Μια οργανωμένη απάτη διεθνών διαστάσεων, με επίκεντρο το λιμάνι του Πειραιά και πρωταγωνιστές κυκλώματα της κινεζικής μαφίας και Έλληνες εκτελωνιστές, έχει συγκλονίσει την Ευρώπη. Οι αποκαλύψεις της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) φέρνουν στο φως ένα δίκτυο που ζημίωσε τα δημόσια ταμεία με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τους μηχανισμούς ελέγχου και τη διαφάνεια στις εισαγωγές προϊόντων.
Η Υπόθεση: Κολοσσιαία Απάτη και Διεθνείς Προεκτάσεις
Η υπόθεση αφορά την μαζική εισαγωγή εμπορευμάτων από την Κίνα, κυρίως ηλεκτρικών ποδηλάτων, χωρίς την καταβολή των προβλεπόμενων τελωνειακών δασμών και του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ). Αυτό το οργανωμένο σχέδιο επεκτείνεται σε 14 ευρωπαϊκές χώρες, με τις εκτιμώμενες απώλειες για τα ευρωπαϊκά κράτη να ξεπερνούν τα 800 εκατομμύρια ευρώ σε δασμούς και ΦΠΑ.
Σύμφωνα με τη Λάουρα Κοβέσι, επικεφαλής της EPPO, οι εγκληματίες δημιούργησαν εικονικές εταιρείες για να αποφύγουν τις πληρωμές, ενώ υπάρχουν ισχυρισμοί για δωροδοκίες τελωνειακών υπαλλήλων που διευκόλυναν την παράνομη δράση.
Οι Συλλήψεις και Κατασχέσεις στην Ελλάδα
Κατά τη διάρκεια ερευνών τον Ιούνιο, η ελληνική αστυνομία προχώρησε σε σημαντικές ενέργειες στον Πειραιά, οι οποίες οδήγησαν σε:
- Την σύλληψη ενός Έλληνα εκτελωνιστή.
- Την κατάσχεση 2,7 εκατομμυρίων ευρώ σε μετρητά στο γραφείο του εκτελωνιστή και επιπλέον 300.000 ευρώ στην κατοικία του. Τα 2,7 εκατ. ευρώ ζυγίζουν πάνω από 25 κιλά σε χαρτονομίσματα των 100 ευρώ, ένα μέγεθος που υποδηλώνει την κλίμακα της παράνομης δραστηριότητας.
- Συνολική κατάσχεση 4,78 εκατ. ευρώ σε μετρητά και δέσμευση 5,4 εκατ. ευρώ σε τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελλάδα.
- Κατάσχεση ακινήτων, αυτοκινήτων και περισσότερων από 2.400 εμπορευματοκιβωτίων αξίας περίπου 250 εκατ. ευρώ. Η EPPO χαρακτήρισε αυτή την κατάσχεση ως τη «μεγαλύτερη κατάσχεση εμπορευματοκιβωτίων στην ΕΕ μέχρι σήμερα».
Τον προηγούμενο μήνα, η EPPO απήγγειλε κατηγορίες σε τέσσερις τελωνειακούς υπαλλήλους και τέσσερις brokers, υπογραμμίζοντας το εύρος της διαφθοράς.
Ανάλυση: Το Λιμάνι του Πειραιά στο Μικροσκόπιο
Η υπόθεση αυτή φέρνει ξανά στην επιφάνεια ζητήματα σχετικά με τους τελωνειακούς ελέγχους σε ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης. Οι αξιωματούχοι που έχουν άμεση γνώση των τελωνειακών λειτουργιών στον Πειραιά δηλώνουν ότι αυτή η απάτη είναι «μόνο η κορυφή του παγόβουνου», αναδεικνύοντας την έλλειψη αυτοματοποιημένων συστημάτων σάρωσης για τον επαρκή έλεγχο των εισερχόμενων φορτίων. Ετησίως, περίπου 5,1 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια φτάνουν στον Πειραιά, καθιστώντας την αποτελεσματική επιτήρηση μια τιτάνια πρόκληση.
Συγκριτική Ανάλυση: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναδείξει επανειλημμένα το πρόβλημα της φοροδιαφυγής ΦΠΑ ως ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα για τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών. Σύμφωνα με πρόσφατες εκθέσεις, το «κενό ΦΠΑ» (VAT Gap) στην ΕΕ ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, μεγάλο μέρος του οποίου προέρχεται από διασυνοριακές απάτες τύπου “carousel” και τελωνειακών παρατυπιών.
Ο Ρόλος της COSCO και οι Ελληνικές Αρχές
Το λιμάνι του Πειραιά ανήκει κατά πλειοψηφία στη θυγατρική της Cosco, του κινεζικού κρατικού ναυτιλιακού ομίλου, ο οποίος απέκτησε μετοχές το 2008. Η Cosco, αν και δήλωσε ότι δεν μπορεί να σχολιάσει «μια εν εξελίξει έρευνα», δεσμεύτηκε να ανταποκρίνεται στα αιτήματα των ελληνικών αρχών. Ο Γιώργος Πιτσιλής, διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), τόνισε τη στενή συνεργασία με την EPPO, δηλώνοντας ότι ο στόχος είναι κοινός: η εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος.
Ιστορικό Πλαίσιο: Η εμπλοκή κινεζικών οργανωμένων εγκληματικών ομάδων σε παρόμοιες απάτες με εισαγωγές προϊόντων στην Ευρώπη δεν είναι πρωτόγνωρη. Οι ομάδες αυτές συχνά εκμεταλλεύονται τα παραθυράκια των τελωνειακών διαδικασιών και τις αδυναμίες στον έλεγχο, ειδικά σε μεγάλους κόμβους όπως ο Πειραιάς, για να διακινήσουν προϊόντα χωρίς δασμούς, υπονομεύοντας τον υγιή ανταγωνισμό και ζημιώνοντας ταυτόχρονα τις εθνικές οικονομίες.
Το Μέλλον των Ελέγχων: Μια Πρόκληση για την Ευρώπη
Η υπόθεση στον Πειραιά αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για ενίσχυση των τελωνειακών ελέγχων και των αυτοματοποιημένων συστημάτων σε όλα τα ευρωπαϊκά λιμάνια. Η μάχη κατά της φοροδιαφυγής και του οργανωμένου εγκλήματος απαιτεί όχι μόνο νομικά και αστυνομικά μέτρα, αλλά και συνεχή αναβάθμιση της τεχνολογικής υποδομής και διαρκείς εκπαιδεύσεις του προσωπικού. Η EPPO, με την αποκλειστική αρμοδιότητα να ερευνά, να διώκει και να παραπέμπει σε δίκη εγκλήματα κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια, λειτουργώντας ως ανάχωμα απέναντι σε αυτές τις πολυδαίδαλες εγκληματικές δραστηριότητες.
