Ένα σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, η Σφαγή στο Δήλεσι, στιγμάτισε την εικόνα της χώρας διεθνώς και ανέδειξε τις αδυναμίες του νεοσύστατου κράτους.
Η Απαγωγή και η Ευρωπαϊκή Κατακραυγή
Το 1870, η Ελλάδα συγκλονίστηκε από ένα ειδεχθές έγκλημα: τη δολοφονία τεσσάρων Βρετανών αριστοκρατών από την συμμορία των αδελφών Αρβανιτάκη. Αυτό το γεγονός, γνωστό ως η Σφαγή στο Δήλεσι, ξεπέρασε τα όρια ενός απλού εγκλήματος και αποκάλυψε την αδυναμία του ελληνικού κράτους να επιβάλει το νόμο στην ύπαιθρο και να προστατεύσει τους ξένους υπηκόους.
Στις 30 Μαρτίου 1870, μια ομάδα Βρετανών περιηγητών, συνοδευόμενοι από Έλληνες, ξεκίνησαν μια εκδρομή προς τον Μαραθώνα. Στο Πικέρμι, έπεσαν θύματα απαγωγής από μια ομάδα ληστών με αρχηγό τον Χρήστο Αρβανιτάκη. Οι ληστές απελευθέρωσαν τους Έλληνες, αλλά κράτησαν τους τέσσερις Βρετανούς ομήρους, απαιτώντας υψηλά λύτρα και αμνηστία για τις πράξεις τους.
Η Κρίση και η Τραγική Κατάληξη
Η ελληνική κυβέρνηση, υπό την πίεση της βρετανικής πρεσβείας και της διεθνούς κοινής γνώμης, απέρριψε τις απαιτήσεις των ληστών και αποφάσισε να καταστείλει την συμμορία με τη χρήση στρατιωτικών δυνάμεων. Στρατός και χωροφυλακή περικύκλωσαν τους ληστές στο Δήλεσι Βοιωτίας.
Στις 21 Απριλίου 1870, απελπισμένοι και βλέποντας ότι οι αρχές δεν υποχωρούν, οι ληστές εκτέλεσαν τους ομήρους. Ανάμεσα στα θύματα ήταν ο Λόρδος Ουίλιαμ Έθελστοουν, συγγενής του Βρετανού πρέσβη, και οι Τσάρλς Λόιντ, Φρέντερικ Βίτλεϊ και Ουίλιαμ Χέρμπερτ. Η είδηση των φόνων προκάλεσε διπλωματική κρίση και έντονη κατακραυγή στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στη Βρετανία. Η Ελλάδα κατηγορήθηκε ως μια «βάρβαρη και άνομη χώρα», με πολλά μέσα ενημέρωσης να ζητούν διεθνή παρέμβαση.
Οι Επιπτώσεις και η Κληρονομιά
Η Βρετανία διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με την Ελλάδα, ενώ στην Αθήνα η κυβέρνηση Τρικούπη κατέρρευσε. Η χώρα δυσφημίστηκε διεθνώς. Η Σφαγή στο Δήλεσι, λοιπόν, είχε ως αποτέλεσμα την ανάδειξη του προβλήματος της ληστείας στην ελληνική ύπαιθρο, η οποία συχνά καλυπτόταν ή υποστηριζόταν από τοπικούς αξιωματούχους.
Παρά την εξολόθρευση της συμμορίας των Αρβανιτάκηδων από τον στρατό, η ζημιά στην εικόνα της Ελλάδας ήταν ανεπανόρθωτη. Η Σφαγή στο Δήλεσι παραμένει μια τραγική υπενθύμιση των προκλήσεων που αντιμετώπισε το νεαρό ελληνικό κράτος στην προσπάθειά του να εδραιώσει την εξουσία του και να διασφαλίσει την ασφάλεια των πολιτών του, καθώς και των ξένων επισκεπτών.
Ας δούμε μερικά ακόμα σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία:
- 1015: Ο Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος καταλαμβάνει την Έδεσσα, εκδιώκοντας τους Βουλγάρους.
- 1829: Ο Γκίκας Βούλγαρης, ο πρώτος Έλληνας που πάτησε το πόδι του στην Αυστραλία, καταδικασμένος για πειρατεία.
- 2000: Οι αμφίρροπες βουλευτικές εκλογές, με το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη να αναδεικνύεται νικητής.
- 2003: Η πτώση του αγάλματος του Σαντάμ Χουσεΐν στη Βαγδάτη, σηματοδοτώντας το τέλος της ηγεσίας του.
Ας θυμηθούμε και μερικές σημαντικές προσωπικότητες που γεννήθηκαν ή απεβίωσαν σαν σήμερα:
- Γεννήσεις: Σαρλ Μπωντλαίρ (1821), Παύλος Κουντουριώτης (1855), Χιου Χέφνερ (1926).
- Θάνατοι: Φράνσις Μπέικον (1626), Φρανκ Λόιντ Ράιτ (1959).