβλήματα ψυχικής υγείας.
Οι Απώλειες που Βιώνουν οι Κάτοικοι
Σύμφωνα με τον κ. Ασημόπουλο, είναι απαραίτητη η συστηματική διερεύνηση των αναγκών των κατοίκων, τόσο αυτών που έχουν παραμείνει όσο και αυτών που έχουν απομακρυνθεί. Οι άνθρωποι αυτοί βιώνουν πολλές απώλειες:
- Απώλεια αισθήματος ασφάλειας
- Απώλεια της συνηθισμένης καθημερινότητας
- Απώλεια επαφών και σχέσεων
- Ενδεχόμενη απώλεια σπιτιού λόγω μετακίνησης
- Ενδεχομένως απώλεια εισοδήματος ή εργασίας
Όλα αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο αρνητικών συναισθημάτων και ψυχικών προβλημάτων όπως άγχος, διαταραχή οξέος στρες, μετατραυματική διαταραχή, διαταραχές ύπνου, κατάθλιψη και τάση κατάχρησης ουσιών.
Ανάγκη για Ολοκληρωμένη Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη
Οι κ.κ. Ιωακειμίδης και Ασημόπουλος υπογραμμίζουν την ανάγκη για συντονισμό ολοκληρωμένων παρεμβάσεων ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Μέσω προληπτικών δράσεων και υπηρεσιών έγκαιρης ανίχνευσης, η ψυχοκοινωνική υποστήριξη μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση της ανθεκτικότητας των κατοίκων και της κοινότητας.
Η ΕΠΑΨΥ και το ΠΑΔΑ έχουν υποβάλει στο Υπουργείο Υγείας μια ολοκληρωμένη πρόταση για ένα πολυεπίπεδο Πρόγραμμα Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει προληπτικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις, με έμφαση στην παροχή πρώτων βοηθειών ψυχικής υγείας, ψυχοεκπαίδευση, συμβουλευτική στην κρίση και έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Δράσεις του Προγράμματος Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
- Διερεύνηση αναγκών και αξιολόγηση των επιπτώσεων της σεισμικής δραστηριότητας
- Ενημερωτικές δράσεις και επιμόρφωση επαγγελματιών
- Ευαισθητοποίηση γονέων για τις ανάγκες των παιδιών
- Εξειδικευμένες υπηρεσίες αντιμετώπισης προβλημάτων ψυχικής υγείας παιδιών και ενηλίκων
- Αντιμετώπιση προβλημάτων ψυχικής υγείας ατόμων με υψηλή ευαλωτότητα
Οι δύο φορείς δεσμεύονται να συνεχίσουν να παρακολουθούν τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις και να παρέχουν την απαραίτητη υποστήριξη στις αρχές και στις ευάλωτες ομάδες. Έχουν προγραμματιστεί συναντήσεις για την υποστήριξη επαγγελματιών ψυχοκοινωνικής υγείας στις Κυκλάδες και θα συνεχιστούν οι επισκέψεις και οι παρεμβάσεις για την ουσιαστική υποστήριξη των κατοίκων.
