Εκατομμύρια πολίτες στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζονται ξανά για την αλλαγή ώρας, ένα μέτρο που, παρά τις κατά καιρούς συζητήσεις περί κατάργησης, παραμένει σε ισχύ. Η μετάβαση από τη θερινή στη χειμερινή ώρα είναι ένα επαναλαμβανόμενο φαινόμενο που επηρεάζει την καθημερινότητα, αλλά και την οικονομία, κυρίως μέσω των επιπτώσεων στην κατανάλωση ενέργειας.
Η Επερχόμενη Αλλαγή και η Συνέχεια του Μέτρου
Τα ξημερώματα της Κυριακής 26 Οκτωβρίου 2025, τα ρολόγια θα μετακινηθούν μία ώρα πίσω, σηματοδοτώντας το τέλος της θερινής ώρας και την έναρξη της χειμερινής. Συγκεκριμένα, στις 04:00 π.μ. οι δείκτες θα δείξουν 03:00 π.μ., προσφέροντας μια “επιπλέον” ώρα ύπνου και παράλληλα μια πιο φωτεινή έναρξη της ημέρας για τους πρωινούς τύπους, αν και οι βραδιές θα σκοτεινιάζουν νωρίτερα.
* Πότε: Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2025
* Πώς: Οι δείκτες γυρνούν μία ώρα πίσω (από 04:00 π.μ. σε 03:00 π.μ.)
* Γιατί: Εφαρμογή της Οδηγίας 2000/84 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επιβεβαίωσε την εφαρμογή του μέτρου, υπενθυμίζοντας τις σχετικές διατάξεις που διέπουν τη θερινή ώρα σε ενωσιακό επίπεδο.
Το Ιστορικό Πλαίσιο και οι Συζητήσεις για την Κατάργηση
Η αλλαγή ώρας εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βασιζόμενη στην πεποίθηση ότι συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό το επιχείρημα, αν και αποτελούσε τον αρχικό πυρήνα της υιοθέτησης του μέτρου, έχει αμφισβητηθεί τα τελευταία χρόνια από μελέτες που υποδεικνύουν ότι τα οφέλη στην εξοικονόμηση ενέργειας είναι πλέον οριακά ή και ανύπαρκτα, λόγω των σύγχρονων συνηθειών και τεχνολογιών φωτισμού και θέρμανσης.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι, παρά το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2019 για την κατάργηση της αλλαγής ώρας, οι διαδικασίες “πάγωσαν”.
* Αρχική Απόφαση: Ψήφισμα Ευρωκοινοβουλίου το 2019 για κατάργηση.
* Αναστολή: Η πανδημία του κορονοϊού εκτροχίασε τις συζητήσεις.
* Σημερινή Κατάσταση: Το θέμα παραμένει σε εκκρεμότητα, χωρίς νέα εξέλιξη.
Analysis: Η αδυναμία κατάληξης σε μια κοινή απόφαση εντός της ΕΕ σχετικά με την οριστική κατάργηση ή διατήρηση του μέτρου αναδεικνύει τις διαφορετικές προτεραιότητες και γεωγραφικές ιδιαιτερότητες των κρατών-μελών. Οι χώρες του Νότου, όπως η Ελλάδα, ευνοούν συχνά τη διατήρηση της θερινής ώρας για μεγαλύτερο διάστημα, καθώς οδηγεί σε περισσότερες ώρες φωτός το απόγευμα, ωφελώντας τον τουρισμό και τις υπαίθριες δραστηριότητες. Αντίθετα, χώρες του Βορρά ενδέχεται να προτιμούν τη χειμερινή ώρα για περισσότερο φως το πρωί. Αυτή η διάσταση καθιστά δύσκολη τη χάραξη μιας ενιαίας πολιτικής.
Προεκτάσεις και Επιπτώσεις
Η συχνή αλλαγή ώρας δεν επηρεάζει μόνο την εθνική κατανάλωση ενέργειας, αλλά και τον ανθρώπινο βιορυθμό. Μελέτες έχουν δείξει ότι η προσαρμογή στην αλλαγή ώρας μπορεί να προκαλέσει προσωρινές διαταραχές στον ύπνο, στην παραγωγικότητα και ακόμη και στην ψυχική διάθεση, φαινόμενα που αναφέρονται συχνά ως “τζετ λαγκ της αλλαγής ώρας”.
In the author’s assessment: Η συνέχιση του μέτρου, αν και τεχνικά απλή, δεν παύει να εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πραγματική της σκοπιμότητα υπό το πρίσμα των σύγχρονων δεδομένων και των επιπτώσεων στην καθημερινότητα των πολιτών. Η έλλειψη συναίνεσης στην ΕΕ υποδηλώνει ότι το ζήτημα είναι πιο περίπλοκο από μια απλή απόφαση για εξοικονόμηση. Ίσως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να χρειαστεί να επανεξετάσει τα ευρήματα των μελετών και να επανεκκινήσει τις διαβουλεύσεις, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο την ενέργεια, αλλά και την ευημερία των πολιτών.
