Οι καλά αμειβόμενες θέσεις στην αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο – Αγορά με ανισότητες και δύο ταχύτητες.
Μετά την πανδημία, το πλεονάζον εργατικό δυναμικό και οι ισχυρές ρυθμίσεις για την προστασία των εργαζομένων κρύβουν σημαντικές μεταβολές στην αγορά εργασίας της Γερμανίας, ειδικά σε ό,τι αφορά τις υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας στον βιομηχανικό τομέα.
Η Γερμανία συνεχίζει να προσθέτει πολλές θέσεις εργασίας χαμηλής αμοιβής, ενώ η εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία, με εκτιμώμενα έσοδα 564 δισ. ευρώ, αντιμετωπίζει προκλήσεις στην μετάβαση προς την ηλεκτροκίνηση. Αυτή η μετάβαση απαιτεί λιγότερη πολύπλοκη τεχνολογία σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μηχανές εσωτερικής καύσης.
Μάλιστα, ο διευθύνων σύμβουλος της VW, Oliver Bloum, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η εταιρία θα αναγκαστεί να αποδεσμεύσει θέσεις εργασίας, παραβιάζοντας προηγούμενη υπόσχεση για διατήρηση όλων των θέσεων έως το 2029. Επιπλέον, εξετάζεται το κλείσιμο εργοστασίων στη Γερμανία, κάτι που αποτελούσε πρωτοφανές φαινόμενο στην 87χρονη ιστορία της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Η απασχόληση στον τομέα είχε φτάσει σε υψηλά επίπεδα το 2018, αλλά πέρυσι σημειώθηκε μείωση 6,5%, με τον αριθμό των εργαζομένων να καταγράφεται στα 780.000. Αυτή η τάση φαίνεται να συνεχίζεται, καθώς οι ξένες εταιρείες ηλεκτρικών οχημάτων εντείνουν τον ανταγωνισμό, πλήττοντας τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες.
Πληγές έχει υποστεί και το τοπικό δίκτυο προμηθευτών της αυτοκινητοβιομηχανίας. Μια πρόσφατη έρευνα της συμβουλευτικής Horvath σε 50 προμηθευτές κατέδειξε ότι το 60% σχεδιάζει περικοπές προσωπικού στη Γερμανία την επόμενη πενταετία.
Ο Continental, ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής στη Γερμανία με ετήσια έσοδα 41,4 δισ. ευρώ, ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τον κλάδο των ανταλλακτικών, εστιάζοντας αποκλειστικά στα ελαστικά. Αυτό σημαίνει ότι θα κλείσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας, λόγω της διάσπασης της μονάδας αισθητήρων και συστημάτων πέδησης.
Ο Bernd Fitzenberger, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών για την Απασχόληση IAB, χαρακτήρισε την κατάσταση στην αγορά εργασίας της Γερμανίας «ιδιαίτερα ανησυχητική».
Ο Ulrich Sittard, συνεργάτης στη δικηγορική εταιρεία Freshfields Bruckhaus Deringer, που παρέχει προτάσεις για μειώσεις προσωπικού, αναφέρει ότι οι υποθέσεις του έχουν διπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια. «Οι απολύσεις στις γερμανικές εταιρείες βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο από την τελευταία οικονομική κρίση» προσθέτει.
Μέσα σε ένα κλίμα συρρίκνωσης της οικονομίας για τρία από τα τελευταία έξι τρίμηνα, ορισμένοι εξετάζουν το ενδεχόμενο ότι οι εταιρείες διατηρούν περισσότερο προσωπικό από όσο χρειάζονται. Αντί να Προχωρήσουν σε απολύσεις, πολλές επιλέγουν να κρατήσουν το προσωπικό λόγω της φοβίας ότι η γήρανση της γερμανικής κοινωνίας μπορεί να επιφέρει σοβαρές ελλείψεις σε ειδικευμένους εργαζομένους.
«Δύο χρόνια αργής ανάπτυξης θα προκαλούσαν σίγουρα μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας πριν από δύο δεκαετίες» δήλωσε ο Holger Schafer, ειδικός της αγοράς εργασίας στο Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο IW, το οποίο υποστηρίζεται από εργοδότες.
Η άνοδος της ανεργίας σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αποδοθεί και στην εισροή ενός εκατομμυρίου προσφύγων από την Ουκρανία, όπου το 75% βρίσκεται σε παραγωγική ηλικία. Ωστόσο, περίπου 200.000 από αυτούς έχουν βρει θέσεις εργασίας, 210.000 λαμβάνουν επιδόματα ανεργίας και άλλοι 300.000 βρίσκονται σε διαδικασία κατάρτισης.
Με τους αυστηρούς γερμανικούς νόμους να προστατεύουν τους εργαζόμενους, οι εταιρείες επιχειρούν να αποφεύγουν αποφάσεις απόλυσης. Αντ’ αυτού, αναζητούν συμφωνίες με εργατικές ενώσεις για την παροχή γενναιόδωρων πακέτων εθελούσιας αποχώρησης.
Οι διαπραγματεύσεις με τους εργαζομένους, ακόμη και με τον προγραμματισμό και την προετοιμασία, μπορεί να διαρκέσουν πάνω από ένα χρόνο, αναφέρει ο Sittard, ενώ η αποζημίωση για απολύσεις κυμαίνεται από το μισό έως τον ολόκληρο μηνιαίο μισθό ανά έτος προϋπηρεσίας. Σε ορισμένους τομείς, όπως η χημική βιομηχανία, μπορεί να φτάσει και το 1,5 μισθό.
Η Continental είναι μία από τις εταιρίες που προσπαθούν να βρουν εναλλακτικές λύσεις. Το 2019 άνοιξε κέντρο επανακατάρτισης με στόχο να «δημιουργήσει γέφυρες προς νέες θέσεις εργασίας» για τους επερχόμενους πρώην υπαλλήλους. Οργανώνουν προγράμματα κατάρτισης σε τομείς, όπως η ρομποτική, η εφοδιαστική αλυσίδα και η ηλεκτρολογία.
«Αισθάνομαι ότι οι καλύτερες ημέρες στην αυτοκινητοβιομηχανία οδεύουν προς το τέλος τους και πως η ύφεση είναι καθ’ οδόν. Στο παρελθόν, προχωρούσαμε σε πρόωρες συνταξιοδοτήσεις για εργαζόμενους 57 ετών για να πετύχουμε τους στόχους μας. Αλλά αυτοί οι άνθρωποι είναι πολύτιμοι στην αγορά εργασίας — είναι ειδικευμένοι, αποδίδουν φόρους και καταναλώνουν περισσότερα αγαθά,» αναφέρει στους FT η διευθύντρια εργασιακών σχέσεων της εταιρείας, Ariane Reinhart.
