Μια κρίσιμη στιγμή στην ελληνική πολιτική ιστορία που σημάδεψε την πορεία της δημοκρατίας και της κοινωνίας.
Η Πολιτική Αναταραχή των Ιουλιανών του 1965
Στις 15 Ιουλίου 1965, η Ελλάδα εισήλθε σε μια περίοδο έντονης πολιτικής κρίσης, γνωστή ως «Αποστασία» ή «Ιουλιανά». Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου εξαναγκάστηκε σε παραίτηση, έπειτα από σύγκρουση με τον νέο βασιλιά Κωνσταντίνο Β’, που αρνιόταν να του επιτρέψει να αναλάβει το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Η ρήξη αυτή πυροδότησε μία σειρά πολιτικών αναταράξεων, που φανέρωσαν τις εσωκομματικές διαφορές στην Ένωση Κέντρου και τις παρεμβάσεις του Παλατιού στην πολιτική ζωή της χώρας.
Εσωτερικές Διενέξεις και Εξωτερικές Πιέσεις
Παρά την εκλογική νίκη του 1964, η κυβέρνηση Παπανδρέου αντιμετώπισε σοβαρές προκλήσεις. Η πολιτική συμμαχία της Ένωσης Κέντρου ήταν εύθραυστη, καθώς συνυπήρχαν φιλοβασιλικοί, αντικομμουνιστές και προοδευτικοί σοσιαλιστές. Η παρουσία του Ανδρέα Παπανδρέου στο πολιτικό προσκήνιο και η διαμάχη με το Παλάτι, μαζί με τις ηγετικές φιλοδοξίες του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, έντυσαν το σκηνικό για την επερχόμενη κρίση.
Η Υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ και Η Άρνηση του Βασιλιά
Κορύφωση αποτέλεσε η προσπάθεια του Γεωργίου Παπανδρέου να αναλάβει ο ίδιος το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ζητώντας την απομάκρυνση του φιλοβασιλικού Πέτρου Γαρουφαλιά. Η εμπλοκή του γιου του σε μια περίπλοκη υπόθεση, την «ΑΣΠΙΔΑ», κινητοποίησε το Παλάτι να σταθεί αμετακίνητο. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέλεξε να μην υπογράψει το διάταγμα αντικατάστασης, γεγονός που οδήγησε στον πολιτικό διχασμό και στην παραίτηση του Παπανδρέου.
Οι Αποστάτες και Η Κοινωνική Έκρηξη
Μετά την παραίτηση, ο βασιλιάς σχημάτισε κυβέρνηση από τα αποσχισθέντα στελέχη της Ένωσης Κέντρου, τους λεγόμενους «Αποστάτες». Η κίνηση αυτή προκάλεσε έντονες διαμαρτυρίες και βίαιες συγκρούσεις, με πιο τραγικό γεγονός τη δολοφονία του φοιτητή Σωτήρη Πέτρουλα στις 21 Ιουλίου 1965. Τα γεγονότα αυτά αποδεικνύουν τη βαθιά πολιτική και κοινωνική πόλωση της εποχής.
Οι Πολιτικές Συνέπειες και Το Πραξικόπημα του 1967
Οι μεταγενέστερες κυβερνήσεις των «Αποστατών» αποδείχθηκαν ασταθείς και ανίκανες να εξασφαλίσουν τη σταθερότητα και την εμπιστοσύνη της Βουλής. Η παρατεταμένη αστάθεια οδήγησε στην τελική κατάρρευση του δημοκρατικού καθεστώτος και στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, που επέβαλε τη στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα.
Η Ιστορική Σημασία των Ιουλιανών
Τα Ιουλιανά αποτελούν κρίσιμο κεφάλαιο στην ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας, αποκαλύπτοντας την τρωτότητα του πολιτικού συστήματος, τη δύναμη του Βασιλικού Παλατιού, και τις διαιρέσεις στην ελληνική κοινωνία. Το γεγονός υπενθυμίζει την ανάγκη για πολιτική νομιμότητα, δημοκρατική σταθερότητα και σεβασμό των θεσμών για την ευημερία της χώρας.
«Η κυβέρνηση πρέπει να έχει πλήρη έλεγχο σε όλους τους τομείς, χωρίς στεγανά», τόνιζε ο ίδιος ο Γεώργιος Παπανδρέου, υπογραμμίζοντας το βαθύτερο νόημα της κρίσης.
Σημαντικά Γεγονότα στις 15 Ιουλίου
- 2008: Ισχυρός σεισμός 6,4 Ρίχτερ πλήττει τη Ρόδο, τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη, προκαλώντας ζημιές και πανικό.
- 2016: Στην Τουρκία πραγματοποιείται αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα, με σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις και κοινωνικό διχασμό.
Εορτές και Γεννήσεις Διασήμων
1606 – Ρέμπραντ, κορυφαίος Ολλανδός ζωγράφος και χαράκτης, διάσημος για τη μοναδική χρήση φωτός και σκιάς και τα ψυχογραφικά πορτρέτα του. Έργα του, όπως η «Νυχτερινή Περίπολος», ορίζουν τον Χρυσό Αιώνα της Ολλανδίας.
1930 – Ζακ Ντεριντά, θεμελιωτής της θεωρίας της «αποδόμησης», που επηρέασε φιλοσοφία, λογοτεχνία και κοινωνικές επιστήμες, με έργα όπως «Περί γραμματολογίας». Αγωνίστηκε για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
1943 – Λουκιανός Κηλαηδόνης, χαρακτηριστικός Έλληνας μουσικός και τραγουδοποιός, γνωστός για το χιούμορ και την κοινωνική κριτική στα έργα του, με σημεία αναφοράς τα «Μικροαστικά» και το «Πάρτυ στη Βουλιαγμένη».
1961 – Φόρεστ Γουίτακερ, Βραβευμένος Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης, γνωστός για τη συγκλονιστική ερμηνεία του στην ταινία «Ο τελευταίος βασιλιάς της Σκωτίας» και τη φιλανθρωπική του προσφορά ως πρέσβης της UNESCO.
1980 – Μιχάλης Ζαμπίδης, παγκόσμιος πρωταθλητής kickboxing, γνωστός ως «Iron Mike», με δεκάδες διεθνείς διακρίσεις και επιρροή στον ελληνικό αθλητισμό.
Ιστορικοί Θάνατοι που Συνέβησαν στις 15 Ιουλίου
1899 – Γεώργιος Αβέρωφ, εθνικός ευεργέτης και μεγαλέμπορος, που συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών και πολιτιστικών υποδομών στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων και στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
1904 – Αντόν Τσέχωφ, Ρώσος θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος, που επηρέασε τη μοντέρνα δραματουργία με έργα όπως «Ο Γλάρος» και «Ο Βυσσινόκηπος».
1997 – Τζιάνι Βερσάτσε, εμβληματικός Ιταλός σχεδιαστής μόδας, δολοφονήθηκε στο Μαϊάμι, σηματοδοτώντας το τέλος μιας εποχής στην υψηλή ραπτική και αφήνοντας έντονο αποτύπωμα στον χώρο της μόδας.
Εορτολόγιο και Εθνικές Επετείους
Σήμερα τιμούμε τους αγίους Βλαδίμηρο, Βλαδιμήρα, Ιουλίττα και Κήρυκο και γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Νεανικών Δεξιοτήτων, αναδεικνύοντας τη σημασία της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης ικανοτήτων για το μέλλον των νέων.
