Σαν σήμερα, έφυγε από τη ζωή η Μελίνα Μερκούρη, αφήνοντας πίσω της ένα τεράστιο κληροδότημα στον ελληνικό πολιτισμό, την τέχνη και την πολιτική. Στις 6 Μαρτίου 1994, η Ελλάδα βυθίστηκε στο πένθος για τη γυναίκα που αγωνίστηκε με πάθος για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα και που άφησε ανεξίτηλο το σημάδι της στον κινηματογράφο και το θέατρο.

Η πολύπλευρη προσωπικότητα της Μελίνας

Η Μελίνα Μερκούρη ήταν κάτι περισσότερο από μια διάσημη ηθοποιός. Ήταν μια εμβληματική φυσιογνωμία που συνδύασε το ταλέντο της με την πολιτική δράση. Πρωταγωνίστησε σε ταινίες όπως «Στέλλα» και «Ποτέ την Κυριακή», κερδίζοντας διεθνή αναγνώριση. Όμως, δεν αρκέστηκε στην τέχνη. Ως υπουργός Πολιτισμού στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, εργάστηκε ακούραστα για τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού και την πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας.

Οι έρωτες και οι γάμοι

Παντρεύτηκε σε νεαρή ηλικία τον Πάνο Χαροκόπο, έναν πολύ μεγαλύτερό της άνδρα, που της υποσχέθηκε πλήρη ελευθερία να ακολουθήσει το πάθος της για το θέατρο. Μετά τον γάμο, οι δυο τους έστειλαν ένα λιτό τηλεγράφημα στις οικογένειές τους: «Γάμος ετελέσθη». Αργότερα, ο έρωτάς της με τον Αμερικανό σκηνοθέτη Ζυλ Ντασσέν σημάδεψε τη ζωή της, τόσο προσωπικά όσο και επαγγελματικά, αφού εκείνος τη σκηνοθέτησε σε ταινίες όπως η «Φαίδρα» και το «Τοπκαπί».

Στην Κατοχή, συνδέθηκε ερωτικά με τον μαυραγορίτη και δωσίλογο Φειδία Γιαδικιάρογλου, μια σχέση για την οποία απολογήθηκε αρκετές φορές. Κατηγορήθηκε ότι ζούσε πλουσιοπάροχα, ενώ ο λαός λιμοκτονούσε. Η ίδια έχει πει ότι αντλούσε χρήματα από τους δύο πάμπλουτους άντρες της και τα διοχέτευε στην Αντίσταση, ενώ με τις γνωριμίες της βοηθούσε στη διάσωση αντιστασιακών. Τους ισχυρισμούς αυτούς επιβεβαίωσαν αρκετοί συνάδελφοί της από τον καλλιτεχνικό χώρο.

Η πολιτική της δράση

Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών, η Μελίνα Μερκούρη έγινε μία ηχηρή φωνή αντίστασης στο εξωτερικό. Όταν της αφαιρέθηκε η ελληνική υπηκοότητα από τη χούντα, απάντησε με το ιστορικό: «Γεννήθηκα Ελληνίδα και θα πεθάνω Ελληνίδα». Με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, επέστρεψε στην Ελλάδα και πολιτεύτηκε, κατακτώντας το αξίωμα της υπουργού Πολιτισμού, όπου εισήγαγε καινοτόμες πολιτικές, όπως τη δημιουργία των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων και την εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Η παράξενη συνήθεια

Η Μελίνα ήταν γνωστή για τον αυθορμητισμό και την αντισυμβατική συμπεριφορά της. Είχε τη συνήθεια να φιλάει στο στόμα όποιον συναντούσε, από απλούς πολίτες μέχρι ηγέτες κρατών.

Το όραμα της για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Η Μελίνα ξεκίνησε την παγκόσμια εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, θέτοντας το ζήτημα στη UNESCO το 1982. Πίστευε ακράδαντα πως η Ελλάδα είχε την ιστορική και ηθική υποχρέωση να τα επαναφέρει στην πατρίδα τους. Η φράση της «Αν δεν ζω όταν επιστρέψουν τα Γλυπτά, θα ξαναγεννηθώ» συνοψίζει την αφοσίωσή της σε αυτόν τον αγώνα.

Η τελευταία πράξη

Στις 6 Μαρτίου 1994, η Μελίνα Μερκούρη έφυγε από τη ζωή στο νοσοκομείο «Μεμόριαλ» της Νέας Υόρκης, νικημένη από τον καρκίνο. Στην κηδεία της στην Αθήνα, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πολίτες τη συνόδευσαν στην τελευταία της κατοικία, στο Α’ Νεκροταφείο. Τα θέατρα του Μπρόντγουεϊ έκλεισαν προς τιμήν της, και η Ελλάδα αποχαιρέτησε τη «Μελίνα» της, μια γυναίκα που έζησε με πάθος, όραμα και ανεξάντλητη αγάπη για τον πολιτισμό και τη χώρα της.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

1894: Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της εφημερίδας «ΕΣΤΙΑ», με πρώτο διευθυντή τον ποιητή, Γεώργιο Δροσίνη.