Η Κυρά της Ρω, Δέσποινα Αχλαδιώτη, η ζωντανή φρουρός της ελληνικότητας σε ένα μικρό νησί του Αιγαίου, είναι μια ηρωίδα που παραμένει ανεξίτηλη στη μνήμη των Ελλήνων.
Η αδιάκοπη φρουρά της Ρω: Η ζωή και η κληρονομιά της Δέσποινας Αχλαδιώτη
Στις 13 Μαΐου 1982, η Ελλάδα αποχαιρέτησε μια από τις πιο χαρακτηριστικές μορφές του εθνικού φρονήματος, τη Δέσποινα Αχλαδιώτη, γνωστή ως Κυρά της Ρω. Με την αταλάντευτη πίστη της, ύψωνε καθημερινά την ελληνική σημαία στην ακριτική νησίδα Ρω, εμβολίζοντας την ελληνικότητα απέναντι από τα τουρκικά παράλια για πάνω από σαράντα χρόνια.
Γεννημένη το 1890, η Δέσποινα εγκαταστάθηκε στο απομονωμένο νησί της Ρω το 1924, πριν ακόμα η περιοχή ενσωματωθεί επίσημα στην Ελλάδα. Μοναχή στην καθημερινή της επιβεβαίωση της ελληνικής κυριαρχίας, ύψωνε με σταθερότητα τη σημαία από το 1929, ιδίως από το 1943, όταν οι κάτοικοι του Καστελόριζου αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το νησί λόγω του πολέμου.
Διακριτική αλλά αμετακίνητη, η Κυρά της Ρω αντιστάθηκε σε κάθε απειλή: το 1975 αφαίρεσε τη τουρκική σημαία που φίλοι δημοσιογράφοι είχαν υψώσει στην νησίδα, γεγονός που προκάλεσε εθνική συγκίνηση και αναγνώριση από το Πολεμικό Ναυτικό και τις αρχές της χώρας.
Η αφοσίωσή της αναγνωρίστηκε από καταξιωμένους φορείς όπως η Ακαδημία Αθηνών, η Βουλή των Ελλήνων και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το οποίο της απένειμε μετάλλιο για την εθνική της προσφορά κατά τις δύσκολες δεκαετίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η κηδεία της, με τιμές εθνικής ηρωίδας και δίπλα στο ιστό της σημαίας που με τόση θυσία ύψωνε, εκπλήρωσε την τελευταία της επιθυμία: «Την ελληνική σημαία, θέλω να μου τη βάλουν στον τάφο μου».
Ιστορικά ορόσημα και διαχρονικές μνήμες σήμερα, 13 Μαΐου
Η ημέρα αυτή σηματοδοτεί και άλλα σημαντικά γεγονότα παγκοσμίου ιστορικού ενδιαφέροντος:
Γεννήσεις επιφανών προσωπικοτήτων της 13ης Μαΐου
Προσωπικότητες με σημαντική επιρροή σε πολιτισμό, επιστήμη και αθλητισμό γεννήθηκαν αυτή την ημερομηνία, όπως:
Τιμητικές μνήμες θανάτων που σημάδεψαν την 13η Μαΐου
Εκτός από τη Δέσποινα Αχλαδιώτη το 1982, αυτή η μέρα θυμίζει και την απώλεια της Νίκης Τριανταφυλλίδη το 2013, σημαντικής φυσιογνωμίας στο ελληνικό θέατρο.
Εορτές και εθνικές αναφορές
Την ίδια μέρα τιμάται η μνήμη της Γλυκερίας και σημειώνεται η Διεθνής Ημέρα Χούμους, ένας άτυπος εορτασμός που αναδεικνύει την αγάπη για το δημοφιλές μεσογειακό έδεσμα.