Μια ματιά στην ιστορία της 25ης Μαρτίου και πώς καθιερώθηκε ως ημέρα εορτασμού της Ελληνικής Επανάστασης. Ας εξερευνήσουμε τα γεγονότα, τους μύθους και τις προσωπικότητες που σημάδεψαν αυτή την ημέρα.
Η 25η Μαρτίου και η Ελληνική Επανάσταση: Ένας Εθνικός Μύθος
Στις 25 Μαρτίου 1838, η Ελλάδα γιόρτασε για πρώτη φορά επίσημα την Επανάσταση του 1821, μια ημέρα συνδεδεμένη με την ελευθερία και τον αγώνα κατά της Οθωμανικής κυριαρχίας. Αλλά γιατί επιλέχθηκε αυτή η ημερομηνία;
Δεν έλαβε χώρα κάποιο κρίσιμο πολεμικό γεγονός στις 25 Μαρτίου 1821. Ούτε υψώθηκε η σημαία στην Μονή της Αγίας Λαύρας ούτε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός όρκισε τους αγωνιστές εκεί. Ο ίδιος ο Γερμανός αναφέρει στα απομνημονεύματά του ότι βρισκόταν στην Πάτρα, όπου όρκισε τους επαναστάτες στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου.
Η επιλογή της 25ης Μαρτίου έγινε από τον βασιλιά Όθωνα το 1838, για να προσδώσει θρησκευτική σημασία στον εθνικό αγώνα συνδέοντας τον ξεσηκωμό με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.
Ο μύθος της Αγίας Λαύρας διαδόθηκε από τον Γάλλο περιηγητή Φρανσουά Πουκεβίλ και αναπαράχθηκε σε έργα τέχνης, προσφέροντας μια συναισθηματική αφήγηση.
Γεγονότα που οδήγησαν στην Επανάσταση
Η Επανάσταση ξεκίνησε λίγες ημέρες νωρίτερα στην Πελοπόννησο, όπου η Οθωμανική παρουσία ήταν πιο αδύναμη. Ο Χουρσίτ Πασάς απουσίαζε στα Ιωάννινα πολεμώντας τον Αλή Πασά, δίνοντας την ευκαιρία στους επαναστάτες να δράσουν. Στις 21 Μαρτίου άρχισε η πολιορκία των Καλαβρύτων, ενώ στις 23 Μαρτίου οι Μανιάτες και ο Κολοκοτρώνης κατέλαβαν την Καλαμάτα και επαναστάτησε η Βοστίτσα (σημερινό Αίγιο).
Η 23η Μαρτίου θα μπορούσε να είναι εθνική γιορτή, καθώς τότε οι επαναστάτες έκαναν την πρώτη δημόσια διακήρυξη. Όμως, η επιλογή της 25ης Μαρτίου, όπως επιθυμούσε η Φιλική Εταιρεία, στόχευε να προσδώσει θρησκευτικό μεγαλείο στον αγώνα.
Η 25η Μαρτίου συγκινεί, όχι επειδή τότε ξεκίνησε η Επανάσταση, αλλά επειδή χτίστηκε ένας μύθος γύρω από αυτήν. Και μερικές φορές, οι μύθοι είναι πιο ισχυροί από τα γεγονότα.
Σημαντικά Γεγονότα της Ημέρας
- 1807: Ο George Canning, υποστηρικτής της ελληνικής ανεξαρτησίας, γίνεται υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας.
- 1821: Στην Πάτρα ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί τα όπλα των επαναστατημένων Ελλήνων, αν και δεν είναι βέβαιο ιστορικό γεγονός.
- 1838: Επίσημος εορτασμός της επετείου της 25ης Μαρτίου 1821 για πρώτη φορά, με διάταγμα του βασιλιά Όθωνα.
Γεννήσεις
- 1771 – Παλαιών Πατρών Γερμανός Γ’, μητροπολίτης Πάτρας.
- 1942 – Aretha Franklin, Αμερικανίδα τραγουδίστρια.
- 1947 – Elton John, Άγγλος τραγουδοποιός και πιανίστας.
- 1971 – Εβελίνα Παπούλια, Ελληνίδα ηθοποιός.
Θάνατοι
- 1918 – Claude Debussy, Γάλλος συνθέτης.
- 2012 – Antonio Tabucchi, Ιταλός συγγραφέας.
- 2019 – Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός, Έλληνας επίσκοπος.
Εορτάζουν
Ευάγγελος, Ευαγγελία
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
- Εθνική επέτειος για τον Εορτασμό της Ελληνικής Επανάστασης του 1821
- Διεθνής Ημέρα Αλληλεγγύης για τους Κρατούμενους και Αγνοούμενους Υπαλλήλους του ΟΗΕ
- Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα της Δουλείας και του Διατλαντικού Δουλεμπορίου
- Διεθνής Ημέρα του Αγέννητου Παιδιού
- Ημέρα Ανάγνωσης Έργων του Τόλκιν