Η ευλογιά των αιγοπροβάτων προκαλεί βαθιά κρίση στον ελληνικό κτηνοτροφικό τομέα, με την διαχείριση της να διχάζει τους ειδικούς και την κοινότητα. Η συζήτηση εστιάζει κυρίως στον εμβολιασμό ως μέτρο αντίδρασης, όμως τα δεδομένα δεν δείχνουν σαφή λύση.
Η κρίση της ευλογιάς στην ελληνική αιγοπροβατοτροφία
Η Ελλάδα έχει χάσει περίπου 200.000 αιγοπρόβατα λόγω ευλογιάς, αριθμός που αντιστοιχεί σε σχεδόν το 2% του συνολικού πληθυσμού αιγοπροβάτων της χώρας. Παρά το μεγάλο αποτύπωμα της επιζωοτίας, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι αυτή η απώλεια δεν δικαιολογεί την υιοθέτηση του εμβολιασμού ως μοναδική λύση.
Ανεπιθύμητες συνέπειες του εμβολιασμού
- Περιορισμοί στις εξαγωγές: Η εισαγωγή προϊόντων από Ελλάδα σε τρίτες χώρες δυσκολεύει, καθώς χώρες όπως η Σερβία έχουν ήδη απαγορεύσει αιγοπρόβατα και προϊόντα αυτών λόγω της παρουσίας της ευλογιάς, μη αποδεχόμενες την αρχή της περιφερειοποίησης.
- Μακροχρόνια απώλεια απαλλαγής: Η χώρα χάνει το καθεστώς απαλλαγής από ευλογιά, με την επανεγκατάστασή του να απαιτεί έως δέκα χρόνια, επηρεάζοντας σοβαρά την οικονομία και την κτηνοτροφία.
- Έλλειψη ιχνηθεσίας των εμβολίων: Τα διαθέσιμα εμβόλια δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τα νοσούντα ζώα από τα εμβολιασμένα, καθιστώντας δύσκολη την επιτήρηση και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου.
- Συνέχιση άλλων μέτρων: Μετά τον εμβολιασμό, απαιτούνται περαιτέρω ενέργειες όπως θανατώσεις, απολυμάνσεις, και περιορισμοί μετακίνησης ζώων, επιβαρύνοντας το κόστος και τη διαχείριση της επιδημίας.
- Υψηλό ποσοστό εμβολιασμού: Για να θεωρηθεί αποτελεσματικός ο εμβολιασμός, πρέπει να καλυφθεί τουλάχιστον το 75% των επιλεγμένων ζώων, κάτι που απαιτεί σημαντικούς ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους.
- Παραδείγματα από άλλες χώρες: Η Τουρκία, όπου εφαρμόζεται εμβολιασμός, συνεχίζει να έχει διαδεδομένη ευλογιά μετά από πάνω από δέκα χρόνια, υποδεικνύοντας την περιορισμένη αποδοτικότητα της μεθόδου.
Ευρωπαϊκή εμπειρία και το ελληνικό μέλλον
Καμία χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει υιοθετήσει τον εμβολιασμό ως στρατηγική αντιμετώπισης της ευλογιάς αιγοπροβάτων, κυρίως λόγω αβεβαιοτήτων στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Ως εκ τούτου, υπάρχει έντονη ανησυχία ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να γίνει «πειραματόζωο» της ΕΕ αν επιλέξει την υιοθέτηση αυτής της προσέγγισης.
Συμπεράσματα
Η επιδημία της ευλογιάς έχει επιβαρύνει σημαντικά τον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας στην Ελλάδα, αλλά ο εμβολιασμός φαίνεται να μην αποτελεί την οριστική λύση, λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους για την εξαγωγική δραστηριότητα, το οικονομικό κόστος και τις χρόνιες συνέπειες στην καθεστώτα υγείας ζώων.
Είναι αναγκαίο να συνεχιστούν τα υπάρχοντα μέτρα επιχειρησιακής διαχείρισης, παράλληλα με την ενίσχυση της επιδημιολογικής επιτήρησης και της ενημέρωσης των κτηνοτρόφων, ώστε να περιοριστεί το μέγεθος της κρίσης και να διατηρηθεί η αξιοπιστία της ελληνικής κτηνοτροφίας διεθνώς.
