Η Ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι, με τους φιλόδοξους στόχους της ΕΕ για τον εξηλεκτρισμό να προκαλούν ολοένα και εντονότερες αντιδράσεις από τους κολοσσούς του κλάδου. Ο Jean-Philippe Imparato, COO της Stellantis, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, υποστηρίζοντας ότι οι τρέχουσες πολιτικές απειλούν ευθέως το μέλλον του ευρωπαϊκού αυτοκινήτου.
Η ανησυχία της βιομηχανίας: Ένα κοινό μέτωπο
Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, αν και αναγκαία για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων, έχει αναδειχθεί σε μείζον ζήτημα για τους κατασκευαστές. Στην πρόσφατη Διεθνή Έκθεση Αυτοκινήτου του Μονάχου (IAA Mobility 2025), διαφάνηκε μια σπάνια ομοθυμία μεταξύ των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών. Στελέχη από τη Mercedes, την ACEA (Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων), τη Renault και την BMW εξέφρασαν δημόσια τις ανησυχίες τους, ζητώντας ένα πιο ρεαλιστικό και βιώσιμο πλάνο μετάβασης.
Αυτή η κοινή στάση καταδεικνύει το βάθος του προβλήματος και την πίεση που δέχεται ο κλάδος. Η βιομηχανία δεν αμφισβητεί την ανάγκη για περιβαλλοντικά φιλικότερες μετακινήσεις, αλλά την ταχύτητα και τον τρόπο με τον οποίο επιδιώκεται ο εξηλεκτρισμός από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Οι «ανέφικτοι και θανατηφόροι» στόχοι της ΕΕ
Ο Jean-Philippe Imparato της Stellantis, σε ένα έντονο κάλεσμα προς τις Βρυξέλλες, τόνισε την επείγουσα ανάγκη για αναθεώρηση της στρατηγικής. «Ο χρόνος για διάλογο τελείωσε. Χρειαζόμαστε γεγονότα. Πρέπει να χαράξουμε έναν οδικό χάρτη έως το 2030· το 2035 είναι πολύ μακριά. Οι αρχές των Βρυξελλών πρέπει να αναλάβουν δράση τώρα», δήλωσε χαρακτηριστικά. Προειδοποιεί πως οι τωρινοί στόχοι είναι «ανέφικτοι και θανατηφόροι για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία». Ο Imparato αναμένεται να θέσει τα ζητήματα αυτά στη συνάντηση της Κομισιόν με τους επικεφαλής του κλάδου, ζητώντας ένα άμεσο σχέδιο δράσης έως το τέλος του έτους.
Γήρανση στόλου και απειλή για τα προσιτά οχήματα
Μία από τις βασικές ανησυχίες που εκφράζει ο Imparato είναι η επίδραση των υφιστάμενων κανονισμών στα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα και στα μικρά αυτοκίνητα πόλης κάτω των 15.000 ευρώ. Αυτά τα οχήματα, κρίσιμα για την καθημερινότητα εκατομμυρίων Ευρωπαίων και την οικονομία, «εξαφανίζονται από την αγορά» λόγω του αυξημένου κόστους που επιβάλλει ο εξηλεκτρισμός. Η συνέπεια είναι η γήρανση του ευρωπαϊκού στόλου, με τη μέση ηλικία των οχημάτων να αγγίζει πλέον τα 12 έτη. Αυτό αποτελεί ένα αρνητικό δείκτη, καθώς παλαιότερα οχήματα είναι συνήθως λιγότερο αποδοτικά και ρυπογόνα, υπονομεύοντας τελικά τους ίδιους τους περιβαλλοντικούς στόχους.
Ανάλυση: Υβριδικά ως «γέφυρα» και το φάσμα της Κίνας
Ο Imparato προτείνει ως λύση την ανανέωση του στόλου μέσω υβριδικών τεχνολογιών και οικονομικών μοντέλων, τα οποία μπορούν να προσφέρουν άμεση μείωση εκπομπών CO₂. «Η αποκλειστική προώθηση των νέων ηλεκτρικών αυτοκινήτων σκοτώνει τη βιομηχανία. Θα εξοικονομούσαμε πολύ περισσότερο CO₂ αν ανανεώναμε τον στόλο μας», υπογραμμίζει. Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μια τεχνολογική «γέφυρα», επιτρέποντας στους καταναλωτές να προσαρμοστούν σταδιακά, χωρίς να επιβαρυνθούν υπέρμετρα οικονομικά. Είναι μια θέση που κερδίζει έδαφος και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου η συζήτηση για τα e-fuels και τον ρόλο των υβριδικών έχει ενταθεί, αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα της μετάβασης.
Επιπλέον, ο COO της Stellantis αναδεικνύει την υπερ-εξάρτηση από την Κίνα, η οποία ελέγχει κρίσιμες πρώτες ύλες και την αλυσίδα εφοδιασμού για τα ηλεκτρικά οχήματα. Αυτό δημιουργεί έναν γεωπολιτικό κίνδυνο και θέτει σε αμφισβήτηση τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης σε έναν κλάδο ζωτικής σημασίας. Το ζήτημα της κινεζικής κυριαρχίας στην παραγωγή μπαταριών και σπάνιων γαιών είναι μια διαρκής ανησυχία για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και τη βιομηχανία.
Προτάσεις για το μέλλον: Προσιτότητα και Υποδομές
Για την άμβλυνση των προβλημάτων, ο Imparato προτείνει συγκεκριμένες δράσεις:
- Την ανάπτυξη ενός αυτόνομου (ευρωπαϊκού) δικτύου φόρτισης, ώστε να μην εξαρτάται η υποδομή από τρίτους.
- Την εφαρμογή προγραμμάτων ενίσχυσης για την αγορά μικρών, προσιτών οχημάτων κάτω των 20.000 ευρώ. Αυτό θα φέρει τις τιμές πιο κοντά στον μέσο Ευρωπαίο οδηγό, ενθαρρύνοντας την ανανέωση του στόλου με οχήματα χαμηλότερων εκπομπών.
Συμπερασματικά: Η κριτική της Stellantis και άλλων μεγάλων κατασκευαστών δεν είναι μια απόρριψη του εξηλεκτρισμού. Αντιθέτως, είναι ένα κάλεσμα για ρεαλισμό, ευελιξία και στρατηγική αυτονομία, ώστε η μετάβαση να είναι βιώσιμη τόσο για τη βιομηχανία όσο και για την κοινωνία, αποφεύγοντας παράλληλα την απώλεια της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας απέναντι σε διεθνείς ανταγωνιστές.
